Το επερχόμενο σοκ

Του Μάκη Ανδρονόπουλου

Η Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση και δραματικά αδύναμη μπροστά σε μια εξαιρετικά ρευστή και εύφλεκτη διεθνή κατάσταση. Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν στην γειτονιά μας όλο και πιο έντονα και για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, οι αναλυτές επανέφεραν το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος και η Ουάσιγκτον ζητάει νέα βάση στην Κρήτη για drones! Με την κοινωνία να έχει παραλύσει από την εθελοτυφλία, τον φόβο και τον συντηρητισμό, με την οικονομία που μετά από τέσσερα χρόνια στην εντατική, είναι έτοιμη να εκτροχιαστεί, η Ελλάδα τους επόμενους μήνες θα αντιμετωπίσει την πιο περίπλοκη και επικίνδυνη κρίση που αντιμετώπισε ποτέ. Με τα διεθνή της ερείσματα απαξιωμένα, ενδοτική, χωρίς στρατηγική, χωρίς εθνικό έρμα μια αδύναμη κυβέρνηση κρύβει από τον λαό την πραγματικότητα και χώνει και κεφάλι της, ως στρουθοκάμηλος, στην άμμο ενός καθεστωτικού λαϊκισμού. Η αντιπολίτευση κατακερματισμένη και αναποτελεσματική. Η πολιτική τάξη, γνωρίζοντας ότι στις επόμενες εκλογές θα ολοκληρωθεί η αλλαγή προσωπικού, προσπαθεί να παρατείνει χρονικά την επιβίωσή της ελπίζοντας στο «θαύμα»… 

Με το δημόσιο χρέος να έχει εκτιναχθεί στο 174,1% του ΑΕΠ, ήτοι στα 314,8 δισ. ευρώ, και με ένα ασήκωτο ιδιωτικό χρέος της τάξεως των 250 δισ. ευρώ, με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία 85 δισ. και άλλα 75 κόκκινα δάνεια και τις κρατικές δομές να καταρρέουν από την ακραία λιτότητα, το κράτος είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο και μόνο ως βία, πολιτική, νομοθετική, φορολογική, κατασταλτική εκδηλώνει σημεία ζωής. Υπό αυτές τις συνθήκες οι ζητούμενοι φόροι δεν μπορούν να πληρωθούν και αναμένεται δημοσιονομικό σοκ.  Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που η BlackRock προειδοποιεί ότι η Ελλάδα είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες πιθανότητες χρεοκοπίας, καθώς απειλείται με οικονομική κατάρρευση και το ΔΝΤ ψάχνει τρόπο να φύγει εντός του 2014 από τη χώρα για να μην την χρεωθεί, ενώ οι Βρυξέλλες εφαρμόζοντας την πολιτική του Βερολίνου εξαντλούν την αυστηρότητά τους στην κυβέρνηση απαιτώντας όλο και περισσότερα μέτρα.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ: Εξαιρετικά ευάλωτη η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου πιέζεται να εμπλακεί στην αντιμετώπιση της κατάστασης στην ανατολική Μεσόγειο και με αστάθμητα αρνητικό τρόπο στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας ενώ στο εσωτερικό,

ανοίγει θέματα που της γυρίζουν μπούμερανγκ. Και οι δύο αρχηγοί έχουν συμφέρον να τα ρίξουν στον Γ. Παπανδρέου. Μόχλευσαν το θέμα ΕΛΣΑΤ με αποτέλεσμα αυτός να τους απειλήσει ότι θα ρίξει την κυβέρνηση, αφού φέρεται να ελέγχει 5 βουλευτές. Αλλά και ο Κ. Καραμανλής αντιστέκεται σθεναρά στις συνεχείς προκλήσεις του Σαμαρά, και φαίνεται πως περνάει στην αντεπίθεση με την ερώτηση των 6 βουλευτών της ΝΔ του «κλίματος Καραμανλή» που ζητούν δικαιότερη και αποτελεσματικότερη φορολόγηση. Ο Σαμαράς ψάχνει τρόπο να απαλλαγεί από τους δύο δελφίνους του, καθώς είναι γνωστές οι φιλοδοξίες της Ντόρας (που αποτελεί την εναλλακτική του Βερολίνου) και του Αβραμόπουλου (που προτιμά η Ουάσιγκτον). Επίσης, η κυβέρνηση έχει μπροστά της και το ζήτημα των 180 βουλευτών για την εκλογή προέδρου, την διαχείριση των βουλευτών που ΠΑΣΟΚ που αναζητούν τρόπο επιβίωσης με απαλλαγή από την καταστροφική παρουσία του Βενιζέλου στην ηγεσία του κόμματος και …τα 600 προαπαιτούμενα κ.ο.κ. Παρενθετικά, το ποιος θα αντικαταστήσει στο ΠΑΣΟΚ τον Βενιζέλο απασχολεί πολλές εξωθεσμικές δυνάμεις, εσωτερικές και εξωτερικές. Οι Αμερικανοί πάντως φέρονται να προτιμούν τον Χρυσοχοϊδη. Άλλοι βλέπουν τον Σημίτη πρόεδρο της Δημοκρατίας.

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ: Ένα κρίσιμο θέμα που θα κυριαρχήσει πολιτικά είναι η συνταγματική αναθεώρηση. Υπό το πρόσχημα της εκλογής του προέδρου της Δημοκρατίας απ΄ ευθείας από το λαό, ώστε να μην αποτελεί ο θεσμός μοχλό πίεσης για εθνικές εκλογές, ετοιμάζεται η συνταγματοποίηση των μνημονίων και η υιοθέτηση της ακραίας νοεφιλελεύθερης ατζέντας. Δεν είναι τυχαίο που ο Κων. Μητσοτάκης παρενέβη τελευταία, με αφορμή τα 40 χρόνια της Μεταπολίτευσης, για να επισημάνει ότι

το Σύνταγμα να έχει βασική αδυναμία ότι στερείται πλήρως φιλελεύθερης πνοής, καθώς και ότι θα πρέπει να αναζητηθεί μία σχετική ισορροπία εξουσιών ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, που όμως δεν θα οδηγεί σε προεδρικό σύστημα!... Προφανώς, κάποιοι επιδιώκουν να μειώσουν αισθητά τις εξουσίες του εκλεγμένου πρωθυπουργού, δημιουργώντας νέες διχαστικές συνθήκες.

Η ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ: Ο Αλέξης Τσίπρας εξακολουθεί να διαχειρίζεται τις εγγενείς αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ, αν και η «μικρή ΔΕΗ», οι παραλίες και τα δάση του έδωσαν την ευκαιρία να κινητοποιήσει ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις και συλλογικότητες διαμορφώνοντας μια φιλόδοξη στρατηγική συσπειρώσεων, Εαμικής έμπνευσης. Οι 9 προτάσεις πολιτικής συνεννόησης Τσίπρα για ένα πρόγραμμα αριστερής διεξόδου από την κρίση είναι σοβαρές, όπως άλλωστε και οι προτάσεις για την διαχείριση του χρέους που διέπονται από πραγματισμό. Όμως, λείπει το οραματικό στοιχείο και πολλές προτάσεις κινούνται ακόμη στο επίπεδο των αρχών, χωρίς τις επεξεργασίες που έχει ανάγκη μια δύσπιστη κοινωνία.

ΕΛΛΑΣΩΝ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ: Σύγχυση, τυχοδιωκτισμός και εικόνα απογοήτευσης.

Οι «περιφερόμενοι εγωισμοί» των διαγραμμένων ή ανεξαρτητοποιημένων βουλευτών της ΝΔ και των ΑΝΕΛ, το μονοπρόσωπο του ΛΑΟΣ και η ασθένεια του Γιώργου Καρατζαφέρη, αλλά και η αδυναμία των φιλελεύθερων κομμάτων (Χατζημαρκάκης, Τζίμερος) να διαμορφώσουν κάποια δυναμική, σε συνδυασμό με τον ευτελισμό των κινήσεων για την ανασυγκρότηση του πόλου της κεντροαριστεράς και τις αβεβαιότητες ως προς το ποιος θα διαδεχθεί τον Βενιζέλο, αρχίζουν να ξεκαθαρίζουν το τοπίο και να διαμορφώνονται δύο πόλοι στον ευρύτερο χώρο, το Ποτάμι και οι ΑΝΕΛ, πέρα από το ΠΑΣΟΚ που οι εκτιμήσεις το τοποθετούν στο 4,5% στις επόμενες εθνικές εκλογές.  Το Ποτάμι αποστρέφεται τη συνεργασία με τα κόμματα της αποτυχίας και αναζητά συνεργασίες με άφθαρτα πρόσωπα. Οι ΑΝΕΛ μετά το αρνητικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, ανασυντάσσονται, προβάλουν το κεντρώο τους προφίλ και τις θέσεις τους πιο δυναμικά, ιδιαίτερα από τότε που ανέλαβε γενικός γραμματέας ο Γιάννης Μοίρας που δίνει βάρος περισσότερο στην οργανωτική δομή του κόμματος, παρά στις επικοινωνιακές επιτυχίες. Το ΚΚΕ παραμένει εγκλωβισμένο στο φαντασιακό του και η Χρυσή Αυγή βρίσκεται μπροστά σε στρατηγικό αδιέξοδο.

Υπό  αυτές τις συνθήκες η πολιτική πόλωση διαφαίνεται ότι θα ενταθεί από τον Σεπτέμβριο και μετά και πολλά θα εξαρτηθούν από την αυστηρότητα με την οποία η κυβέρνηση θα διαχειριστεί τους φορολογούμενους. Ήδη τα πρώτα μηνύματα δείχνουν πως η είσπραξη των φόρων θα παίξει καταλυτικό χαρακτήρα στις εξελίξεις. Εκεί, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Η διευκόλυνση των χρεών με πολλές δόσεις είναι ίσως μια ενδιάμεση λύση. Όμως η λύση βρίσκεται στην ανατροπή του ταξικού χαρακτήρα της φορολογικής πολιτικής.