Η Ελλάδα της έρευνας και της καινοτομίας είναι εδώ

Του Απόστολου Σκουμπούρη
Την Ελλάδα που αντιστέκεται και την Ελλάδα που επιμένει μέσω της καινοτομίας και της εφαρμοσμένης έρευνας κάτω από αφιλόξενες και δύσκολες συνθήκες βράβευσαν από κοινού το βράδυ της Τρίτης ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) και η Eurobank. Πρόκειται για τη διοργάνωση των αποτελεσμάτων του 3ου διαγωνισμού «Η Ελλάδα Καινοτομεί», ο οποίος έχει θεσπιστεί από το 2010 με στόχο να δώσει ώθηση στη φωτεινή πλευρά της εγχώριας έρευνας, της καινοτομίας και της εφαρμοσμένης επιστήμης.
Σκοπός του διαγωνισμού Εφαρμοσμένης Έρευνας & Καινοτομίας είναι να ενθαρρυνθούν οι δημιουργικές δυνάμεις της χώρας για την παραγωγική υλοποίηση προτάσεων εφαρμοσμένης έρευνας και καινοτομίας, με τη δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών που συμβάλουν στη βελτίωση της καθημερινής ζωής, αλλά και στην ανάπτυξη και ενίσχυση της εξωστρέφειας της οικονομίας.

Στον 3ο διαγωνισμό υποβλήθηκαν 208 καινούριες και πρωτότυπες ιδέες - συμμετοχές, ενώ μετά τη γραπτή αξιολόγηση και όλο το... σκανάρισμα που έλαβε χώρα από το 2014 έως σήμερα, προέκυψαν 19 υποψηφιότητες, που προκρίθηκαν στη 2η φάση. Οι συντελεστές και των 19 υποψηφιοτήτων έδωσαν το παρόν στη χθεσινή εκδήλωση, ενώ από την προφορική αξιολόγηση ανακηρύχθηκαν οι τέσσερις νικητές στα δύο πεδία της διοργάνωσης. Τα βραβεία συνοδεύονταν από χρηματικά έπαθλα ύψους 15.000 ευρώ για κάθε Α' βραβείο και 8.000 ευρώ για κάθε Β', ενώ υπάρχει και εκτεταμένο πρόγραμμα προβολής.
Όπως και στις προηγούμενες διοργανώσεις, έτσι και αυτήν τη φορά αποδείχτηκε πως η καινοτομία δεν... ανθίζει (μόνο) στην Αθήνα, μιας και το 50% των συμμετοχών προήλθε από την επαρχία, και ειδικότερα από τη Θεσσαλονίκη και τη λοιπή Μακεδονία (21%), την Κρήτη (7%), τη Θεσσαλία (6%), την Πελοπόννησο (6%) και την Ήπειρο και τα Επτάνησα (4%). Δόθηκαν έπαινοι και στις 19 ερευνητικές ομάδες που πέρασαν στον... τελικό, καθώς όλοι τους παρουσίασαν κάτι εξαιρετικά πρωτοπόρο και καινοτόμο, υψηλών προδιαγραφών αποτέλεσμα. Νέοι ή μεγαλύτεροι άνθρωποι, φοιτητές, καθηγητές, ερευνητές, επιστήμονες, επαγγελματίες, ιδιώτες και μεταπράτες συμμετείχαν στον 3ο διαγωνισμό «Η Ελλάδα καινοτομεί», παρουσιάζοντας εξαιρετικά αποτελέσματα.
Οι βραβεύσεις στην εφαρμοσμένη έρευνα

• Aristeleo

Το 1ο βραβείο εφαρμοσμένης έρευνας πήγε στον κ. Προκόπη Μαγιάκη ο οποίος –μαζί με την ομάδα του– έχει «ανακαλύψει» το Aristeleo. Πρόκειται για τον πρώτο τρόπο παγκοσμίως που μετράται η ποιότητα του ελαιόλαδου χωρίς μηχανήματα, με απλό τρόπο. Είναι μια ανακάλυψη που παρέχει ένα γρήγορο και φθηνό τεστ μέτρησης των υγειοπροστατευτικών ιδιοτήτων του ελαιόλαδου, μέσω της παρατήρησης της χρωματικής διαφοράς! Κάτι σαν τεστ... εγκυμοσύνης, από αυτά που βρίσκει κανείς εύκολα σε ένα φαρμακείο και το οποίο δίνει με μεγάλη αξιοπιστία αποτέλεσμα. Κάτι ανάλογο γίνεται με το Aristeleo, με το οποίο, μέσω της παρατήρησης, «μαρτυράται» αν το ελαιόλαδο που τεστάρεται περιέχει βασικές φαινόλες που σχετίζονται με με τις επίσημα αναγνωρισμένες υγειοπροστατευτικές ιδιότητες του λαδιού. Δηλαδή μπορεί να διαβεβαιώσει παραγωγούς και καταναλωτές εάν το λάδι που παράγουν ή καταναλώνουν ωφελεί με τρόπο καταλυτικό την υγεία τους. Ο κ. Μαγιάκης είναι φαρμακοποιός και αναπληρωτής καθηγητής του Φαρμακευτικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ την ανακάλυψη έκανε σε συνεργασία με τη σύζυγό του, κ. Ελένη Μέλλιου, χημικό και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο ίδιο τμήμα.

• Απορρύπανση μολυσμένων εδαφών

Το 2ο βραβείο εφαρμοσμένης έρευνας πήγε στον κ. Χρήστο Αγγελόπουλο, που, μαζί με την ομάδα του στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, ανακάλυψε τη συσκευή ψυχρού πλάσματος για την ταχεία, αποτελεσματική και φθηνή απορρύπανση ισχυρά μολυσμένων εδαφών. Ο κ. Αγγελόπουλος είναι ερευνητής στο Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας (ΙΤΕ/ΙΕΧ-ΜΗ) στην Πάτρα, με αποτέλεσμα να γνωρίζει από πρώτο χέρι τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Η τεχνολογία της εν λόγω ανακάλυψης βασίζεται στο ψυχρό πλάσμα, δηλαδή στα ελεύθερα ηλεκτρόνια και τα υπόλοιπα σωματίδια από τα οποία αποτελείται κάθε ηλεκτρική εκκένωση. Όταν μια ποσότητα ρυπασμένου εδάφους θα μπαίνει στον αντιδραστήρα, θα υποβάλλεται σε πλάσμα ηλεκτρικών εκκενώσεων. Έτσι, όπως εξηγεί ο κ. Αγγελόπουλος, το έδαφος θα «βομβαρδίζεται» με τα παραπάνω σωματίδια, τα οποία είναι πολύ δραστικά και θα αντιδρούν με τους ρύπους, διασπώντας τους σε λίγα λεπτά.



Οι βραβεύσεις στην καινοτομία

• Η παγκόσμια πατέντα της ΕΛΒΑΛ

Το πρώτο βραβείο καινοτομίας έλαβε ο κ. Λάμπρος Βαρούχας, επί 45 περίπου χρόνια στέλεχος της ΕΛΒΑΛ και γενικός διευθυντής της (θυγατρικής του ομίλου Βιοχάλκο), για την παγκόσμια πατέντα της εξαιρετικά «φίνας» και πρωτοπόρας κατασκευής φύλου αλουμινίου πάχους 2,5 χιλιοστών, που «φοριέται» στο 85% των φορτηγών που κινούνται στην Ευρώπη! Πρόκειται για φύλλα αλουμινίου που στη μια επιφάνεια φέρουν ανάγλυφο μοτίβο, ενώ η άλλη τους πλευρά επεξεργάζεται χημικά, με αποτέλεσμα να «δένει» 100% με το έδαφος, δηλαδή την... καρότσα του φορτηγού ή του κοντέινερ. Περιορίζει την ολίσθηση, έχει αντίσταση σε μηχανική φθορά, ενώ λειτουργεί και ως ανάχωμα... θορύβου. Πρόκειται για ένα προϊόν που παρέχει τεράστια προστιθέμενη αξία στην ελληνική εταιρεία που εξάγει το 90% των προϊόντων της 75 χώρες ανά τον κόσμο, ενώ το 50% των διεθνών πωλήσεών της έρχεται από την Ευρώπη.

• Τυπώνοντας με λέιζερ ηλεκτρονικά υλικά και βιοϋλικά

Το 2ο βραβείο καινοτομίας δόθηκε στην Δρ Ιωάννα Ζεργιώτη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τομέα Φυσικής (ΣΕΜΦΕ, ΕΜΠ) και την ομάδα της, που ανακάλυψε μια έξυπνη τεχνική εκτύπωσης λειτουργικών υλικών και μικροδιατάξεων με λέιζερ. Στον τομέα Φυσικής της Σχολής ΕΜΦΕ του ΕΜΠ αναπτύχθηκε μια τεχνική εκτύπωσης λειτουργικών υλικών και μικροδιατάξεων με τη χρήση λέιζερ. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή τεχνική εκτύπωσης που προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια και υψηλότερη ποιότητα στα ηλεκτρονικά εξαρτήματα, που συνθέτουν την εύκαμπτη ψηφιακή μας πραγματικότητα. Στην εφαρμογή που ανακάλυψε η κ. Ζεργιώτη με την ομάδα της, η ακινητοποίηση και η εκτύπωση των βιομορίων γίνεται σε ένα βήμα, μειώνοντας έτσι τον χρόνο αλλά και το κόστος κατασκευής των μικροδιατάξεων. Μάλιστα, έχει επιτευχθεί η εκτύπωση και ακινητοποίηση ενζύμων, DNA, φωτοσυνθετικών κυττάρων πάνω σε κατάλληλα διαμορφωμένα ηλεκτρόδια βιοαισθητήρων με ιατρικές και περιβαλλοντικές εφαρμογές.