Δεν υπάρχει τώρα ούτε το φιλότιμο της «Ψωροκώσταινας»

Αναζητείται, μάταια, σήμερα που ο τόπος αντιμετωπίζει μια βαθειά κρίση, το φιλότιμο της Πανωραίας Χατζηκώστα ή Χατζηκώσταινας, που έμεινε στην Ιστορία ως «Ψωροκώσταινα», χαρακτηρισμός που αργότερα δόθηκε στο ελληνικό κράτος, δηλαδή συνολικά στην Ελλάδα.


Καταγόταν η Πανωραία από το Αϊβαλί και μάλιστα από πλούσια οικογένεια. Μετά την πυρπόληση της γενέτειράς της από τους Τούρκους, στην οποία έχασε τον άνδρα και τα παιδιά της, κατέφυγε στα Ψαρά και από εκεί στο Ναύπλιο, την πρώτη πρωτεύουσα, όπου ξενοδούλευε ως πλύστρα, για να ζήσει. Από την ιστοσελίδα «Σερβιτόρος της Εύβοιας», αντιγράφω: «Η όλη ιστορία της "Ψωροκώσταινας"» (Ευ. Δαδιώτης "Αιγαιοπελαγίτικα", τεύχος 13), είναι η εξής: "Δεν έχω τίποτε άλλο από αυτό το ασημένιο δαχτυλίδι κι αυτό το γρόσι. Αυτά τα τιποτένια προσφέρω στο μαρτυρικό Μεσολόγγι", είπε περήφανη η γριά πλύστρα Χατζηκώσταινα και τα άφησε πάνω στο τραπέζι, που είχε στήσει στην πλατεία του Ναυπλίου η ερανική επιτροπή, εκείνη την Κυριακή του 1826: Υστερα απ' αυτή την απρόσμενη χειρονομία, κάποιος από το πλήθος φώναξε: "Για δείτε, η πλύστρα η 'ψωροκώσταινα' πρώτη πρόσφερε τον οβολό της". Και αμέσως το φιλότιμο πήρε και έδωσε. Βροχή πέφταν πάνω στο τραπέζι λίρες, γρόσια και ασημικά».
Από τους τηλεοπτικούς εράνους, όπως ο πρόσφατος για την Αϊτή, φαίνεται, ευτυχώς, ότι δεν εξαφανίστηκε τελείως το φιλότιμο. Η οικονομική κρίση, όμως, στην οποία οδηγήθηκε η χώρα από την απρονοησία των κυβερνήσεων και την αδηφαγία άνομων συμφερόντων, δεν αντιμετωπίζεται ούτε με έναν ούτε και με πολλούς εράνους. Αντιμετωπίζεται με φιλότιμο και τη συνειδητοποίηση του χρέους κάθε πολίτη απέναντι στον τόπο και το μέλλον του. Δεν είναι κενή περιεχομένου η προειδοποίηση του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου: «Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε». Το παράδειγμα της αλλαγής, ωστόσο, πρέπει να έρθει από πάνω και όχι από την Πανωραία Χατζηκώσταινα, που φιλότιμα πληρώνει χωρίς να είναι αυτή υπεύθυνη ούτε κατ' ελάχιστον για το δημοσιονομικό έλλειμμα και το υπέρογκο δημόσιο χρέος.



Θα πληρώσει και τώρα η κάθε Πανωραία, όπως πληρώνει συνέχεια τις τελευταίες δεκαετίες τις αμαρτίες και τις ανομίες των αφιλότιμων, αλλά δικαιούται να μάθει ποιοι, επιτέλους, είναι υπεύθυνοι για τα απίστευτα χάλια της χώρας και για τον διασυρμό της, σε ποιες τσέπες κατέληξε ο πλούτος της χώρας, ποιοι φοροδιαφεύγουν, φοροαποφεύγουν και φοροκλέπτουν. Ποιοι έσπευσαν να βγάλουν στο εξωτερικό 5 δισ. ευρώ μέσα σε λίγες μέρες, για να μη φορολογηθούν, δηλαδή για να μη δώσουν το γρόσι που έδωσε η Πανωραία για το μαρτυρικό Μεσολόγγι.



Ποιοι είναι, λοιπόν, και γιατί σταμάτησε το υπουργείο Οικονομικών στους μεγαλογιατρούς του Κολωνακίου, οι οποίοι δήλωναν εισοδήματα πείνας; Τους γνωρίζουν όλους οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, αλλά χρειάζονται γενναίες πολιτικές αποφάσεις και ανατροπές για να αλλάξουν όλα και να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό, είναι πανάρχαιο, συνδεδεμένο με την ανθρώπινη απληστία.



Ακόμη και ο μέγας μεταρρυθμιστής Χαρίλαος Τρικούπης δεν μπόρεσε να το αντιμετωπίσει, με αποτέλεσμα να δεχθεί τα σφοδρά πυρά του κορυφαίου της ελληνικής δημοσιογραφίας Βλάση Γαβριηλίδη.



Αντιγράφω για μία ακόμη φορά το οργισμένο σχόλιό του, που δημοσίευσε στις 9 Δεκεμβρίου 1881 στην εφημερίδα του «Μη χάνεσαι». Εγραφε: «Επρωθυπούργησε και ο κ. Τρικούπης και δεν τον είδαμεν να άρη τον πέλεκυν και αρχίζων από την αυλήν, να είπη: Κάτω τα τελούμενα εδώ όργια! Κάτω αυτή η πονηρά θέλησις η παραμονεύουσα την τύχην του Εθνους και απειλούσα αυτή την ύπαρξιν του κράτους! Κάτω όσοι αντιπρόσωποι του Εθνους εμπορεύονται την βουλευτείαν! Κάτω οι αρχιλησταί και τμηματάρχαι των υπουργείων! Εις την φυλακήν αυτοί οι τελώναι οι αντί 300 δρχ. τον μήνα κτίζοντες μέγαρα εις Πειραιά και ενδύοντες βελούδα τας συζύγους των! Εις την φυλακήν οι πωλούντες την δικαιοσύνην δικασταί! Εις το φως όλαι αι καταχρήσεις!»



Πώς θα έρθουν όλα στο φως; Με τις εξεταστικές επιτροπές και μάλιστα για υποθέσεις που έχουν παραγραφεί, δεν πρόκειται να έρθει τίποτε στο φως. Υπάρχει, όμως, ο δρόμος του «πόθεν έσχες», αλλά αφού αναμορφωθεί και γίνει αποτελεσματικός ο σχετικός νόμος, όχι μόνο για τους βουλευτές, τους δημοσιογράφους και τους κρατικούς λειτουργούς, αλλά για όλους. Αυτή η κυβέρνηση έχει ιστορικά επωμισθεί την ευθύνη να δώσει τη μάχη της αξιοπιστίας της χώρας και να την κερδίσει. Δεν μπορεί, λοιπόν, να κάνει ούτε υποχωρήσεις, ούτε συμβιβασμούς, όχι γιατί βρίσκεται υπό την επιτήρηση των Βρυξελλών, αλλά επειδή παρακολουθείται σε όλα της τα βήματα από τους φιλότιμους και έντιμους πολίτες, των οποίων η ανοχή και η αντοχή έχει συγκεκριμένα όρια. Πρόθυμα πλήρωσαν και θα πληρώσουν ό,τι τους αναλογεί. Δεν θα πληρώσουν, όμως, και αυτή τη φορά και για τους έχοντες και κατέχοντες, που δεν πληρώνουν.



Τις προσεχείς ημέρες θα έχουμε το πρώτο τεστ μέτρησης της κυβερνητικής αξιοπιστίας με την ανακοίνωση της φορολογικής πολιτικής, που θα ισχύσει αναδρομικά από την πρώτη του τρέχοντος έτους. Το πρόβλημα δεν είναι στη θεσμοθέτηση των μέτρων, που μπορεί να είναι άριστα και δίκαια, αλλά στην εφαρμογή τους, διότι το κράτος, λόγω και της βαθειάς διάβρωσής του, δεν έχει αποτελεσματικούς και αξιόπιστους μηχανισμούς. Θα χρειαστεί ίσως να διαλυθούν οι υπάρχοντες και να συγκροτηθούν νέοι και σύγχρονοι, με πρόβλεψη ελέγχου από ανεξάρτητες Αρχές, αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες.



Ουσιαστικός μπορεί να είναι και ο ρόλος των πολιτών στην εξουδετέρωση της διεθνούς κερδοσκοπίας, η οποία εκμεταλλεύεται τις δανειακές ανάγκες της Ελλάδας και εκτοξεύει στα ύψη τα επιτόκια με τη γνωστή κατευθυνόμενη κινδυνολογία. Μπορούν τώρα οι πολίτες να δηλώσουν συμμετοχή στην αγορά των πενταετών ομολόγων, που διαθέτει το κράτος με επιτόκιο 6%, αυτό δηλαδή που εισπράττει η διεθνής της κερδοσκοπίας. Εκφράζονται φόβοι, ότι με τη λαϊκή συμμετοχή στην αγορά ομολόγων, θα αποσυρθούν καταθέσεις από τις τράπεζες και θα στεγνώσει η αγορά. Μπορεί να μη στεγνώσει, αν φιλοτιμηθούν όσοι έχουν φυγαδεύσει χρήματα στο εξωτερικό να επαναπατρίσουν έστω ένα μέρος από αυτά. Ζητείται, λοιπόν, να αναβιώσει το φιλότιμο της Πανωραίας του Ναυπλίου, για να σωθεί από τους ξένους κερδοσκόπους η «Ψωροκώσταινα».