Αποκρατικοποιήσεις - υποδομές στο «μενού» του Βερολίνου

Του Βαγγελη Mανδραβελη
Ενέργεια, αυτοκινητόδρομοι και κτηματολόγιο περιελάμβανε το «μενού» στο γεύμα εργασίας που παρέθεσε η καγκελάριος της Γερμανίας Α. Μέρκελ στα μέλη της ελληνικής κυβερνητικής αποστολής με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Στο τραπέζι, εκτός των δύο ηγετών, παρευρέθηκαν ο πρόεδρος του γερμανικού ΣΕΒ κ. Χανς Κάιτελ, ενώ από ελληνικής πλευράς, ο σύμβουλος του πρωθυπουργού κ. Γ. Γλυνός, ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων κ. Κ. Μητρόπουλος και οι υπουργοί Η. Μόσιαλος και Φ. Σαχινίδης.

Η γερμανική πλευρά φέρεται να εξέφρασε επιφυλάξεις σε ό,τι αφορά το ενεργειακό πρότζεκτ «Ηλιος», ενώ απαίτησε από την ελληνική κυβέρνηση την επίλυση του ζητήματος των αυτοκινητοδρόμων. Ειδικά για το τελευταίο, οι Γερμανοί φέρονται ιδιαίτερα δυσαρεστημένοι από τους χειρισμούς της κυβέρνησης.
Οι γερμανικές και άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις χάνουν καθημερινά σημαντικά κεφάλαια εξαιτίας της διακοπής των έργων, ενώ η όλη κατάσταση θέτει σε κίνδυνο και τα κοινοτικά κονδύλια της χώρας.
Ο πρόεδρος του BDI και πρώην πρόεδρος της Hochtief κ. Κάιτελ, φέρεται να έθεσε εκ νέου το θέμα της οφειλής του Δημοσίου προς τη Hochtief, ύψους 7 εκατ. ευρώ. Η οφειλή αυτή αφορά το έργο της συντήρησης των Ολυμπιακών Ακινήτων που ανέλαβε η γερμανική εταιρεία και η οποία δεν έχει καταβληθεί λόγω διαφόρων γραφειοκρατικών εμποδίων περισσότερο από τρία χρόνια. Αν και το Δημόσιο χρωστά πολλά περισσότερα στη Hochtief από τους αυτοκινητοδρόμους, εν τούτοις ο πρώην πρόεδρός της και καλός γνώστης της χώρας μας κ. Κάιτελ, επέμεινε στο συγκεκριμένη χαμηλή οφειλή, θεωρώντας τη θέμα αρχής.
Για την ενεργειακή επένδυση στο πρότζεκτ «Ηλιος» οι Γερμανοί φάνηκαν να εκφράζουν σκεπτικισμό σχετικά με την απόδοσή της. Ωστόσο, όπως παρατηρούσαν στελέχη της κυβέρνησης, ο σκεπτικισμός αυτός ενδεχομένως να πηγάζει και από τη διχογνωμία της γερμανικής πλευράς σχετικά με τον χρόνο εγκατάλειψης της χρήσης πυρηνικής ενέργειας. Συγκεκριμένα υπάρχει ένα μεγάλο μέρος της γερμανικής επιχειρηματικής κοινότητας που αντιδρά στην απόφαση της καγκελαρίου Μέρκελ σε ένα πρόωρο κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών ενέργειας. Το Κτηματολόγιο δεν ενδιαφέρει άμεσα τους Γερμανούς, αλλά σύμφωνα με όσα διημείφθησαν, οι ίδιοι θα μπορούσαν να προσφέρουν τεχνογνωσία για τη δημιουργία του. Το ίδιο ισχύει και σε θέματα δασοπυρόσβεσης κ.ά. για τα οποία εξετάστηκε η δυνατότητα συνεργασίας των δύο χωρών. Τέλος, εξετάστηκε το ενδεχόμενο διακρατικής συμφωνίας για τη μεταφορά τεχνογνωσίας στην απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ.
Οι Γερμανοί φυσικά ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα και για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, που συνιστά πυλώνα του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος (ΜΠΔΣ) γεγονός που υπογραμμίστηκε και από τη συμμετοχή του κ. Μητρόπουλου στην κυβερνητική αποστολή. Οι καθυστερήσεις έχουν ήδη στοιχίσει τον στόχο του Μεσοπρόθεσμου για το 2011, ενώ αγώνας γίνεται πλέον για την επίτευξη του νέου στόχου που έχει θέσει ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλος. Ο υπουργός «ψαλίδισε» τους στόχους κατά 20%, αναφέροντας ότι μέχρι τέλος του έτους θα εισέλθουν στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων, 4 δισ. ευρώ.
Αλλά και ο νέος στόχος που έθεσε ο υπουργός Οικονομικών ίσως να είναι μαξιμαλιστικός. Πρακτικά, στους επόμενους τρεις μήνες θα πρέπει (τουλάχιστον) να συμφωνηθούν αποκρατικοποιήσεις ύψους 3,6 δισ. ευρώ ή περίπου 300 εκατ. ευρώ για κάθε μία από τις 12 εβδομάδες έως το τέλος του έτους.
Το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων φέρεται να έχει προειδοποιήσει την τρόικα σε ανύποπτο χρόνο για την ικανότητά προώθησης των αποκρατικοποιήσεων. Συγκεκριμένα, σε επιστολή που απεστάλη στην τρόικα, αναφέρεται σε έναν στόχο εσόδων 2,5 έως 3 δισ. ευρώ μέχρι τέλος του έτους. Μόνον ο ΟΠΑΠ και τα κρατικά λαχεία θα μπορούν να δώσουν μεγάλα έσοδα, ενώ οι λοιπές πιθανές αποκρατικοποιήσεις (ΕΛΒΟ, ΛΑΡΚΟ, ΔΕΠΑ, ΟΛΠ, ΟΛΘ, Τ.Τ., ΤΡΑΙΝΟΣΕ κ.ά.), αφενός θεωρούνται πρώιμες, αφετέρου δεν αναμένεται να φέρουν σημαντικά έσοδα.

Υπάρχει και επενδυτικό ενδιαφέρον

Παράτις όποιες –συχνά αξεπέραστες– δυσκολίες που παρουσιάζονται στο έργο των αποκρατικοποιήσεων, υπάρχει και η αισιόδοξη πλευρά. Είτε λόγω χαμηλών αποτιμήσεων είτε λόγω στρατηγικού ενδιαφέροντος της χώρας μας, υπάρχει πλειάδα επενδυτών που ενδιαφέρεται για τα περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού Δημοσίου. Για τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, ήδη εκφράστηκε ενδιαφέρον από δύο μεγάλες επιχειρήσεις διαχείρισης λιμανιών (Cosco, ICTS). Για τη Λάρκο ενδιαφέρεται η Glencore, ενώ ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον εκφράζεται για τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ (Suez, Aqualia, Glencore), λόγω και του μονοπωλιακού τους χαρακτήρα. Για τη ΔΕΗ εκτιμάται ότι ενδιαφέρεται η γερμανική RWE που είχε εκφράσει ενδιαφέρον και στο παρελθόν. Για τον ΟΔΙΕ φέρεται ως διακαώς ενδιαφερόμενη η γαλλική PMU, ενώ για τον ΟΠΑΠ ως ενδιαφερόμενοι φέρονται η ιταλική Lottomatica και η βρετανική Camelot. Η πιο σημαντική συμβολή όμως, των όποιων αποκρατικοποιήσεων προωθηθούν άμεσα, θα είναι η αλλαγή του κλίματος και η άρση του σκεπτικισμού των επενδυτών για την Ελλάδα.