ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ ΕΞ΄ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ, ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ

Ρεπορτάζ : Προκόπης Χατζηνικολάου
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Από το γραφείο θα διενεργούν στο εξής το μεγαλύτερο τμήμα του ελεγκτικού τους έργου οι εφοριακοί, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των ελεγκτικών διαδικασιών, αλλά κυρίως προκειμένου να περιορισθούν οι επαφές τους με τις επιχειρήσεις. Στις έδρες θα...
μεταβαίνουν όταν είναι επιβεβλημένη η παρουσία για την αποκάλυψη σημαντικών παραβάσεων ή για τον εντοπισμό παράνομων φορολογικών αποθηκών. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης βλέποντας τη φοροδιαφυγή να οργιάζει και να διογκώνεται χρόνο με τον χρόνο προχωρεί στην αναδιοργάνωση των ελεγκτικών μηχανισμών, δίνοντας τη δυνατότητα στους προϊστάμενους των ΔΟΥ, αλλά και του ΣΔΟΕ να προχωρούν στην άρση του φορολογικού απορρήτου και στο άνοιγμα των τραπεζικών καταθέσεων.
Παρά το γεγονός ότι η τρόικα ζητούσε από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου αυστηρά μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής, ωστόσο, το 2010 η φοροδιαφυγή αυξήθηκε δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Σύμφωνα μάλιστα με το εβδομαδιαίο δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank «εκτιμάται ότι οι απώλειες εσόδων από την αύξηση της φοροδιαφυγής στον ΦΠΑ ανέρχονται το 2010 στα 1,1 δισ. ευρώ περίπου και οι απώλειες εσόδων στον φόρο εισοδήματος το 2010 υπερβαίνουν τα 1,0 δισ. ευρώ. Συνολικά, η εμφανής φοροδιαφυγή και απώλεια εσόδων σε ετήσια βάση από τον ΦΠΑ και τους φόρους Εισοδήματος και περιουσίας υπερβαίνει τα 12 δισ. ευρώ (δηλαδή 5 δισ. ευρώ από τον ΦΠΑ και 7 δισ. ευρώ από τον φόρο εισοδήματος και από τους φόρους περιουσίας).»
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση τροποποιούνται οι διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και του κώδικα ΦΠΑ, προκειμένου οι έλεγχοι να γίνονται κατά κύριο λόγο από το γραφείο και κατ’ εξαίρεση στην έδρα της επιχείρησης με βάση κριτήρια ελέγχου και με στόχο την επιτάχυνση των ελέγχων. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση της επαφής των ελεγκτικών αρχών με τις ελεγχόμενες επιχειρήσεις και η χρήση σύγχρονων συστημάτων συγκέντρωσης και επεξεργασίας φορολογικής πληροφορίας κατά τον έλεγχο, όπως το σύστημα Elenxis. Με το σχέδιο νόμου καθιερώνεται σύστημα αξιολόγησης των φοροελεγκτών για την επίτευξη ποσοτικών και ποιοτικών στόχων. Ειδικότερα με τις νέες διατάξεις: - Η επιλογή των ελεγκτών θα γίνεται κατά ένα ποσοστό μόνο (π.χ. 25%) από υπαλλήλους που έχουν προϋπηρεσία σε ελεγκτικές υπηρεσίες του Δημοσίου.
- Οι υποψήφιοι θα υποβάλουν Ειδική Αναλυτική Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης (πόθεν έσχες).
- Ολα τα στελέχη θα αξιολογούνται ανά 8μηνο, ενώ οι προϊστάμενοι Διευθύνσεων, Υποδιευθύνσεων και Τμημάτων ανά 12μηνο ή 18μηνο.
Κατά τη διάρκεια της θητείας τους υπάγονται σε ειδικό πειθαρχικό συμβούλιο.
Πέραν των αλλαγών που θα επέλθουν στους ελεγκτές το υπουργείο Οικονομικών αναδιαρθρώνει τη Γενική Διεύθυνση Φορολογικών Ελέγχων, προκειμένου να καταστεί επιχειρησιακή Γενική Διεύθυνση. Θα παρακολουθεί το ελεγκτικό έργο των περιφερειακών υπηρεσιών του υπουργείου. Ταυτόχρονα δημιουργούνται οργανικές μονάδες επιπέδου Διευθύνσεως και Τμήματος για τον έλεγχο των εισοδημάτων που προκύπτουν στο εξωτερικό και των κατοίκων εξωτερικού, των φορολογουμένων υψηλού κινδύνου, του ΦΠΑ και των άλλων έμμεσων φόρων, του ηλεκτρονικού εμπορίου, των μεγάλων επιχειρήσεων και των ενδοομιλικών συναλλαγών.
Βέβαια, στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών θα βρεθούν και οι ίδιοι οι ελεγκτές με τη σύσταση της υπηρεσίας εσωτερικών υποθέσεων. Οπως προκύπτει από το σχέδιο νόμου αποστολή της θα είναι η συλλογή, επεξεργασία, αξιολόγηση και αξιοποίηση πληροφοριών και στοιχείων, που αφορούν την εμπλοκή υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών και των εποπτευόμενων από αυτό νομικών προσώπων, στη διαφθορά, διαπλοκή και άλλα σοβαρά πειθαρχικά αδικήματα και εγκλήματα (καταχρήσεις, εκβιασμούς, παθητικές ή ενεργητικές δωροδοκίες, περιπτώσεις κακοδιοίκησης, κατά την άσκηση των καθηκόντων των υπαλλήλων κ.λπ.), καθώς και την εξιχνίαση και δίωξη αυτών, σε συνεργασία με τον εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος. Η υπηρεσία θα μπορεί να προβαίνει και στον έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών και των εποπτευόμενων νομικών προσώπων.
Ιδιαίτερα σκληρά θα είναι τα μέτρα για τους οφειλέτες του Δημοσίου, μέ άρση του φορολογικού απορρήτου και δημοσιοποίηση των στοιχείων τους. Συγκεκριμένα με απόφαση του υπουργού Οικονομικών θα αίρεται το φορολογικό απόρρητο:
α) Των οφειλετών του Δημοσίου, εφόσον έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη και καθυστερεί η πληρωμή τους για χρονικό διάστημα ανώτερο του έτους και το οφειλόμενο ποσό υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσό (π.χ. 150.000 ευρώ).
β) Για περιπτώσεις έκδοσης και λήψης πλαστών και εικονικών στοιχείων ή νόθευσης στοιχείων ή μη έκδοσης ή ανακριβούς έκδοσης στοιχείων από τα οποία προκύπτει απόκρυψη φορολογητέας ύλης.
Ακόμα και ο προϊστάμενος της Εφορίας θα μπορεί να ζητεί την άρση του φορολογικού απορρήτου για τραπεζικές καταθέσεις. Για την άρση του απορρήτου στην περίπτωση αυτή απαιτείται κοινή απόφαση του επιθεωρητή της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, και του προϊσταμένου.