«Βόμβα» από το ΣτΕ: «Όχι» σε νέες μειώσεις συντάξεων – Θίγεται η αξιοπρεπής διαβίωση

«Βόμβα» έσκασε από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο με νεότερη απόφασή του, βάζει «φρένο» σε νέες περικοπές συντάξεων, τόσο κύριων όσο και επικουρικών. Με αυτόν τον τρόπο, στην ουσία, δείχνει την κατεύθυνση για ανάγκη επαναφοράς των συντάξεων στα επίπεδα του 2012. Συγκεκριμένα, ξεκαθαρίζει τη συνταγματική υποχρέωση του κράτους για επαρκή χρηματοδότηση του όλου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης (κύριων και επικουρικών) αλλά και την υποχρέωση επαναφοράς των συντάξεων (κύριων και επικουρικών) στα επίπεδα που ίσχυαν πριν από τον Ν. 4093/12.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Έθνος», σε σχετική «πιλοτική δίκη» το ΣτΕ έκρινε κατ’ αρχάς συνταγματικά ανεκτή τη διακοπή καταβολής επικουρικής σύνταξης στους λεγόμενους «εργατοπατέρες», που χορηγούνταν λόγω της συνδικαλιστικής τους ιδιότητας ( στους ίδιους ή σε δικαιούχους μέλη των οικογενειών τους) πέραν της όποιας κύριας και επικουρικής σύνταξης ελάμβαναν λόγω της εργασιακής απασχόλησής τους.
Ταυτόχρονα, όμως, το ΣτΕ προχωρώντας σε ερμηνεία σωρείας συνταγματικών και διεθνών κανόνων, εμμέσως πλην σαφώς «χτυπά καμπανάκι» για τυχόν νέες περικοπές συντάξεων, καθώς ναι μεν επιτρέπονται μειώσεις σε περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης, αλλά όχι απεριόριστα, γιατί δεν μπορούν να θίγουν την αξιοπρεπή διαβίωση και το όριο θυσίας των θιγόμενων συνταξιούχων.
Η νέα απόφαση του ΣτΕ, η οποία αναμένεται να λειτουργήσει ως «μπούσουλας» για το τι οφείλει να κάνει το κράτος- σύμφωνα με το Σύνταγμα εν΄όψει των διαπραγματεύσεων. Σε περιόδους εξαιρετικά δυσμενών δημοσιονομικών συνθηκών επιτρέπονται μειώσεις συτνάξεων αλλά ύστερα από ειδικές μελέτες και όχι απεριόριστα, ώστε να μη θίγονται ο πυρήνας του κοινωνικοασφαλιστικού δικαιώματος και η ισότητα στην κατανομή των βαρών.

Οι ειδικές μελέτες πρέπει να συνεκτιμούν τις επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων σε συνδυασμό με άλλα μέτρα (φορολογικά κ.α.)αλλά και με το σύνολο των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών. Το ΣτΕ υπογραμμίζει ως συνταγματική υποχρέωση την εξασφάλιση στους συνταξιούχους «ικανοποιητικού επιπέδου διαβίωσης όσο το δυνατόν εγγύτερα προς εκείνο που είχαν κατακτήσει στη διάρκεια του εργασιακού βίου» και την κρατική μέριμνα για τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών φορέων, την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς τους, με προστασία και αξιοποίηση της περιουσίας τους, χάριν και των επερχόμενων γενεών.
Οταν ο νομοθέτης παίρνει μέτρα περικοπής συνταξιοδοτικών παροχών , ενόψει της συνταγματικής του υποχρέωσης να προβαίνει σε «προγραμματισμό και συντονισμό της οικονομικής δραστηριότητας για εδραίωση της κοινωνικής ειρήνης» πρέπει προηγουμένως να έχει επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη ότι τα μέτρα είναι πρόσφορα και αναγκαία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος της βιωσιμότητας των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, ενόψει και των παραγόντων που το προκάλεσαν.
Το Σύνταγμα επιβάλλει στο κράτος να εξασφαλίζει στον συνταξιούχο ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης κοντά σε εκείνο του εργασιακού βίου. Δεν κατοχυρώνεται συνταγματικά η ευθεία αναλογία μεταξύ εισφορών και συνταξιοδοτικών παροχών.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ουσιαστικά παγιώνεται η πρόσφατη νομολογία, που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές (των Ν. 4051 και Ν. 4093/12 για σχεδόν όλες τις κατηγορίες συνταξιούχων, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, ειδικών μισθολογίων), καθώς το ΣτΕ θεωρεί αυτονόητη την υποχρεωτική επαναφορά των συντάξεων στα επίπεδα του Ιουλίου του 2012.