Βγαίνουμε από την κρίση;

ΤΟ ΒΗΜΑ  -ΑΡ. ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΤΗΣ | Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

Η υγεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος αποκαταστάθηκε με χρήματα των φορολογουμένων και ο κίνδυνος κατάρρευσης του τραπεζικού συστήματος έχει πλέον απομακρυνθεί. Πρόσφατα ένα κλίμα εξόδου από την κρίση καλλιεργείται από κυβερνήσεις, τραπεζικούς και διεθνείς οργανισμούς και από μερίδα του Τύπου.


Η πραγματική οικονομία όμως πάσχει βαθύτατα. Το 25% του ενεργού πληθυσμού σε ΗΠΑ, ΕΕ και Ιαπωνία είναι άνεργοι και πρόσκαιρα (άρα επισφαλώς) απασχολούμενοι. Δηλαδή το 1/4 του πληθυσμού των χωρών αυτών υποκαταναλώνουν με ολέθρια αποτελέσματα όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για την οικονομία των χωρών αυτών.

Η αγορά εργασίας επιδεινώθηκε. Η ανεργία στις χώρες του ΟΟΣΑ αυξήθηκε κατά 40%, ενώ μεταξύ 2007-2010 θα υπάρξουν 26 εκατ. νέοι άνεργοι. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτή η απώλεια θέσεως εργασίας δεν θα αναπληρωθεί ή ότι η εργασιακή ισορροπία θα αποκατασταθεί με πολύ αργούς ρυθμούς. Η σημερινή κατάσταση όμως στην αγορά εργασίας είναι το αποκορύφωμα μιας σταδιακής πίεσης που άρχισε τη δεκαετία του 1980. Είναι ενδεικτικό ότι το μέρος του ΑΕΠ των πλουσιότερων χωρών που αντιστοιχεί σε μισθούς και κοινωνική προστασία μειώθηκε από 10% σε 7% μέσα σε 30 χρόνια.

Η κύρια αντίθεση που κυριάρχησε ήταν ανάμεσα στις ΗΠΑ, που προβάλλουν σαν κύριο θέμα την κεφαλαιακή εξυγίανση και την επάρκεια των τραπεζών, και τον γαλλογερμανικό άξονα που έχει σημαία του την ενδυνάμωση κανόνων ελέγχου του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Για τους Αμερικανούς, οι αμοιβές των στελεχών και οι φορολογικοί παράδεισοι, είναι θέμα δευτερεύον.

Η τελευταία σύνοδος του G8, που τελείωσε με γενικά ευχολόγια, έμοιαζε περισσότερο με κοινωνική συνάθροιση.

Η δειλή πρόταση των Ευρωπαίων για δημιουργία συστήματος ελέγχου στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου δεν συζητήθηκε, κανείς δεν τόλμησε να θέσει το θέμα της αντικατάστασης του δολαρίου από μια νέα διεθνή μονάδα και οι αναδυόμενες ισχυρές οικονομίες γυροφέρνουν το θέμα της απελευθέρωσης του διεθνούς εμπορίου που τελικά θα συζητηθεί το 2010. Μόνο το G20 αφήνει κάποια ελπίδα καθώς στο επίπεδο των συμβολισμών έδωσε στους λαούς το μήνυμα της αποφασιστικότητας των 20 ηγετών να αναχαιτίσουν την κρίση.

Δεν άγγιξαν, όμως, το πρόβλημα της διεθνούς νομισματικής ανισορροπίας ούτε το πρόβλημα του χρέους.

Η υπερβολική ενασχόληση με τα μπόνους των στελεχών και τους φορολογικούς παραδείσους και η αγωνιώδης προσπάθεια να βγούμε όπως όπως από την κρίση δεν είναι αρκετά για να αποφύγουμε τις επόμενες «φούσκες» που διαγράφονται στο μέλλον. Το πρόβλημα δεν είναι να βγούμε από τη σημερινή κρίση όπως όπως για να βρεθούμε αντιμέτωποι με την επόμενη σε λίγα χρόνια.

Ο δρ Αρης Καλλιπολίτης είναι τ. Διευθυντής ΑΤΕ Βank.