ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΠΑΚΕΤΟΥ ΤΩΝ 13,5 ΔΙΣ ΕΥΡΩ

Ρεπορτάζ : Γιώργος Παλαιτσάκης
(από τον Τύπο της Κυριακής)
Βαρύς θα είναι ο λογαριασμός για μισθωτούς και συνταξιούχους από το πακέτο των νέων δημοσιονομικών μέτρων της περιόδου 2013-2014, υπό την ασφυκτική πίεση της Τρόικας για περικοπές στο σκληρό «πυρήνα» των εισοδημάτων. Το... 
οικονομικό επιτελείο έχει βρεθεί αντιμέτωπο με την απαίτηση των εκπροσώπων των δανειστών για ακαθάριστες (gross) περικοπές ύψους 13,5 δισ. ευρώ, στις οποίες θα πρέπει να συνυπολογιστεί η απώλεια φόρων ύψους 2 δισ. ευρώ λόγω της μείωσης των εισοδημάτων ώστε να επιφέρουν καθαρές (net) μειώσεις δαπανών 11,5 δισ. ευρώ για την επόμενη διετία.

Αυτή η απαίτηση ισοδυναμεί με ένα ακόμη πιο σκληρό πακέτο μέτρων για ασφαλισμένους και συνταξιούχους, το οποίο θα περιλαμβάνει καταργήσεις των Δώρων στο Δημόσιο, μείωση αλλά και αναδρομική περικοπή του εφάπαξ για εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους των τελευταίων δέκα ετών, καθώς και σημαντικές «οριζόντιες» περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις.

Από το «λογαριασμό» των 13,5 δισ. ευρώ, στο υπουργείο Εργασίας αντιστοιχεί πακέτο περικοπών ύψους 6 δισ. ευρώ. Στο εύλογο ερώτημα γιατί δεν αναζητούνται περικοπές από άλλα υπουργεία, η απάντηση που δίδεται από το οικονομικό επιτελείο είναι ότι η Τρόικα δεν αναγνωρίζει προτάσεις για μείωση δαπανών που δεν έχουν «χειροπιαστό» αποτέλεσμα. Ουσιαστικά επιδιώκει τη συνέχιση της εσωτερικής υποτίμησης, η οποία, σύμφωνα με στοιχεία της AlphaBank, φέτος θα προσεγγίσει το 23% για να ξεπεράσει το 26% το 2013.

Για το λόγο αυτό, το βάρος των περικοπών πέφτει στο μισθολογικό κόστος του Δημοσίου και στις δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων. Σύμφωνα με πληροφορίες, το τελικό σχέδιο που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και θα παρουσιαστεί στην Τρόικα τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου περιλαμβάνει τις ακόλουθες επώδυνες παρεμβάσεις:

1

Εφάπαξ

Σύμφωνα με τις αναλογιστικές μελέτες, θα υπάρξουν μειώσεις στα 23 Ταμεία που χορηγούν μεγαλύτερο εφάπαξ από τις παρακρατούμενες εισφορές. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι στο Ταμείο Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων η περικοπή θα είναι της τάξης του 22,5%. Στο σχεδιασμό μπαίνει ωστόσο και η αναδρομική επιστροφή μέρους του εφάπαξ που είχε χορηγηθεί τα τελευταία 10 χρόνια, μέσω της επιβολής μηνιαίας εισφοράς στις συντάξεις. Συγκεκριμένα, οι συνταξιούχοι που έλαβαν εφάπαξ από το Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων, το οποίο χορηγούσε ποσά μεγαλύτερα από αυτά που αναλογούν στις καταβληθείσες εισφορές, θα κληθούν να επιστρέψουν το επιπλέον ποσό μέσω μηνιαίας εισφοράς 1% στις συντάξεις για τα επόμενα 5 ή και 10 χρόνια. Το μέτρο αναμένεται να επεκταθεί και στους υπόλοιπους ασφαλιστικούς φορείς, που χορηγούσαν εφάπαξ μεγαλύτερα αυτών που αντιστοιχούν στις καταβληθείσες εισφορές, όπως τα Ταμεία των ξενοδοχοϋπαλλήλων, των εργοληπτών, των υπαλλήλων του ΙΚΑ, των κληρικών, των δημοτικών υπαλλήλων και των υπαλλήλων των φαρμακευτικών εργασιών.

2

Κύριες συντάξεις

Το βασικό σενάριο προβλέπει μειώσεις από 3% έως και 20% στις κύριες συντάξεις άνω των 700 ευρώ με κατώτατο πλαφόν τα 700 ευρώ. Δηλαδή, για ένα συνταξιούχο που λαμβάνει κύρια σύνταξη 710 ευρώ η μείωση του 3%, που ισοδυναμεί με 21 ευρώ μηνιαίως, θα περιορισθεί στα 10 ευρώ ώστε η σύνταξη να μη μειωθεί κάτω των 700 ευρώ. Ενδεικτικά, η κλιμάκωση των μειώσεων, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, είναι η εξής:

-για συντάξεις από 700 έως 1.000 ευρώ 3%,

-για συντάξεις από 1.000 έως 1.500 ευρώ 5%,

-για συντάξεις από 1.500 έως 1.800 ευρώ 10%,

-για συντάξεις από 1.800 ευρώ και άνω τα ποσοστά των μειώσεων κυμαίνονται από 15% έως 20%.

Ειδικά στις πολύ μεγάλες συντάξεις δεν θα επιβληθεί πλαφόν. Ωστόσο, οι μειώσεις για ποσά άνω των 2.700 ευρώ θα είναι έως και 90% (για το υπερβάλλον ποσό). Ουσιαστικά, καταργούνται οι υψηλές συντάξεις άνω των 2.700 ευρώ. Δηλαδή, όσοι λαμβάνουν π.χ. σύνταξη 3.100 ευρώ το μήνα, με το νέο σύστημα θα λαμβάνουν 2.740 ευρώ, καθώς για το ποσό άνω των 2.700 ευρώ (για τα 400 ευρώ) θα επιβληθεί μείωση 90% (ή 360 ευρώ).

Πάντως, οι πιέσεις της Τρόικας είναι ασφυκτικές για μειώσεις και στις συντάξεις κάτω των 700 ευρώ, όπου βρίσκεται και ο μεγάλος αριθμός των δικαιούχων. Για το λόγο αυτό, εξετάζεται, εναλλακτικά, κι ένα ακόμη πιο ακραίο σενάριο, το οποίο προβλέπει μειώσεις κατά 2% σε όλες τις συντάξεις μέχρι τα 700 ευρώ και περαιτέρω κλιμάκωση των περικοπών από 3% έως 20% για συντάξεις άνω των 700 ευρώ!

Το οικονομικό επιτελείο θα λάβει τις τελικές αποφάσεις μετά τη συνάντηση με την Τρόικα στις αρχές Σεπτεμβρίου.

3

Επικουρικές συντάξεις

Θα επιβληθούν περικοπές της τάξης του 10% σε επικουρικές συντάξεις από 500 έως και 1.000 ευρώ και 20% για επικουρικές άνω των 1.000 ευρώ. Επιπλέον, θα καταργηθούν πλήρως η 13η και η 14η επικουρική σύνταξη.

4

Δώρα συντάξεων του Δημοσίου

Καταργούνται τα «υπολείμματα» της 13ης και της 14ης σύνταξης στο Δημόσιο. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι θα καταργηθούν πλήρως τα επιδόματα ύψους 400, 200 και 200 ευρώ το μήνα που καταβάλλονται ως Δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και θέρους, στους συνταξιούχους του Δημοσίου (πολιτικούς, στρατιωτικούς, σιδηροδρομικούς κ.λπ.), οι οποίοι λαμβάνουν μικτά μέχρι 2.500 ευρώ!

5

Δώρα δημοσίων υπαλλήλων

Προβλέπεται η πλήρης κατάργηση των «υπολειμμάτων» των επιδομάτων εορτών και αδείας για τους 700.000 υπαλλήλους και λειτουργούς του Δημοσίου. Συγκεκριμένα, θα καταργηθούν πλήρως τα επιδόματα των 500, των 250 και των 250 ευρώ το μήνα, τα οποία καταβάλλονται σήμερα ως Δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής αδείας, αντίστοιχα, σε όσους εργαζομένους στο στενό δημόσιο τομέα λαμβάνουν μικτά μέχρι 3.000 ευρώ το μήνα.

6

ΕΚΑΣ

Οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ θα είναι μόνο οι άνω των 65 ετών και το συγκεκριμένο επίδομα θα χορηγείται με βάση νέα αυστηρότερα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.

7

Συντάξεις ΟΓΑ

Επανέρχεται το σενάριο της μείωσης των κατώτατων αγροτικών συντάξεων κατά 30 ευρώ (από 360 σε 330 ευρώ) με το σκεπτικό ότι δόθηκαν από την κυβέρνηση Παπανδρέου τον Δεκέμβριο του 2009 όταν η χώρα όδευε προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

8

Κατώτατες συντάξεις

Αυξάνεται ο χρόνος ασφάλισης για τη λήψη κατώτατης σύνταξης από 4.500 ένσημα σε 6.000, δηλαδή από τα 15 έτη ασφάλισης στα 20 ή και 21.

9

Επιδόματα και συντάξεις αναπήρων

Προβλέπονται σημαντικές περικοπές. Σε πρόσφατη συνάντηση του υπουργού Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρα με τον πρόεδρο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Αναπήρων Ελλάδος κ. Ι. Βαρδακαστάνη αποκαλύφθηκε ότι στο πλαίσιο του «πακέτου» των περικοπών δημόσιων δαπανών προβλέπεται η επιστροφή των αναπηρικών επιδομάτων στα επίπεδα του 2008! Μετά τη συνάντηση που είχαν οι δύο πλευρές, ο κ. Βαρδακαστάνης είπε ότι υπάρχει σχέδιο να γυρίσουν τα αναπηρικά επιδόματα στο 2008, δηλαδή στα 230 ευρώ από 313 που είναι σήμερα. Το βασικό επίδομα των 313 ευρώ λαμβάνει σήμερα το 65% των αναπήρων.

10

Ενισχύσεις άγαμων θυγατέρων

Καταργούνται ή περικόπτονται σημαντικά τα βοηθήματα των άγαμων θυγατέρων.

Το εφάπαξ που χορηγούν 36 Ταμεία
ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΜΙΣΘΟΣ	ΠΟΣΟ ΕΦΑΠΑΞ	ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ
				ΜΕ ΤΙΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ (%)
ΤΑΠΙΤ - Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου	30	2.323,10	11.543,00	2,21
ΤΑΠΙΤ - Λιπασμάτων	25,55	2.643,17	29.195,33	-9,26
ΤΑΠΙΤ - Τσιμέντων	28,16	218,51	3.560,40	17,35
ΤΑΠΙΤ - Ιπποδρομιών	30	2.901,50	34.668,50	18,38
ΤΑΠΙΤ - Ξενοδοχοϋπαλλήλων	15,1	1.341,07	23.681,01	46,63
ΤΑΠΙΤ - Λιμενεργατών	27	3.694,00	94.116,62	-18,51
ΤΑΠΙΤ - Φαρμακευτικών Εργασιών	21	1.466,50	27.350,11	63,91
ΤΑΠΙΤ - Λιμένος Πειραιώς	31	1.375,44	40.185,28	-9,7
ΤΑΠΙΤ - Εθνικού Θεάτρου	18,74	59	936,75	-60,55
ΤΑΠΙΤ - Υδρευσης Θεσ/νίκης	27	2.262,46	59.567,58	-17,49
ΤΑΠΙΤ - Λιμένος Θεσ/νίκης	27	2.819,07	66.141,03	-45
ΤΠΔΥ - ΝΠΔΔ	4,5	1.380,00	6.150,00	42,29
ΤΠΔΥ - Κληρικών	30	1.415.00	44.260,00	36,94
ΤΠΔΥ - Επιμελητηρίων	31	1.586,50	51.838,50	-22,65
ΤΠΔΥ - Δημοτικών Υπαλλήλων	31	1.800,00	30.691,05	40,31
ΕΤΑΠ - ΜΜΕ Ιδιοκτητών	60,04	1.726,17	19.866,56	48,74
ΕΤΑΠ - ΜΜΕ Εφημ/λών	31	2.273,79	100.798,52	60,12
ΕΤΑΠ - ΜΜΕ Εφημ/λών (με αγγελιόσημο)	31	2.273,79	100.798,52	8,21
ΕΤΑΜ - ΜΜΕ Πρακτορείων Θεσ/νίκης	29	2.033,00	76.961,50	28,41
ΤΑΥΤΕΚΩ - ΟΤΕ	25	3.075,00	36.800,00	-31,59
ΤΑΥΤΕΚΩ - ΟΣΕ	29,26	1.796,36	65.465,35	-50,54
ΤΑΥΤΕΚΩ - ΕΡΤ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ	29	2.623,59	62.966,29	41,48
ΤΑΥΤΕΚΩ - Ιονικής - Λαϊκής Τραπέζης	27	2.748,42	61.072,00	41,17
ΕΤΑΑ - Μηχανικών και Εργοληπτών	32	2.080,05	10.843,05	17,42
ΕΤΑΑ - Υγειονομικών	27,5	~	2.190,00	-21,11
ΕΤΑΑ - Δικηγόρων Αθηνών	35	~	26.369,50	32,8
ΕΤΑΑ - Δικαστικών Επιμελητών	32	~	18.825,00	-43,16
ΕΤΑΑ - Συμβολαιογράφων	35	~	43.063,00	-126,53
ΕΤΑΑ - Εργοληπτών Δημοσίων Εργων	24	~	22.294,22	83
ΤΕΑΠΑΣΑ - Αστυνομικών	27,21	2.195,61	56.128,52	1,94
ΤΕΑΠΑΣΑ - Αστυνομίας Πόλεων	27,75	1.401,00	36.150,00	45,49
ΤΕΑΠΑΣΑ - Πυροσβεστικού Σώματος	26	2.047,50	34.736,50	-5,25
ΙΚΑ ΕΤΑΜ - Υπαλλήλων ΙΚΑ	27,3	1.435,93	42.694,89	40,93
ΤΑΥΤΕΚΩ - ΔΕΗ	26,44	3.424,11	62.171	7,94
ΤΠΔΥ - Δημ. Υπαλλ.	29	1.595	37.86	22,67

----------------------------------

Θέρμανση - εισιτήρια τραβούν την ανηφόρα

ΑΥΞΗΣΕΙΣ-ΦΩΤΙΑ στις τιμές πώλησης του πετρελαίου θέρμανσης από τις 15 Οκτωβρίου 2012 και στα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς από την 1η Ιανουαρίου 2013 θα επιβάλει η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας πιστά τις σχετικές ρυθμίσεις που προβλέπει το Μνημόνιο. Συγκεκριμένα:

1

Από τις 15 Οκτωβρίου 2012 προβλέπεται εξίσωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης και του πετρελαίου κίνησης. Συνεπώς, από την ημερομηνία αυτή θα ισχύσει νέος ειδικός φόρος κατανάλωσης για το πετρέλαιο θέρμανσης, ο οποίος θα είναι αυξημένος από τα 0,06 στα επίπεδα των 0,33-0,41 ευρώ το λίτρο που θα ανέρχεται ο ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης.

Η εξίσωση αυτή θα έχει ως συνέπεια το πετρέλαιο θέρμανσης να ανατιμηθεί κατά 30%-40% ή κατά 30 έως 40 λεπτά το λίτρο, σε σύγκριση με την προηγούμενη χειμερινή περίοδο! Δηλαδή, η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης θα φθάσει να κυμαίνεται μεταξύ 1,30 και 1,40 ευρώ το λίτρο, από περίπου 1 ευρώ το λίτρο που είχε διαμορφωθεί μέχρι τον Απρίλιο του 2012.

Ταυτόχρονα, όμως, θα εφαρμοστεί σύστημα επιδότησης των νοικοκυριών που έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα και κατοικούν σε περιοχές όπου η θερμοκρασία το χειμώνα πέφτει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, θα θεσμοθετηθεί η καταβολή επιδόματος θέρμανσης βάσει γεωγραφικών, οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων.

2

Από την 1η Ιανουαρίου 2013, οι τιμές των εισιτηρίων στις αστικές συγκοινωνίες και στα τρένα της χώρας θα πρέπει να αυξηθούν τουλάχιστον κατά 25%. Η δέσμευση αυτή που ανέλαβε η ελληνική πλευρά θα αποτυπώνεται και στα επιχειρησιακά σχέδια των ΔΕΚΟ του τομέα των μεταφορών.

Βάσει των ειδικότερων προβλέψεων που περιλαμβάνονται στα σχέδια αυτά, ο ΟΑΣΑ στις αρχές του 2013 θα αυξήσει την τιμή του εισιτηρίου του 1,40 ευρώ (για όλα τα μέσα) σε 1,75 ευρώ τουλάχιστον και την τιμή του απλού εισιτηρίου του 1,20 ευρώ, η οποία ισχύει για τα λεωφορεία, τα τρόλεϊ και το τραμ, σε 1,50 ευρώ τουλάχιστον.

Αντίστοιχες αυξήσεις αναμένεται να επιβληθούν και στα μειωμένα εισιτήρια, που ισχύουν για πολυτέκνους, φοιτητές και άλλες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Οι τιμές των εισιτηρίων αυτών αναμένεται να διαμορφωθούν σε 0,90 ευρώ και 0,75 ευρώ αντίστοιχα, από 0,70 και 0,60 που ανέρχονται σήμερα. Στο ίδιο πλαίσιο, κάθε επιβίβαση στον προαστιακό σιδηρόδρομο και τα τρένα του ΟΣΕ θα κοστίζει ακριβότερα τουλάχιστον κατά 25%.