Μια κρίση που δεν μπορεί να περιμένει

Εγκλωβισμένοι στις άμεσες κρίσεις, αυτές που ζούμε στην καθημερινότητά μας -την οικονομική, την προσφυγική- ξεχνάμε εύκολα μια κρίση διαρκείας, που άμεσα απειλεί κάποιους άλλους, σε χώρες μακρινές, αλλά μακροπρόθεσμα μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική για όλους μας στον πλανήτη. Τα τελευταία χρόνια την έχουμε βαφτίσει «κλιματική αλλαγή», τη θυμόμαστε όταν εμφανίζονται στις ειδήσεις -ενίοτε, αλλά πολύ σπανιότερα και στη ζωή μας- ακραία καιρικά φαινόμενα και όταν συγκαλούνται οι σχετικές παγκόσμιες διασκέψεις, όπως αυτή που ξεκίνησε χθες στο Παρίσι.

Από τότε που η επιστήμη κατάφερε επιτέλους να πείσει, κόντρα στις προσπάθειες του λόμπι των υδρογονανθράκων, πρώτον ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι γεγονός, δεύτερον ότι συνεχίζεται αμείωτη εξαιτίας των εκλύσεων αερίων θερμοκηπίου και τρίτον ανεβάζει επικίνδυνα τη στάθμη των ωκεανών, η πολιτική βρέθηκε ενώπιον των ευθυνών της και δεσμεύτηκε να πάρει μέτρα -σε κάθε χώρα χωριστά- για να πετύχει να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα μας. Ωστόσο, οι προηγούμενες διασκέψεις για την κλιματική αλλαγή είτε κατέληξαν σε ναυάγιο είτε -στην καλύτερη περίπτωση- σε δεσμεύσεις σε… εθελοντική βάση.

Θα έχει αυτή η διάσκεψη καλύτερες προοπτικές; Θα καταλήξει πράγματι σε ένα νομικά δεσμευτικό πλαίσιο, που θα υποχρεώνει όλες τις χώρες να μειώσουν τις εκλύσεις αερίων χωρίς παράλληλα να ενισχυθεί ο καταστροφικός για τις πιο αδύναμες ανταγωνισμός για τους ενεργειακούς πόρους και τις πρώτες ύλες;

Η απάντηση στις 11 Δεκεμβρίου.

Πλην όμως η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς αλλαγή μοντέλου ανάπτυξης, Χωρίς μια οικουμενική προσπάθεια μείωσης των τρομακτικών ανισοτήτων μεταξύ φτωχών και πλουσίων, χωρίς το «ξεδόντιασμα» εκείνων των λίγων -του περιβόητου 1%- που πλουτίζουν εις βάρος του παγκόσμιου πληθυσμού και του περιβάλλοντος. Μέχρι και ο Πάπας τα έβαλε αυτό το καλοκαίρι με τον «αρπακτικό» καπιταλισμό, που «έχει επιβάλει τη λογική του κέρδους με οποιοδήποτε τίμημα, χωρίς να ενδιαφέρεται για τον κοινωνικό αποκλεισμό ή την καταστροφή της φύσης».

Ακριβώς επειδή απαιτείται ριζική αλλαγή μοντέλου, η πιθανότητα να κάνουν την υπέρβαση οι 150 ηγέτες του κόσμου που μαζεύτηκαν χθες στο Παρίσι είναι μικρή. Παρά την ελπίδα που διατύπωσε στη διάσκεψη ο Αλέξης Τσίπρας πως «θα αποδείξουμε ότι δεν είμαστε κατώτεροι των περιστάσεων».