Φορολογική δικαιοσύνη

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ έχει εξαγγείλει, πέραν της μιας φοράς και από τα πιο αρμόδια χείλη -του πρωθυπουργού και του υπουργού των Οικονομικών- ότι σκοπεύει να αλλάξει εκ βάθρων το φορολογικό σύστημα της χώρας, σε μια προσπάθεια να τιθασευθούν το έλλειμμα και το χρέος, να εμπεδωθεί η φορολογική συνείδηση σε πολυπληθείς ομάδες του πληθυσμού που φοροδιαφεύγουν και να επιβληθούν σταθεροί κανόνες φορολογικής δικαιοσύνης.

ΟΙ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ αυτές κινούνται αναμφίβολα προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλωστε, παρόμοιες εξαγγελίες έχουν γίνει αρκετές φορές στο παρελθόν από διαφορετικές κυβερνήσεις, όμως στο τέλος έμειναν γράμμα κενό. Κυριότερη αιτία ήταν ο φόβος του πολιτικού κόστους, ο οποίος απέτρεπε τα κυβερνώντα κόμματα να ανοίξουν μέτωπα με συντεχνιακές αντιλήψεις και ομάδες, οι οποίες έχουν κατακτήσει ιδιαίτερη φορολογική μεταχείριση, και με άλλες, που καταφέρνουν μονίμως να φοροδιαφεύγουν.

ΟΜΩΣ σήμερα τα περιθώρια για το κράτος έχουν στενέψει πολύ. Τα συνήθη φορολογικά υποζύγια -κυρίως οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι- δεν αρκούν για να γεμίσουν τα κρατικά ταμεία. Στο διάλογο, ο οποίος ήδη ξεκίνησε από το Διαδίκτυο, άρχισαν να φαίνονται οι δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση, όταν θα φτάσει η στιγμή να πάρει αποφάσεις.

ΕΝΩ στις γενικές αρχές όλοι φαίνονται ότι συμφωνούν, όταν η συζήτηση φτάσει στο σημείο που «πονάει», δηλαδή στην υπαγωγή όλων των εισοδημάτων σε ενιαία κλίμακα, αρχίζουν οι αντιδράσεις. Πολυπληθείς ομάδες θεωρούν ότι η δική τους αυτοτελής φορολόγηση πρέπει να διατηρηθεί, σύμφωνα με τη γνωστή μέθοδο «αφήστε εμάς, αρχίστε από τους άλλους». Ομως αυτό δεν μπορεί να γίνει.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ έχει δεσμευτεί σε όλους τους τόνους ότι θα επιβάλει κανόνες φορολογικής ισότητας και δικαιοσύνης. Είναι αδιανόητο το μεγαλύτερο τμήμα των μισθωτών και συνταξιούχων να φορολογείται με ενιαία κλίμακα, και να υπάρχουν άλλες ομάδες -οι οποίες, μάλιστα, κατά κανόνα βρίσκονται σε καλύτερη επαγγελματική και μισθολογική κατάσταση- που να έχουν το προνόμιο της αυτοτελούς φορολόγησης, δηλαδή μιας χαριστικής πράξης της πολιτείας.

ΒΕΒΑΙΩΣ, η κατάργηση αυτού του προνομίου θα προκαλέσει αντιδράσεις. Είναι εύλογες. Για να ξεπεραστούν, πρέπει η κυβέρνηση να καταστήσει απολύτως σαφές ότι το μέτρο θα είναι καθολικό, χωρίς καμιά εξαίρεση. Και να ξεκινήσει από την κατάργηση κάθε χαριστικής παροχής προς τους υπουργούς και τους βουλευτές. Αν η κυβέρνηση κρίνει ότι πρέπει να αυξηθούν οι αποδοχές κάποιων επαγγελματικων ομάδων, ας το κάνει. Αλλά πρέπει να αποφύγει τον παλιό... κανόνα των εξαιρέσεων, διότι τότε οι αντιδράσεις θα γενικευτούν.

ΤΟ ΙΔΙΟ πρέπει να γίνει και όταν ο διάλογος φτάσει στον τρόπο φορολόγησης ομάδων που, σύμφωνα με όλες τις μελέτες, φοροδιαφεύγουν. Τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να είναι δίκαια, αλλά αυστηρά. Είναι αδιανόητο να συνεχιστεί το σημερινό καθεστώς, σύμφωνα με το οποίο οι μισθωτοί δηλώνουν μεγαλύτερα εισοδήματα από βιομηχάνους αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι, σε πολλές περιπτώσεις, έχουν μεγαλύτερα εισοδήματα.

ΜΕ αποφασιστικότητα πρέπει να επιβληθούν, επιτέλους, κανόνες φορολογικής ισότητας και δικαιοσύνης για όλους. Αλλιώς τα δημόσια οικονομικά δεν θα ορθοποδήσουν και η χώρα δεν θα μπορέσει να μπει σε τροχιά σταθερότητας και ανάπτυξης.