MNHMONIAKOTEΡΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ Η ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΣΤΑ ΒΑΡΕΑ!

Ρεπορτάζ : Χρήστος Μέγας
(από την Ελευθεροτυπία)
Πάνω από 100.000 εργαζόμενους έβγαλε από τη λίστα των Βαρέων και Ανθυγιεινών το καλοκαιρινό λίχνισμα των επαγγελμάτων, όπως ορίζει και το (αρχικό) Μνημόνιο. Τελικά, η πρόταση των εμπειρογνωμόνων (τμήμα τεχνοκρατών της αρμόδιας επιτροπής... 
στην οποία μετέχουν και οι κοινωνικοί εταίροι) προτείνει τον αποχαρακτηρισμό περισσότερων ειδικοτήτων, ώστε μετά να έρθει η σχετική ομαλοποίηση από την κυβέρνηση. Οι τεχνοκράτες στοχεύουν κυρίως στις ειδικότητες των διοικητικών υπαλλήλων και των εργαζομένων στα λογιστήρια της βαριάς βιομηχανίας, ενώ παραμένουν στη λίστα οι εργάτες σε αυτές τις επιχειρήσεις (χημική βιομηχανία, τσιμέντα κ.ά.). Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται αυτομάτως ο αποχαρακτηρισμός έως και 60.000 εργαζομένων, ενώ άλλες μεγάλες κατηγορίες που φαίνεται να απεντάσσονται είναι οι κομμώτριες-τές, οι καμαριέρες, οι μάγειροι κ.ά. Γενικά, ο κανόνας είναι ο αποχαρακτηρισμός όσων ειδικοτήτων συμπεριελήφθησαν στη σχετική λίστα από συνάφεια ή εξ αλληλεγγύης ή απλή γειτνίαση, αλλά και όσων επαγγελμάτων «πέθαναν» ή άλλαξαν άρδην ή βελτιώθηκαν οι συνθήκες εργασίας. Προς τούτο θα καταργηθούν οι διάσπαρτοι οργανισμοί υγιεινής (υποτίθεται) και ασφάλειας -μεταξύ αυτών και ο ΕΛΥΝΑΕ της ΓΣΕΕ και των εργοδοτών- και θα συγκροτηθεί στο ΙΚΑ αρμόδια αρχή πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου. Φθίνοντες κλάδοι Από την άλλη, πιο ελαστικά θα είναι τα κριτήρια αποχαρακτηρισμού σε κλάδους που φθίνουν και απασχολούνται ηλικιωμένοι εργαζόμενοι, ενώ δεν υπάρχει προοπτική νέας «άνθησης». Οπως η περίπτωση των υποδηματεργατών, για τους οποίους οι τεχνοκράτες προτείνουν αποχαρακτηρισμό. Ως προς τις εντάξεις προτείνονται οι νοσηλεύτριες, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα (δήμοι), όσοι ξηλώνουν αμιαντοκατασκευές, ενώ αμετάβλητη παραμένει η κατάσταση στα οικοδομικά και τα υπερβαρέα (στοές, μεταλλεία κ.ά.). Γνώμονας για τη διαμόρφωση της τελικής λίστας των Βαρέων και Ανθυγιεινών (ΒΑΕ), σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη, είναι τόσο οι επιστημονικές μελέτες όσο και «το αποτέλεσμα της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς φορείς και τη γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης». Εσπευσε μάλιστα να προκαταλάβει τις κοινωνικές αντιδράσεις, λέγοντας ότι η εν λόγω λίστα δεν δεσμεύει την κυβέρνηση αλλά είναι πρόταση της Επιτροπής. Εξάλλου, στη σχετική λίστα, ακόμη και μετά την ένταξη στα ΒΑΕ και άλλων 50.000 εργαζομένων (νοσοκομεία κ.ά.), το ποσοστό ως προς το σύνολο του εργατικού δυναμικού πέφτει κάτω από το 9%, ενάντι δέσμευσης για 10% που υπάρχει στο Μνημόνιο. Χάνουν 5ετία, επιδόματα Η πρόταση της Επιτροπής είναι... μνημονιακότερη του Μνημονίου. Κατά συνέπεια υπάρχει περιθώριο για βελτιωτικές κινήσεις, συν το γεγονός ότι μόνο το 80% των ειδικοτήτων θα υπάρχει στη λίστα που θα ανακοινωθεί στις αρχές Σεπτεμβρίου, «ενώ θα συνεχιστούν οι επεξεργασίες και τους επόμενους μήνες για νέους αποχαρακτηρισμούς και εντάξεις στη λίστα των ΒΑΕ». Οσοι απενταχθούν από τη λίστα θα πρέπει να εργαστούν για 40 έτη προκειμένου να λάβουν πλήρη σύνταξη στο 60ό έτος, ενώ υπό το καθεστώς των ΒΑΕ η συνταξιοδότηση επιτυγχάνεται με 35 έτη ασφάλισης στην ίδια ηλικία (ή στο 58ο με μειωμένη). Παράλληλα, ο αποχαρακτηρισμός συνδυάζεται και με τον κίνδυνο απώλειας και ορισμένων επιδομάτων, τα οποία ναι μεν συμφωνήθηκαν μέσω των κλαδικών συμβάσεων, στηρίζονται όμως στο ανθυγιεινό ή βαρύ χαρακτήρα του επαγγέλματος. Κάτι που συνδυάζεται με το ασφαλιστικό ταμείο στο οποίο είναι ένας εργαζόμενος ενταγμένος και όχι με την αμοιβή της εργασίας. Ωστόσο, θα παραμείνουν σε καθεστώς ΒΑΕ οι εργαζόμενοι που έχουν άνω των 3.600 βαρέων ενσήμων (και 4.500 μαζί με τα μεικτά μέχρι το 2015) έστω και εάν αποχαρακτηριστεί η ειδικότητά τους. Οσοι έχουν λιγότερα ένσημα ή στο μέλλον κολλήσουν βαρέα ένσημα θα λάβουν προσαύξηση σύνταξης ίση με 20% (αφορά μόνο το χρόνο που διήνυσαν στα ΒΑΕ). Αντιδράσεις * Η ΓΣΕΕ θεωρεί αυθαίρετο το ποσοστό του 10% (των βαρέων και ανθυγιεινών ειδικοτήτων ως προς το σύνολο του εργατικού δυναμικού) και καλεί την κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε «κανέναν αποχαρακτηρισμό επαγγέλματος από τα ΒΑΕ χωρίς απόλυτο και επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο». Θεωρεί δε ότι το πόρισμα της Επιτροπής «έχει σημαντικές αδικίες και αυθαιρεσίες (μάγειροι, σερβιτόροι, καμαριέρες κ.λπ.), τις οποίες θα αναδείξουμε και θα αντιπαλέψουμε με κάθε τρόπο και μέσο ώστε η τελική λίστα των ΒΑΕ να ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες και στις απαιτήσεις των εργαζομένων». * Το Εργατικό Κέντρο της Αθήνας (ΕΚΑ) χαρακτηρίζει «απαράδεκτες τις περικοπές και ανατροπές στα ΒΑΕ εξυπηρετώντας τους εργοδότες και τους δανειστές, χωρίς ιατρικά επιστημονικά δεδομένα». * Η Ν.Δ. αναγνωρίζει την αναγκαιότητα του εκσυγχρονισμού της λίστας των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων, αλλά υποστηρίζει ότι ο εκσυγχρονισμός της πρέπει να γίνει με επιστημονικά κριτήρια που θα διασφαλίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και δεν θα επιτρέπεται η καταστρατήγηση από αυτούς που δεν δικαιούνται. Τη δήλωση αυτή έκανε χθες ο υπεύθυνος του τομέα Πολιτικής Ευθύνης, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Ν. Νικολόπουλος.