Κίνδυνος, η βία να ξεφύγει από κάθε έλεγχο

Το ερώτημα είναι πολύ απλό: Θα μπορέσει να επιβληθεί η μείωση των εισοδημάτων των Ελληνίδων και των Ελλήνων κατά 30%, χωρίς βία; Πώς θα αφομοιώσει η ελληνική κοινωνία αυτή την κατάρρευση χωρίς έντονη αντίδραση; Επιπλέον, η μείωση των εισοδημάτων συνοδεύεται από την κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας της καθημερινής ζωής, γεγονός που εντείνει την πίεση που νοιώθουν οι πολίτες: Πολύ απλά, η μείωση των μισθών δεν συνοδεύεται από τη διατήρηση του κοινωνικού κράτους και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών.

Οι πολίτες ζουν με το φόβο της «εφεδρείας» και με τη βρώμα των σκουπιδιών, ζουν με την ανασφάλεια της πτώχευσης του ιδιωτικού τομέα, άρα και της απόλυσής τους και, συγχρόνως, βλέπουν το κέντρο της Αθήνας γεμάτο εμπόρους ναρκωτικών, βαποράκια και χρήστες στα σκαλιά του Πανεπιστημίου Αθηνών, της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Τράπεζας. Οι πολίτες ακούνε κάθε τόσο ότι δεν θα υπάρξουν καινούρια μέτρα, αλλά διαπιστώνουν ότι εμπαίζονται, η κυβέρνηση δεν αποδέχεται ότι η συνταγή της είναι λάθος ενώ της το λέμε από την εποχή του Μνημονίου και, συγχρόνως, ο Ντελόρ, ο πατέρας του Ευρώ, δηλώνει ότι πάμε από την ύφεση στην καταστροφή! Νοιώθουμε να βουτάμε στην απελπισία.
Η κρίση φαίνεται πολύ βαθιά και μακρόχρονη, ίσως είναι η σημαντικότερη και όλου του προηγούμενου αιώνα. Αφορά, επομένως, το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, αλλά αφορά και την πολιτική κατεύθυνση της Ευρώπης και το πολιτικό σύστημα της χώρας. Η τραγικότητα της κατάστασης βιώνεται από τους πολίτες της χώρας μας με απελπισία ακριβώς γιατί δεν βλέπουν πού θα σταματήσει αυτή η κατάσταση, με τόσο ακατάλληλο πολιτικό προσωπικό των κομμάτων εξουσίας: έχει γίνει σαφές σε όλους, ίσως για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία του τόπου, ότι οι εκλογές δεν είναι λύση, ακριβώς γιατί η εμφανιζόμενη ως εναλλακτική λύση αφορά στην επαναφορά στην διακυβέρνηση της χώρας αυτών που ευθύνονται κατά το μεγαλύτερο βαθμό για την σημερινή κατάσταση!
Το δίλλημα που εμφανίζεται, δηλαδή, είναι ανάμεσα  στην σημερινή ανίκανη, αναποτελεσματική και αλαζονική κυβέρνηση και τη σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση που κάνει ότι δεν ήταν εδώ πριν από 2 χρόνια! Αυτό είναι που κάνει βαθύτερη την απογοήτευση και οδηγεί τον κάθε πολίτη σε ατομικές λύσεις και στάσεις, ενώ βρίσκουν έδαφος οι προτροπές συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων περί ανυπακοής. Είναι ανάγκη η απελπισία αυτή να αντικατασταθεί από ελπίδα, από μια προοδευτική εναλλακτική πρόταση για τη διακυβέρνηση, που η ανανεωτική Αριστερά προσπαθεί να παρουσιάσει.
Χωρίς ελπίδα και χωρίς πραγματική εναλλακτική πρόταση για διέξοδο, οι αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας θα αυξηθούν και τότε η βία θα αποτελέσει τη μόνη πρακτική συνταγή στα χέρια όσων επιμένουν ότι θα μας σώσουν, όσων θεωρούν ότι η αποτυχία της πολιτικής τους οφείλεται απλά στην ύπαρξη συντεχνιών χωρίς να αναφέρονται στην κοινωνική διαστρωμάτωση και τα διαφορετικά συμφέροντα ανάμεσα σε πλούσια, μεσαία και φτωχά στρώματα.
*Η Ευγενία Μπουρνόβα είναι καθηγήτρια Οικονομικής – Κοινωνικής Ιστορίας και Ιστορίας Πόλεων στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.