Οι ανατροπές που έφερε το Μνημόνιο και εκείνες που θα ακολουθήσουν Τα «δώρα» της τρόικας για το 2011

Ακριβότερες συγκοινωνίες, ακριβότερα τρόφιμα και ρεύμα, αλλά και ανατροπές στη φορολογία, στις εργασιακές σχέσεις και στο ασφαλιστικό σύστημα έφερε ο Άγιος Βασίλης στους Έλληνες. Σε ισχύ έχουν τεθεί από την πρωτοχρονιά πολλές από τα μέτρα που προβλέπονται από το Μνημόνιο και έπεται συνέχεια.

Ο συντελεστής ΦΠΑ για τα τρόφιμα και τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ (π.χ. ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΔΕΠΑ) αυξήθηκε από 11% σε 13%. Στο 13% διαμορφώνεται ο συντελεστής και για εστιατόρια και καφετέριες, κινηματογράφους και συναυλίες. Ο χαμηλός συντελεστής του 5,5% αυξήθηκε σε 6,5%. Με 6,5% φορολογούνται πλέον φάρμακα και διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία.

Στο 13% πήγε ο συντελεστής και για τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς και τα κόμιστρα των ταξί. Θέμα χρόνου είναι η αύξηση των τιμών των εισιτηρίων, που αποτελεί συμβατική υποχρέωση της κυβέρνησης απέναντι στους δανειστές της. Το ύψος της δεν έχει ανακοινωθεί, αλλά δεν αναμένεται να είναι μικρότερη από 30%. Οι επίσημες ανακοινώσεις θα γίνουν μάλλον τον επόμενο μήνα, με την κατάθεση του νομοσχεδίου για τις δημόσιες συγκοινωνίες

Αυξήσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν ή και ξεπερνούν το 70% προβλέπεται για τα εισιτήρια του ΟΣΕ. Έτσι, η μετάβαση από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη με το "γρήγορο" τρένο θα στοιχίζει πλέον 55,2 ευρώ, αντί 36,3 ευρώ. Παράλληλα, καταργούνται δρομολόγια που κρίθηκαν ασύμφορα.

Το νέο έτος έφερε και αλλαγές στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Για τα νοικοκυριά, το ρεύμα ακρίβυνε από 1,4 έως 11,1%, με μεγαλύτερες  τις αυξήσεις στις χαμηλές καταναλώσεις. Μειωμένοι κατά 8,5% θα είναι οι λογαριασμοί όσων καταναλώνουν από 3.000 κιλοβατώρες και πάνω. Αντίθετα, η τιμή του ρεύματος θα μειωθεί μέχρι 17% για τις επιχειρήσεις.

Ακριβότερο είναι και το φυσικό αέριο για τους καταναλωτές της Αττικής. Τα πάγια αυξήθηκαν κατά 1,2%, ενώ αυξήθηκε και ο ΦΠΑ.

Φορολογία

Το 2011 έφερε και ένα νέο φορολογικό σύστημα, με κλίμακα φορολογίας εισοδήματος η οποία έχει αφορολόγητο 12.000 ευρώ και συντελεστές που κυμαίνονται από 18 έως 45%.

Για το αφορολόγητο ισχύει η διαδικασία συλλογής αποδείξεων. Το υπουργείο έχει προαναγγείλει την έκδοση προαιρετικής φοροκάρτας, στην οποία θα καταγράφονται όλες οι συναλλαγές των φορολογούμενων.

Από την 1η Ιανουαρίου, οι συναλλαγές επιχειρήσεων και επαγγελματιών με ιδιώτες οι οποίες υπερβαίνουν τα 1.500 ευρώ θα γίνονται με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή τραπεζική επιταγή. Μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών ή επιταγών θα γίνονται όλες οι συναλλαγές που υπερβαίνουν τις 3.000 ευρώ.

Όσον αφορά στη φορολόγηση των ακινήτων, εντάχθηκαν στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών 4.500 νέες περιοχές.

Ασφαλιστικό και εργασιακές σχέσεις

Φέτος ξεκινά η εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού συστήματος, με τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, διαδικασία που θα ολοκληρωθεί το 2015. Τότε, θα φτάσει στα 65 έτη με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης, ή στα 60 με 40 έτη ασφάλισης.Οι αλλαγές δεν αφορούν σε εκείνους που είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010.

Ξεκινά, επίσης, η εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων για όσους συνταξιοδοτηθούν από το 2015 με μέσο συντελεστή 1,2%.

Μέχρι τις 15 Ιανουαρίου αναμένεται η απάντηση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας για τις μελέτες της Αναλογιστικής Αρχής για το ΙΚΑ, τον ΟΑΕΕ και τον ΟΓΑ. Τον Ιούνιο αναμένεται να παραδοθούν οι αναλογιστικές μελέτες για τα τρία μεγαλύτερα επικουρικά ταμεία του Δημοσίου. Το Σεπτέμβριο, για τα υπόλοιπα.

Ως το καλοκαίρι προβλέπεται να είναι έτοιμη και η νέα λίστα με τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, με στόχο την εφαρμογή της από την 1η Ιουλίου.

Στα μέσα Ιανουαρίου αναμένεται να ξεκινήσει η εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας, για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Κίνητρο για την ένταξη επιχειρήσεων στο σύστημα είναι η έκπτωση κατά 10% στις ασφαλιστικές εισφορές.

Τον Απρίλιο εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί η εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε όλα τα Ταμεία.

Οικονομία

Η κυβέρνηση τρέχει για να προλάβει τη διορία ως το Μάρτιο, που έχει λάβει από την Τρόικα για να προωθήσει ευρύτατες αλλαγές στην οικονομία. Από αυτές θα εξαρτηθεί και η εκταμίευση της τέταρτης -και μεγαλύτερης- δόσης του δανείου του Μνημονίου.

Μέσα στον Ιανουάριο θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια για το νομοσχέδιο με το οποίο θα απελευθερωθούν περισσότερα από 150 επαγγέλματα, ώστε να ψηφιστεί το Φεβρουάριο.

Έως το τέλος του Φεβρουαρίου θα πρέπει να παρουσιαστεί και το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο, ώστε το νομοσχέδιο να ψηφιστεί μέχρι τον Ιούλιο.

Η τρόικα πιέζει για εξοικονόμηση πόρων και στα νοσοκομεία. Μέχρι το Μάρτιο το υπουργείο Yγείαςθα  πρέπει να έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμα μηχανογράφησης των νοσοκομείων. Ως τον Ιούνιο θα πρέπει να έχει ορίσει εσωτερικούς ελεγκτές σε όλα τα μεγάλα νοσοκομεία της χώρας.

Το 2011 θα είναι χρονιά εξελίξεων και στις αποκρατικοποιήσεις.

Τα παραπάνω δεν είναι όμως αρκετά για να επιτευχθεί ο στόχος περιορισμού του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2014. Το Μάρτιο, το οικονομικό επιτελείο θα παρουσιάσει νέο πακέτο μέτρων, απόδοσης 12,5 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση κρατά -προς το παρόν- κλειστά τα χαρτιά της.