Σχέδιο σωτηρίας, ύψους 2,3 τρισ.ευρώ, για την δημιουργία ενός «λάιτ ευρωομολόγου» επεξεργάζεται η Γερμανία. Για να γίνει αυτό όμως, το σχέδιο προβλέπει ότι οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα πρέπει να διαθέσουν τα αποθέματα χρυσού τους.
Το γερμανικής έμπνευσης σχέδιο σταθεροποίησης, που λέγεται European Redemption Pact (σε ελεύθερη μετάφραση Ευρωπαική Συνθήκη Σωτηρίας) προσφέρει στα υπερχρεωμένα PIGS, δηλαδή την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία αυτό που ζητούν όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι από την Ευρώπη, αν και σε πιο ελαφρά εκδοχή ώστε να είναι συμβατή με το γερμανικό Σύνταγμα: Μια μορφής ευρωομολόγου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με άρθρο στην βρετανική Telegraph, οι γερμανοί «σοφοί» που επεξεργάζονται την προτεινόμενη «Συνθήκη Σωτηρίας» βασίζουν την πρότασή τους στο Sinking Fund που δημιουργήθηκε το 1790 στις ΗΠΑ, για να αντιμετωπιστούν τότε τα τεράστια χρέη που άφησε η Αμερικάνικη Επανάσταση.
Τι ακριβώς προβλέπει αυτό το σχέδιο; Με απλά λόγια, στόχος του είναι να μειώσει το χρέος των κρατών μελών της Ευρωζώνης ώστε να μην υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ τους. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, το Χρέος κάθε χώρας που υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ της μεταφέρεται σε ένα κοινό αλλά προσωρινό Ταμείο Σωτηρίας, ενώ το υπόλοιπο χρέος (έως το 60% του ΑΕΠ) παραμένει κρατικό, όπως επιτάσσει η Συνθήκη του Μάαστριχτ.
Με τα οικονομικά δεδομένα του περασμένου Νοεμβρίου, η Ιταλία θα μετέφερε στο νέο Ταμείο χρέος ύψους 985 δισ. Ευρώ, η Γερμανία 578 δισ., η Γαλλία 498 δισ. και συνολικά θα συγκεντρωνόταν ένα «ευρωπαϊκό Χρέος» που θα έφτανε τα 2,325 τρισ. Ευρώ.
Στη συνέχεια, το νέο Ταμείο θα εκδώσει κοινά ομόλογα για να καλύψει αυτό το τεράστιο Χρέος. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι πλούσιες χώρες του Βορρά και ιδιαίτερα η Γερμανία, θα «μοιράζονταν» ουσιαστικά την υψηλή πιστοληπτική ικανότητά τους με τις χρεοκοπημένες οικονομίες του Νότου, με αποτέλεσμα καλύτερα επιτόκια και μείωση του «βάρους» του χρέους γι' αυτές.
Παρότι η Γερμανία θα εξαναγκαστεί να μοιραστεί ουσιαστικά την πιστωτική της κάρτα με τα PIGS, το σχέδιο είναι ριζικά αντίθετο με αυτό που ζητούν οι υποστηρικτές του ευρωομολόγου. Κι αυτό διότι, ενώ το ευρωομόλογο θεωρείται ένα μεγάλο βήμα προς μια πραγματική οικονομική ένωση της Ευρωζώνης, το Ταμείο Σωτηρίας που προβλέπει το σχέδιο θα είναι εντελώς προσωρινό και τελικά θα καταργηθεί. Όπως υποστηρίζει ο Μπέντζαμιν Βαιγκερτ, ο γενικός γραμματέας του «Συμβουλίου Σοφών» της Γερμανίας: «Το Ταμείο σηματοδοτεί την επιστροφή στην πειθαρχία της Συνθήκης του Μάαστριχτ με κρατικό έλεγχο πάνω στους Προϋπολογισμούς». Άλλωστε, αυτός είναι ο μόνος μέχρι τώρα τρόπος να παρακαμφθεί η απόφαση του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου που έκρινε ότι η Βουλή δεν μπορεί να παραχωρήσει την εξουσία της επί του Προϋπολογισμού σε άλλο υπερεθνικό όργανο.
Χρυσός για ομόλογα
Ωστόσο, όπως τονίζει στο άρθρο της η Telegraph, το σχέδιο δεν είναι φιλανθρωπία. Για να πειστεί η Γερμανία να αφήσει τα ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια δανεισμού της (δανείζεται με 1,37% στα δεκαετή ομόλογα), θα υπάρχει μια σκληρή δικλείδα ασφαλείας που θα επιβάλλει πειθαρχία σε όλους. Έτσι, κάθε χώρα που θα συμμετάσχει στο σχέδιο θα πρέπει να δώσει ουσιαστικά ως εγγύηση ένα μεγάλο κομμάτι από τα αποθέματα χρυσού της, που θα ανέρχεται στο 20% του Χρέους της. «Αυτή η εγγύηση θα χρησιμοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που μια χώρα δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της», αναφέρει το σχέδιο.
Η ρήτρα αυτή του Σχεδίου Σωτηρίας δεν θα περάσει χωρίς αντιδράσεις, τονίζει το άρθρο. Η Ιταλία και η Πορτογαλία έχουν κρατήσει τα αποθέματα χρυσού τους παρά την κακή οικονομική τους κατάσταση. Μόνο η Ιταλία έχει ένα συνολικό απόθεμα 2.451 τόννων χρυσού, που αποτιμώνται στα 98 δισ. Ευρώ.
Επιπλέον, οι οικονομίες των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου δεν θα «έπαιρναν μπροστά» από τη μια μέρα στην άλλη. Θα έπαιρναν μπροστά, αλλά και πάλι θα χρειαζόταν μια περίοδος εσωτερικής υποτίμησης για να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους...
Προς το παρόν, η Άνγκελα Μέρκελ δείχνει να απορρίπτει το σχέδιο αυτό. Τον περασμένο Νοέμβριο, το είχε χαρακτηρίσει ως «απολύτως αδύνατο», αλλά έκτοτε η κρίση στην Ευρώπη όχι μόνο διέφυγε από την Ελλάδα αλλά δείχνει έτοιμη να βάλει φωτιά σε όλο το οικοδόμημα του ευρώ, ειδικά με την τωρινή αναταραχή λόγω της κατάστασης των ισπανικών τραπεζών.
Από την άλλη πλευρά, οι Σοσιαλδημοκράτες αντίπαλοι της «Σιδηράς Καγκελαρίου» υποστηρίζουν αυτό το σχέδιο, όπως και οι Πράσινοι που απειλούν ανοικτά την Μέρκελ να καταψηφίσουν την Δημοσιονομική Συνθήκη στη γερμανική Βουλή αν η τελευταία δεν αλλάξει γνώμη για το προτεινόμενο σχέδιο.
Το οικονομικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, που παρουσίασε ο πρόεδρός της, Αντώνης Σαμαράς, σχολίασε ο ΣΥΡΙΖΑ με ανακοίνωσή του, χαρακτηρίζοντάς το ως «τα 18 βήματα προς την ολοκλήρωση της κόλασης του Μνημονίου».
Στην «αναιδή συμπεριφορά» της Γερμανίας, που «επωφελείται από την κρίση», αναφέρεται σημερινό άρθρο γνώμης της βελγικής γαλλόφωνης εφημερίδας L’ echo. Με υπέρτιτλο «Η Γερμανία επωφελείται υπερβολικά της κρίσης στην ευρωζώνη», το άρθρο τονίζει ότι η χώρα που συγκεντρώνει σε μεγαλύτερο βαθμό τα ευρωπαϊκά προβλήματα, δεν είναι η Ισπανία αλλά η Γερμανία, η οποία στην πράξη, επωφελείται με «ξεδιάντροπο τρόπο» από αυτή την κρίση.
Του Ηλία Χατζηγεωργίου*
