Λιγότερες προσφορές για πιο χαμηλές τιμές στα σουπερμάρκετ

Στόχος της νέας πολιτικής είναι η «χαμηλή τιμή κάθε ημέρα» στο τελικό προϊόν- Περιορισμοί στα δώρα

Με στόχο τη μείωση των λιανικών τιμών αλλά και την πλήρη ενημέρωση του καταναλωτή, το υπουργείο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας ανατρέπει πλήρως το σημερινό- άναρχο εν πολλοίς- σύστημα των προσφορών στα ράφια και στα ψυγεία των σουπερμάρκετ.

Με σχέδιο αγορανομικής διάταξης που εστάλη σε αλυσίδες σουπερμάρκετ, βιομηχανικές και εισαγωγικές επιχειρήσεις και σε επιχειρηματικούς συνδέσμους καταργείται η επί μακρόν προσφορά ενός προϊόντος («1+1» ή «2+2» κτλ.) προκειμένου οι επιχειρήσεις να αναγκαστούν να μειώσουν την ονομαστική λιανική τιμή του προϊόντος. Και φυσικά καταργούνται οι προσφορές μη ομοειδών ή «συγγενών» προϊόντων διότι, όπως εκτιμάται, λειτουργούν αποπροσανατολιστικά για τον καταναλωτή, αφού πολλές φορές το προσφερόμενο επισκιάζει, στην αντίληψη του καταναλωτή, το κανονικό προϊόν.
Την τελευταία δεκαετία, όπου οι προσφορές αυτού του είδους κυριάρχησαν στα ράφια και στα ψυγεία των σουπερμάρκετ, παρατηρήθηκε το φαινόμενο πολλοί καταναλωτές- αν όχι οι περισσότεροι- να κάνουν τις αγορές τους με βάση την προσφορά και όχι την καθαυτό επιλογή του προϊόντος. Εκτιμάται ότι με την αλλαγή του συστήματος προσφορών οι βιομηχανικές και εισαγωγικές επιχειρήσεις θα μετατοπίσουν το ανταγωνιστικό τους πεδίο από την προσφορά στην τιμή, θα αναγκαστούν να προχωρήσουν δηλαδή εκούσες άκουσες εντός των επομένων μηνών σε μειώσεις τιμών. Και όπως έλεγε αρμόδιος παράγων του υπουργείου Οικονομίας, ο στόχος μας είναι «low price every day» (δηλαδή «χαμηλή τιμή κάθε ημέρα»).

Σύμφωνα με την αγορανομική διάταξη, προβλέπεται:

* Στις πινακίδες των συσκευασμένων απορρυπαντικών σε σκόνη ή υγρό, προοριζόμενων προς χρήση πλυντηρίων ρούχων, εκτός από την τιμή πώλησης ανά συσκευασία και την τιμή ανά μονάδα μέτρησης, θα αναγράφεται επιπλέον ο συνολικός αριθμός πλύσεων ή συνολικός αριθμός μοναδιαίων δόσεων, καθώς και η αξία κάθε πλύσης ή μοναδιαίας δόσης κατά περίπτωση.

* Στις πινακίδες τροφίμων, ποτών και άλλων εισαγόμενων προϊόντων που προσφέρονται σε κλειστή συσκευασία πρέπει να αναγράφεται υποχρεωτικά η βασική τιμή της μονάδας μέτρησης και της μονάδας συσκευασίας των προϊόντων, καθώς και η νέα τιμή της προωθητικής ενέργειας αντίστοιχα.

* Κάθε προωθητική ενέργεια να έχει καθορισμένο χρόνο ισχύος, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα μήνα και να επαναλαμβάνεται, για το ίδιο προϊόν, ως τρεις μήνες τον χρόνο.

* Προκειμένου για επώνυμες και κλειστές συσκευασίες προϊόντων, που διατίθενται μέσω προωθητικών ενεργειών, απαγορεύεται ρητά η καταστροφή της συσκευασίας και η πώληση του περιεχομένου αυτών ως μεμονωμένων προϊόντων.

* Κάθε εμπορική πρακτική μέσω της οποίας επιδιώκεται, μαζί με το προϊόν της κύριας συναλλαγής, να προσφέρεται ως δώρο και άλλο προϊόν ανόμοιο προς το βασικό προϊόν συναλλαγής και το οποίο δεν εμπορεύεται ο προμηθευτής ή λιανέμπορος που καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής, απαγορεύεται ρητά. Στην περίπτωση που ο προμηθευτής ή ο λιανέμπορος εμπορεύεται το ανόμοιο προϊόν, τότε στην πινακίδα λιανικής πώλησης πρέπει να αναγράφεται και η αξία αυτού.

* Σε όλες τις προωθητικές ενέργειες η πινακίδα λιανικής πώλησης πέραν των λοιπών προβλεπομένων ενδείξεων πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε και συγκριτικές πληροφορίες σχετικά με την τιμή μονάδος, συσκευασίας και αναγωγής προ και μετά την προωθητική ενέργεια κατά περίπτωση.

Επίσης με την ίδια διάταξη κατηγοριοποιούνται οι προσφορές. Ετσι: * «Προϊόν α΄ προωθητικής ενέργειας» θεωρείται «κάθε μεμονωμένο προϊόν σε επώνυμη και κλειστή συσκευασία για το οποίο δηλώνεται με κάθε τρόπο ότι πωλείται, π.χ., φθηνότερα κατά 0,15 ευρώ ή με έκπτωση 0,15 ευρώ».

* «Προϊόν β΄ προωθητικής ενέργειας» θεωρείται «κάθε μεμονωμένο προϊόν σε επώνυμη και κλειστή συσκευασία για το οποίο δηλώνεται με κάθε τρόπο ότι πωλείται σε συσκευασία εμπεριέχουσα επιπλέον ποσότητα ως δώρο για τον καταναλωτή».

* «Προϊόν γ΄ προωθητικής ενέργειας» θεωρείται «κάθε πολυσυσκευασία εμπεριέχουσα περισσότερα του ενός πανομοιότυπα μεταξύ τους συσκευασμένα προϊόντα, για την οποία δηλώνεται με κάθε τρόπο ότι αυτή πωλείται ως εμπεριέχουσα μία ή περισσότερες συσκευασίες δώρο ή προσφέρεται σε χαμηλότερη τιμή».

* «Προϊόν δ΄ προωθητικής ενέργειας» θεωρείται «κάθε μεμονωμένο προϊόν κύριας συναλλαγής σε επώνυμη και κλειστή συσκευασία για το οποίο δηλώνεται με κάθε τρόπο ότι πωλείται μαζί με άλλο προϊόν δώρο, ανόμοιο προς το κύριο προϊόν συναλλαγής, υπό τη δεσμευτική όμως προϋπόθεση ότι το προϊόν δώρο το εμπορεύεται ο προμηθευτής του κυρίως προϊόντος ή ο λιανέμπορος».

Χτύπημα στον σκληρό πυρήνα της κατανάλωσης

Η μείωση της κατανάλωσης έχει αρχίσει πλέον να επηρεάζει και τον «σκληρό πυρήνα» της, τα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σουπερμάρκετ. Η μεγαλύτερη πτώση παρατηρείται στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκηςυπερβαίνει το 3%-, γεγονός που σημαίνει ότι ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού αυτών των περιοχών αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Από την άλλη πλευρά εντύπωση προκαλεί η διαπίστωση ότι από τις δέκα κατηγορίες τροφίμων με τις μεγαλύτερες πωλήσεις, ορισμένες από αυτές, όπως είναι το γάλα, το γιαούρτι και το ελαιόλαδο, εμφανίζουν σημαντική μείωση, από 6,3% ως και 9,9%.

Παράλληλα ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι από τις τέσσερις βασικές κατηγορίες λιανεμπορικών καταστημάτων, τα μεγάλα σουπερμάρκετ είναι αυτά που έχουν αύξηση πωλήσεων, σε 2,5%, ενώ φαίνεται ότι τα υπερμάρκετ, ένας τύπος καταστήματος που έκανε την εμφάνισή του στην ελληνική αγορά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, εμφανίζει κάμψη, οι πωλήσεις σε αυτή την κατηγορία μειώθηκαν κατά 3,2%. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία του 9μήνου Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου στην περιοχή της Αττικής, όπου συγκεντρώνεται περίπου το 40% του ελληνικού πληθυσμού, οι πωλήσεις παρουσίασαν μείωση 0,8% στη Θεσσαλονίκη, 1,7% στη Μακεδονία, 3,3% στη Θράκη και 2,4% στην Κρήτη, σε αντίθεση με την Κεντρική Ελλάδα όπου οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 6,4% και κατά 1,5% στην Πελοπόννησο.

Αναφορικά με τις δέκα σημαντικότερες κατηγορίες τροφίμων, αξιοσημείωτο είναι ότι οι πωλήσεις του ελαιολάδου εμφανίζουν μείωση 9,9%, του γάλακτος 7,1%, της γιαούρτης 6,3%, των χυμών 3,1% και των αναψυκτικών 1,9%. Αντιθέτως αυξημένες πωλήσεις έχουν τα τυροκομικά κατά 7%, οι μπίρες κατά 4,1%, οι σοκολάτες κατά 2,7%, το ψωμί κατά 4,8% και τα αλλαντικά μόλις κατά 0,4%.