Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα των εκλογών – Πόσο πιθανή είναι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΚΛΗΡΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ

Είκοσι ημέρες πριν τις εκλογές και το πολιτικό σκηνικό μοιάζει σαν κινούμενη άμμο, με τους ψηφοφόρους να αλλάζουν «στρατόπεδα», τους αναποφάσιστους να είναι σε εξαιρετικά υψηλό ποσοστό και τα σενάρια για την επόμενη ημέρα να δίνουν και να παίρνουν ήδη από τώρα, ακόμη και αυτό της συγκυβέρνησης μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η διαφορά των δύο κομμάτων δεν θα είναι τόσο μεγάλη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει σημαντικά ποσοστά προς τη Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη, (διαρροές 8,2%), ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό της τάξεως του 5,2% που μετακινείται προς τη ΝΔ και ένα μικρότερο προς τη Χρυσή Αυγή αλλά και το ΚΚΕ. Οι ψηφοφόροι που επέλεξαν τον ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο εμφανίζονται αναποφάσιστοι κατά 16,5%.

Οι αναλυτές εμφανίζονται ακόμη διστακτικοί ως προς τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ, αφού ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει η κατάσταση εντός του  κόμματος. Σήμερα, η Ζωή Κωνσταντοπούλου θα ξεκαθαρίσει τι θα πράξει πολιτικά, ενώ δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί η «ζημιά» από την διαρροή της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εγκαταλείπει μαζικά την Κουμουνδούρου και στρέφεται σε άλλα κόμματα.

Από την άλλη η ΝΔ εμφανίζεται αδύναμη να «επαναπατρίσει» τους χαμένους ψηφοφόρους της και χάνει προς την Ένωση Κεντρώων ένα ποσοστό 5,2%. Διαρροές υπάρχουν προς το Ποτάμι, τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τη Χρυσή Αυγή. Τις υψηλότερες συσπειρώσεις έχουν αυτή τη στιγμή το ΚΚΕ και η Χρυσή Αυγή.

Η συσπείρωση στο «τελειωμένο» ΠΑΣΟΚ, που συνέπραξε με την «πεθαμένη» ΔΗΜΑΡ φτάνει το 56%, ενώ οι μετρήσεις δείχνουν απώλειες προς τον ΣΥΡΙΖΑ, τη ΝΔ και το Ποτάμι. Το 22% όσων ψήφισαν το ΠΑΣΟΚ τον Γενάρη δηλώνει αναποφάσιστο.

Στο επιτελείο του Ποταμιού βλέπουν μόλις το 40% των ψηφοφόρων του Ιανουαρίου να παραμένει σταθερό στην επιλογή του, ενώ περίπου 16% κινείται προς το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο το 44% των ψηφοφόρων δηλώνουν αναποφάσιστοι. Είναι ξεκάθαρο πλέον πώς ο λαός αντιλήφθηκε το ρόλο του Ποταμιού και την… κάνει αφού άλλωστε έχει πολλές μνημονιακές επιλογές, από τον «αριστερό» ΣΥΡΙΖΑ, έως τη… δεξιά ΝΔ. 

Κερδισμένη σαφώς είναι η Χρυσή Αυγή, η οποία εμφανίζεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις ξεκάθαρα τρίτο κόμμα και με τάση αύξησης των ποσοστών της, το οποίο εκτιμάται πώς θα είναι πλέον διψήφιο στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Σε περίπτωση δε που υπάρξει συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ τότε το κόμμα του Νίκου Μιχαλολιάκου θα είναι αξιωματική αντιπολίτευση.

Η μικρότερη συσπείρωση από τις δημοσκοπήσεις παρατηρείται στους ΑΝΕΛ, με το κόμμα του Πάνου Καμμένου να εμφανίζεται πώς δεν μπαίνει στη Βουλή, αλλά με τον τέως υπουργό Εθνικής Άμυνας να καταγγέλλει  παιχνίδια και να εκτιμά πώς το κόμμα του θα βρίσκεται και πάλι στη Βουλή για συγκυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Από εκεί και πέρα, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν πώς ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται της ΝΔ με μία διαφορά η οποία κυμαίνεται από 1% έως και 3,5% όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά για την επόμενη ημέρα των εκλογών, όπως επίσης και αυτό του επικεφαλής της νέας κυβέρνησης. 

Ο Αλέξης Τσίπρας σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα αλλά με μικρή διαφορά εκτιμάται πώς δεν θα μπορέσει να ηγηθεί της νέας κυβέρνησης και θα αναζητηθεί πρόσωπο κοινής αποδοχής. Ήδη, ακούγονται κάποια ονόματα, αλλά είναι νωρίς ακόμη να γίνουν συγκεκριμένες αναφορές. 

Τώρα, ως προς τα σενάρια της επόμενης ημέρας των εκλογών αυτά είναι βασικά πέντε και ανάμεσα τους βρίσκεται και αυτό του «μεγάλου συνασπισμού» των πολιτικών δυνάμεων.

1. Η πρωτιά Τσίπρα με σημαντική διαφορά (τριών και πλέον μονάδων) από τη ΝΔ αλλά με περίπου 130-140 έδρες δεν παραπέμπει ντε και καλά στην αναζήτηση συμμαχιών για τη συγκρότηση κυβέρνησης με τον ίδιο πρωθυπουργό. Ωστόσο, το μπόνους των 50 εδρών εξασφαλίζει εκ των πραγμάτων για το πρώτο κόμμα τη δυνατότητα να πάρει την πρωτοβουλία και να αρχίσει να μοιράζει την «τράπουλα».

Οι γνωρίζοντες λένε ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει κατ” αρχήν να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού για τη συγκρότηση κυβέρνησης με προοδευτικό πρόσημο (και ίσως με τον ίδιο πρωθυπουργό). Βασική προϋπόθεση όμως για να ξετυλίξει αυτό το σενάριο είναι το ένα ή και τα δύο κόμματα να μην πέσουν κάτω από τη δύναμη και τον αριθμό βουλευτικών εδρών που ήδη έχουν (σ.σ. το Ποτάμι έχει 17 και το ΠΑΣΟΚ 13 έδρες). Και αυτό γιατί η επόμενη μέρα φέρνει εκ νέου δύσκολες ψηφοφορίες των εφαρμοστικών νόμων στη Βουλή – και «προληπτικά» η νέα κυβέρνηση θα επιδιώξει ισχυρή πλειοψηφία ως ανάχωμα σε τυχόν διαρροές.

2. Μπορεί στην Κουμουνδούρου να κόβουν κάθε κουβέντα για μετεκλογική σύμπραξη και με τη ΝΔ, αλλά η εκδοχή ενός προβαδίσματος της τάξης των 130-140 εδρών δεν αποκλείει την προοπτική μιας κυβέρνησης ευρείας αποδοχής, δηλαδή των ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, Ποταμιού και ΠΑΣΟΚ. Αυτό το σενάριο φέρνει και πρωθυπουργό κοινής αποδοχής, με τον Αλέξη Τσίπρα να προτείνει πρώτος τον εν δυνάμει πρωθυπουργό (πρόσωπο μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά με δυνατότητα συνεννόησης με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις).

Η προσεκτική «ανάγνωση» της δυναμικής ενός τέτοιου σεναρίου δεν οδηγεί απαραίτητα στην ισχυρή στήριξη εφαρμογής του προγράμματος, καθώς η εικόνα Βαβέλ είναι σύνηθες φαινόμενο στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό στα κρίσιμα τεστ. Επιπλέον, η συγκρότηση κυβέρνησης ευρείας αποδοχής προϋποθέτει και τη διατήρηση ισορροπιών στο εσωτερικό των κομμάτων -τη στιγμή που άπαντες διεκδικούν την προώθηση των πλέον ικανών στελεχών για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους. Βασική παράμετρος είναι και οι εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί που θα συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

3. Το πλέον δύσκολο εκλογικό αποτέλεσμα για τα δύο μεγάλα κόμματα αλλά με τον ΣΥΡΙΖΑ να διατηρεί προβάδισμα είναι η αδυναμία συνεννόησης με τη ΝΔ και ταυτόχρονα η συγκρότηση ισχνής πλειοψηφίας είτε με το ΠΑΣΟΚ, είτε με το Ποτάμι, είτε και με τα δύο. Η πλειοψηφία των 151 βουλευτών στην παρούσα φάση είναι η πλέον ευάλωτη και εκτεθειμένη στα μποφόρ του τρίτου μνημονίου λύση.

Είναι αυτονόητο ότι τότε οι διερευνητικές εντολές θα καταλήξουν ένα άγραφο χαρτί, θα επανέλθει κλίμα πολιτικής αστάθειας και ο κίνδυνος επιστροφής της οικονομικής κατάρρευσης. Αναμφίβολα, η μη συνεργασία θα οδηγήσει σε διπλές εκλογές και σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τη χώρα καθώς οι εταίροι έχουν προειδοποιήσει ότι η εφαρμογή του μνημονίου είναι υποχρέωση και της υπηρεσιακής κυβέρνησης.

Στην Κουμουνδούρου, πάντως, επιμένουν ότι αυτό το σενάριο αποκλείεται και ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να βάλει τη χώρα σε περιπέτειες – κάτι βέβαια που υποστηρίζουν οι αρχηγοί και των άλλων κομμάτων.

4. Δικομματική κυβέρνηση με αυτο-δυναμία ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για το σενάριο που αποκλείουν προς το παρόν οι δημοσκοπήσεις, για κάποιον λόγο όμως το επιτελείο του Αλέξη Τσίπρα δεν το θεωρεί ανέφικτο. Η ισχυρή εντολή, δηλαδή η αυτοδυναμία με τουλάχιστον 151 έδρες, είναι για τον Αλέξη Τσίπρα το «διαβατήριο» για τη συγκρότηση κυβέρνησης με τον ίδιο πρωθυπουργό και το κόμμα του βασικό πυλώνα των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.

Κορυφαίο στέλεχος υπενθυμίζει ότι στην πρόσφατη συνέντευξή του στον Alpha ο απερχόμενος πρωθυπουργός δήλωσε ότι η αυτοδυναμία με την εξασφάλιση των 151 θα ανοίξει τον δρόμο για την αναζήτηση συμμαχιών. Και όταν ρωτήθηκε με ποιο κόμμα, έσπευσε να επισημάνει την καλή συνεργασία με τους Ανεξάρτητους Ελληνες, που όμως σε όλα τα γκάλοπ δεν πιάνουν το 3% για την είσοδό τους στη Βουλή. Σε αυτή την περίπτωση ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ θα διεκδικήσει τη συμμαχία (με τον ίδιο πρωθυπουργό φυσικά) με το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ.

5. Οι αναλυτές έχουν βάλει στα σενάρια τους και αυτό να προηγηθεί η ΝΔ με μικρή διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτή την περίπτωση εκτιμάται ότι ο πρόεδρος του κόμματος, Β. Μεϊμαράκης, θα εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο να δοκιμάσει ξανά τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ αλλά και με το Ποτάμι και να επαναλάβει το τεστ μιας τρικομματικής κυβέρνησης, με πρωθυπουργό -το πιο πιθανό- ευρείας αποδοχής. 

Όπως είπαμε όλα αυτά είναι σενάρια τα οποία γίνονται δεδομένου του ρευστού πολιτικού κλίματος, το οποίο δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει σύντομα. Το βέβαιο είναι πάντως πώς όποιος και αν επικρατήσει, όποια και αν είναι η κυβέρνηση που προκύψει την επομένη των εκλογών τον ελληνικό λαό τον περιμένουν σκληρά μέτρα.