ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΚΑΤΑΠΑΤΗΜΕΝΩΝ

Ρεπορτάζ : Γιώργος Φιντικάκης
(από ΤΑ ΝΕΑ)
Ιδιοκτησιακές διαφορές δεκαετιών με κατόχους καταπατημένων αγροτικών εκτάσεων του Δημοσίου, που αφορούν δεκάδες χιλιάδες στρέμματα, επιχειρεί να επιλύσει με νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τα καταπατημένα... 
χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: στα προ του 1993, που υπολογίζονται σε περισσότερα από 20.000 στρέμματα, και σε όσα καταπατήθηκαν μετά την ημερομηνία αυτή, που επίσης υπολογίζονται σε αρκετές χιλιάδες στρέμματα. Η ρύθμιση για τα καταπατημένα περιλαμβάνεται σε ένα ευρύτερο business plan για την αξιοποίηση της δημόσιας αγροτικής γης που προωθεί με το νομοσχέδιο το υπουργείο και που, εκτός της παραχώρησης έναντι συμβολικού ενοικίου σε νέους αγρότες και ανέργους «καθαρών» εκτάσεων, ανοίγει τον δρόμο και για μεγάλες επενδύσεις άνω των 5 εκατ. ευρώ όπως στον τουρισμό και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε κάποιες εκτάσεις-φιλέτα ιδιοκτησίας του. Το μίσθωμα δεν θα είναι φυσικά συμβολικό, αλλά θα προκύπτει με βάση τις τρέχουσες τιμές της αγοράς, ενώ εκτιμάται ότι υπάρχουν τουλάχιστον δέκα τέτοια «καλά κομμάτια» πανελλαδικά όπως στη Ρόδο και τη Θεσσαλονίκη. Διαχωρισμός. 1. Τα προ του1993 που υπολογίζονται σε χιλιάδες στρέμματα και αφορούν καταπατήσεις 20ετίας και πλέον, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους έχουν πωλητήριο με συμβολαιογραφική πράξη το Δημόσιο θα τους τα παραχωρεί, ακόμη και αν ο πωλητής από τον οποίο τα αγόρασαν τα είχε καταπατήσει. Πρόκειται για πρώην αγροτικές εκτάσεις, ακόμη και εντός αστικών κέντρων, που καταπατήθηκαν πριν από δεκαετίες από κατασκευαστές ή ιδιώτες και στη συνέχεια οικοδομήθηκαν. Για να γίνει αντιληπτό για τι περιοχές μιλάμε, τέτοια έκταση βρίσκεται για παράδειγμα εντός του Δήμου Αγίας Παρασκευής. Παρόμοιες «οικιστικές» σήμερα περιοχές, κτισμένες σε πρώην αγροτικές, βρίσκονται στη Νέα Χιλή του Νομού Εβρου, στη Μανωλάδα του Νομού Ηλείας κ.α. Αν οι κάτοχοι αυτών των εκτάσεων δεν έχουν πωλητήρια, τότε θα τους δίνεται η δυνατότητα να τις εξαγοράσουν. Το τίμημα θα οριστεί με κοινές υπουργικές αποφάσεις των υπουργείων Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης. 2. Για τα μετά το 1993 καταπατημένα που υπολογίζονται επίσης σε αρκετές χιλιάδες στρέμματα, δεν προβλέπεται δυνατότητα εξαγοράς τους και οι καταπατητές θα πρέπει να τα εγκαταλείψουν (διοικητική αποβολή). Ο νόμος θα τους δίνει περιθώριο ενός έτους από την ψήφισή του να φύγουν, διαφορετικά θα αρχίσουν να επιβάλλονται πρόστιμα. 3. Χωριστή κατηγορία αποτελούν καταπατημένες αγροτικές εκτάσεις ακόμη και εντός της Αττικής (Βουρβάς Σπάτων και Ξυλοκέριζα Νέας Μάκρης), τα οποία με νόμο του 1999 παραχωρήθηκαν στους καταπατητές τους έναντι συμβολικού τιμήματος, ίσου μόνο με το 1/10 της αντικειμενικής τους αξίας. Τώρα, το ποσό αυτό αναπροσαρμόζεται και για να τα διατηρήσουν οι κάτοχοί τους πρέπει να καταβάλουν τίμημα ίσο με τη σημερινή αντικειμενική αξία τους και με την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί τουλάχιστον για μια 10ετία ο αγροτικός χαρακτήρας τους. Αντίθετα από τις προηγούμενες δύο κατηγορίες που είναι και οι μεγαλύτερες, πηγές του υπουργείου αναφέρουν ότι σε αυτή την κατηγορία οι περισσότερες εκτάσεις δεν έχουν οικοδομηθεί. Σε εκκρεμότητα. Στην ουσία, το υπουργείο επαναφέρει νόμο του 2003 που ρύθμιζε θέματα καταπατήσεων μέχρι και το 1993. Τότε, επειδή υποβλήθηκαν χιλιάδες αιτήσεις στις περιφέρειες, οι οποίες όμως ήταν ανέτοιμες να τις δεχτούν, η διάταξη εφαρμόστηκε σε λίγες περιπτώσεις. Σύμφωνα με τον πρόεδρο των Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων Νίκο Κακαβά, «είχαν εκδικαστεί περίπου 12.000 αιτήσεις και δοθεί στους κατόχους τους 18.000 στρέμματα. Εκκρεμούν όμως ακόμη στα δικαστήρια άλλες 18.000 αιτήσεις που αφορούν 22.000 - 23.000 στρέμματα». Εχει σημασία, συμπληρώνει, να προτιμηθούν οι νέοι αγρότες και όσοι ασχολούνται αποκλειστικά με τον πρωτογενή τομέα. Συνολικά πάντως στην ιδιοκτησία του υπουργείου εκτιμάται ότι ανήκουν γύρω στα 11 εκατ. στρέμματα ανά την Ελλάδα, από τα οποία 3 εκατ. υπολογίζεται ότι είναι «καθαρά» προς άμεση αξιοποίηση, ενώ 8 εκατ. στρέμματα αφορούν δάση, δημόσια έργα αλλά και καταπατήσεις. Η ακριβής έκταση των καταπατημένων πρόκειται να προσδιοριστεί το επόμενο διάστημα καθώς οι υπηρεσίες του υπουργείου ελέγχουν με τη χρήση αεροφωτογραφιών ποιες εκτάσεις είναι καταπατημένες.