Αποφασίζουν χωρίς την Ελλάδα: Τριπλή «καραμπόλα» μέτρων ελάφρυνσης και λιτότητας

Ισορροπίες τρόμου για το ελληνικό χρέος

Τις επόμενες μέρες θα δούμε πού θα καταλήξει η  «μπίλια» του ελληνικού χρέους – ΔΝΤ και Βερολίνο πιέζουν ο ένας τον άλλον (και όλοι μαζί την χώρα μας)

«Μπιλιάρδο» με τα χρέη της Ελλάδας παίζει πλέον όλη η Ευρώπη.

Από τη μια η κυβέρνηση προσπαθεί να κερδίσει χρόνο για να μην ενδώσει στα σκληρά μέτρα λιτότητας που της ζητούν οι δανειστές πριν πάρει τουλάχιστον μια «ανάσα» ελάφρυνσης χρέους, ενώ από την άλλη ΔΝΤ καιΒερολίνο πιέζουν ο ένας τον άλλον (και όλοι μαζί την χώρα μας).

«Σφήνα» μπαίνουν όμως και οι υπερχρεωμένοι νότιοευρωπαίοι (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία) που φοβούνται πως μετά την Ελλάδα θα έρθει η σειρά τους και επιθυμούν να δοθεί μια λύση στα μέτρα τους, για να αποφύγουν δυσάρεστες καταστάσεις στο μέλλον για τις ίδιες.

Πρόκειται για μια τριπλή «καραμπόλα», που θα κρίνει τις επόμενες μέρες πού θα καταλήξει η  μπίλια του ελληνικού χρέους:

1.Μεθαύριο Παρασκευή ή το Σάββατο (δυο-τρεις μέρες δηλαδή πριν το Euro Working Group της 28ης Νοεμβρίου που καλείται να προεγκρίνει το «κουτσό» συμπληρωματικό Μνημόνιο που συμφώνησαν κυβέρνηση και θεσμοί) αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να διεξαχθεί τηλεδιάσκεψη του κυρίου Ευκλείδη Τσακαλώτου, της κυρίας Έφης Αχτσιόγλου, του κυρίου Σταθάκη και των υπολοίπων υπουργών που μετέχουν στις συσκέψεις με τους θεσμούς, για να φανεί αν θα βρεθεί λύση σε κάποια από τα ανοικτά κεφάλαια του επικαιροποιημένου Μνημονίου που άφησαν οι δανειστές πριν αναχωρήσουν εχθές από την Αθήνα.

Και αν ακόμα φανεί κάποια σύγκλιση όμως στον εξωδικαστικό συμβιβασμό για τις «κόκκινες» οφειλές των επιχειρήσεων ή στα Ενεργειακά (ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΝΟΜΕ), θεωρείται απίθανο να υπάρξει συμφωνία για τα Εργασιακά (απολύσεις, επαναφορά συλλογικών συμβάσεων εργασίας, απεργίες, lock-out). Όσο το θέμα παραμένει ανοικτό, δεν θα κλείνει η αξιολόγηση και η αβεβαιότητα παρατείνεται.

Επιπλέον το κείμενο των θεσμών κρύβει μεγάλες παγίδες και για μέτρα λιτότητας: προβλέπει την σύνταξη Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2017-2020, με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά. Το ΔΝΤ θεωρεί ότι τα υφιστάμενα μέτρα που προβλέπει το ελληνικό πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με τους Ευρωπαίους δανειστές φέρνει πλέονασμα έως 1,5% το πολύ.

Η κυβέρνηση όμως θέλει να αποφύγει να νομοθετήσει προκαταβολικά μέτρα για το 2018 και μετά, που μπορεί και να μην χρειαστούν στην περίπτωση που συμφωνηθεί μείωση στους στόχους για πρωτογενή πλεονάσματα στην διετία 2019-2020. Επίσης παραμένει «τρύπα» περίπου 400 εκατ. ευρώ για το 2018, που απαιτεί και άλλα μέτρα για να καλυφθεί.

2.Την Παρασκευή επίσης, στο Βερολίνο θα διεξαχθεί και μίνι-σύνοδος του επωνομαζόμενου «Washington Group». Εκεί οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας, Γαλλίας, Ολλανδίας, Ιταλίας και Ισπανίας, θα κάνουν παζάρια με επιτελείς των θεσμών που δανείζουν την Ελλάδα (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Κομισιόν και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα)  για το ελληνικό χρέος, ερήμην της Ελλάδος.

Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, δηλαδή χώρες με προβλήματα χρέους όπως της χώρας μας, θέλουν να δοθεί λύση που να ικανοποιεί και τις δικές τους ανάγκες, όπως έδειξε και η χθεσινή παρέμβαση του Πορτογάλου υπουργού Οικονομικών για να δοθεί «εδώ και τώρα» ευρωπαϊκή λύση στο ελληνικό ζήτημα, ακόμα και χωρίς την εμπλοκή του ΔΝΤ. Αλλά, χθες μόλις, και ο Ιταλός πρόεδρος Ρέντσι ζήτησε από την ΕΕ να ελέγξει τα οικονομικά της Γερμανίας, με το αιτιολογικό ότι τα υψηλά πλεονάσματα της χώρας αυτής δημιουργούν προβλήματα και ελλείμματα στις νότιες χώρες. Η Γαλλία επίσης ευνοεί ποικιλοτρόπως τα ελληνικά αιτήματα.

Αντίθετος στα σενάρια ελάφρυνσης όμως τάσσεται ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ωστόσο το Γερμανικό Κοινοβούλιο έχει  εγκρίνει την προσφορά βοήθειας στην Ελλάδα με τον όρο πως θα συμμετάσχει και το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Το ΔΝΤ με τη σειρά του όμως, αξιώνει ελάφρυνση του χρέους ή και νέα μέτρα λιτότητας στη χώρα μας, αλλιώς δεν μπαίνει στο πρόγραμμα εάν  «δεν βγαίνουν οι αριθμοί» για να θεωρείται βιώσιμο το ελληνικό χρέος. Ρόλο «κλειδί» διεκδικεί όμως καιο Ιταλός πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, που έχει δείξει πως περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να δικδικήσει ενεργό ρόλο στα θέματα χρέους της Ευρωζώνης, μέσω της «θυγατρικής» της, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM).

3.Στις 4 Δεκεμβρίου, μία μέρα μόλις πριν το κρίσιμο Eurogroup της 5η του μηνός όπου η Αθήνα επιδιώκει να αποσπάσει τουλάχιστον μια «πολιτική συμφωνία» ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης (έστω και με προαπαιτούμενα) είναι κοντά  και θα συνοδεύεται με «ολίγη» από βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, θα διεξάγεται το δημοψήφισμα στην Ιταλία για αναθεώρηση του Συντάγματος.

Αναλόγως του αποτελέσματος (αν επικρατήσει το «Όχι») ενδέχεται να προκληθεί κυβερνητική κρίση στη χώρα.

Μια τέτοια εξέλιξη, μπορεί να επισκιάσει το ελληνικό ζήτημα, με απρόβλεπτα αποτελέσματα, καθώς μπορεί ενδεχομένως να διευκολύνει ή, αντιθέτως, και να αναστείλει τις αποφάσεις του Eurogroup για το χρέος και τα μέτρα στη χώρα μας.