Η τελευταία ευκαιρία της Ευρώπης

Προσέξτε το σκηνικό και βγάλτε συμπεράσματα για το επίπεδο του πολιτικού λόγου και διαλόγου, που διεξάγεται σε μια χώρα, που βυθίζεται στη δίνη της πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης. Πρόσεξα την Πέμπτη, σε μεγκά-λα δελτία ειδήσεων, να …σκά(ε)ι μύτη μια άποψη: ότι μπορεί να μη γίνει ποτέ η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών για το προσφυγικό και ότι ίσως ακόμα και να μη χρειάζεται να γίνει. Αναρωτήθηκα αφελώς αν επρόκειτο για πρόβλεψη, εκτίμηση, ή απλώς για κάποια πληροφορία από το ρεπορτάζ. Τίποτε από αυτά. Το… ζουμί ήταν αλλού και το εξήγησαν αυτοί που έσπευσαν να αμφισβητήσουν τη χρησιμότητα της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών. Είναι υποκρισία, λέει, τώρα που η κυβέρνηση τα βρίσκει… σκούρα στο προσφυγικό, να καλεί σε διάλογο και συνεννόηση τα πολιτικά κόμματα, τη στιγμή μάλιστα που τα κατηγορεί για τη διαπλοκή, τη διαφθορά, τις λίστες και τις… ληστείες.

Συναίνεση και… διαπλοκή

Εντάξει, το πιάσαμε το… υπονοούμενο. Ελήφθη και το μήνυμα και η… προσφορά. Ορθώς η κυβέρνηση έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι η συναίνεση στο προσφυγικό δεν συμψηφίζεται με κανενός είδους ανοχή στη διαπλοκή και τα σκάνδαλα. Και ορθώς θα κάνει και η αντιπολίτευση αν επιλέξει τελικά να στηρίξει μια εθνική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, που εξελίσσεται σε θέμα εθνικών διαστάσεων. Γιατί -ας μην το ξεχνάμε- και η ίδια δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Η παρόξυνση του προβλήματος οφείλεται εν πολλοίς και στο γεγονός ότι τα τελευταία 26 χρόνια, που αντιμετωπίζουμε ως χώρα πρόβλημα παράνομης μετανάστευσης, ποτέ δεν καταφέραμε να διαμορφώσουμε μια συγκεκριμένη μεταναστευτική πολιτική και να οργανώσουμε τις απαραίτητες υποδομές.
Ωστόσο, σήμερα δεν «πληρώνουμε» απλώς τις δικές μας ανεπάρκειες αλλά και τις ανεπάρκειες ολόκληρης της Ευρώπης, η οποία δείχνει αυτή την περίοδο τον χειρότερο εαυτό της. Τον περιέγραψε με ακρίβεια ο Έλληνας υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλας στις Βρυξέλλες, στη σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών, όταν αναρωτήθηκε: πώς είναι δυνατόν πέντε αστυνομικοί διευθυντές χωρών, ανάμεσα στις οποίες και χώρες εκτός Ε.Ε., να μπορούν να αλλάζουν την απόφαση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, 10 ώρες μετά την τελευταία σύνοδο κορυφής;

Γ. Μουζάλας: Δεν θα γίνει η Ελλάδα «αποθήκη ψυχών»

Σε αυτό το ερώτημα του Γ. Μουζάλα συμπυκνώνεται η εικόνα της Ευρώπης σήμερα και η στάση των ηγετών της, οι οποίοι… μοιραίοι και άβουλοι αντάμα οδηγούν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα στην απαξίωση και στην καταστροφή. Μετατρέπουν την πάλαι ποτέ Ευρώπη του Διαφωτισμού σε μια απέραντη φυλακή σκοταδισμού, με τείχη, φράχτες και κάγκελα παντού. Κλείνουν την Ευρώπη στο καβούκι της όχι για να αντιμετωπίσουν την κρίση αλλά για να την κλείσουν απ” έξω. Να στείλουν το πρόβλημα αλλού μετατρέποντας χώρες, όπως η Ελλάδα, σε αποθήκες ψυχών. Παίζουν τον… μουντζούρη, με απίστευτο κυνισμό, αδιαφορώντας αν με τέτοιες πρακτικές απειλούν την όποια συνοχή της Ένωσης και καταρρακώνουν κάθε έννοια ανθρωπισμού και αλληλεγγύης.
Το οξύμωρο είναι ότι σε αυτό το εφιαλτικό σκηνικό πρωταγωνιστούν χώρες όπως η Αυστρία, που οφείλει πολλά από την ευημερία της στη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρωταγωνιστούν όμως και χώρες όπως η Ουγγαρία και η Τσεχία, που γνώρισαν στην πρόσφατη ιστορία τους τι σημαίνουν τα τείχη. Αλλά και χώρες όπως οι χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, που είναι… σκεπασμένες από τους τάφους των δικών τους προσφύγων.
Όμως το πιο οξύμωρο από όλα είναι ότι σε πολλές από αυτές τις χώρες εφευρίσκονται απίθανοι λόγοι και ανιστόρητες δικαιολογίες για να εξηγήσουν απαράδεκτες ενέργειες και πρακτικές. Φοβούνται -λέει- την άνοδο της Ακροδεξιάς και αντί να την αντιμετωπίσουν στα ίσια με θέσεις και αρχές, προσπαθούν να την …ξορκίσουν αντιγράφοντας τις πολιτικές και τις μεθόδους της. Και έτσι, ανεξαρτήτως προθέσεων και διακηρύξεων, εκκολάπτουν οι ίδιοι το… αυγό του φιδιού, το οποίο υποτίθεται ότι προσπαθούν να αντιμετωπίσουν.

Οι… τιμές και οι… αξίες

Τίποτε από όλα αυτά δεν είναι τυχαίο. Ούτε ήρθε από το κενό η μετάλλαξη της Ευρώπης και η στροφή της σε ακροδεξιές και σκοταδιστικές ατραπούς. Είναι αποτέλεσμα των κυρίαρχων πολιτικών και αντιλήψεων, που θεοποίησαν τις… τιμές και όχι τις αξίες, που υποβάθμισαν την ελευθερία των ανθρώπων για να αναβαθμίσουν την ελευθερία των αγορών.
Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα είναι κρίσιμες όχι μόνο για την τύχη των προσφύγων, που συνωστίζονται κατά χιλιάδες στα ελληνο-σκοπιανά σύνορα αλλά και για την ίδια την Ευρώπη. Στη σύνοδο κορυφής της 6ης Μαρτίου οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν πριν από όλα να διορθώσουν αποφασιστικά και άμεσα τις… ανορθογραφίες των τελευταίων ημερών. Οφείλουν να διακηρύξουν αλλά και να επιβάλουν ότι οι αποφάσεις πρέπει να τηρούνται από όλους, αλλιώς δεν υπάρχει λόγος να υπάρχουν. Οφείλουν πριν από όλα να διορθώσουν άμεσα και αποφασιστικά αλλά και να επιβάλουν πολιτικές για την προσφυγική κρίση με γνώμονα τις αρχές της αλληλεγγύης και της προστασίας των ανθρώπων. Κυρίως οφείλουν να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να κλείσει η πληγή στη Συρία, που δημιούργησε τα καραβάνια της δυστυχίας. Είναι ίσως μια τελευταία ευκαιρία για την Ευρώπη για να δικαιολογήσει την ύπαρξή της. Και μπορεί να μην υπάρξει άλλη.