ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΦΕΔΡΕΙΑ 30.000 ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ

Ρεπορτάζ : Φωτεινή Καλλίρη
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Μετά πολλών εμποδίων, αντιδράσεων, αλλά και νομικών ενστάσεων η κυβέρνηση προχωράει στο μέτρο της εργασιακής εφεδρείας, αναζητώντας κυριολεκτικά «στο παρά πέντε» τη φόρμουλα για να ξεπεραστούν τα αντισυνταγματικά κωλύματα που... 
έχουν ανακύψει, ενώ παρατηρείται αδυναμία στη θέσπιση αντικειμενικών και αδιάβλητων κριτηρίων για την εφαρμογή του νέου θεσμού. Εντός της ημέρας –εκτός απροόπτου– αναμένεται να συνεδριάσει το υπουργικό συμβούλιο για να αποφασίσει το νομοθετικό πλαίσιο που θα δώσει τη δυνατότητα να προχωρήσει η κυβέρνηση στην απομάκρυνση τουλάχιστον 30.000 δημοσίων υπαλλήλων έως το τέλος του 2011. Τρία σενάρια κυκλοφορούσαν στις αλλεπάλληλες συσκέψεις που γίνονταν καθημερινά την τελευταία εβδομάδα.
Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, που αποτελεί και το ήπιο σενάριο, στην εργασιακή εφεδρεία θα υπαχθούν όσοι υπάλληλοι έχουν συμπληρώσει τα συντάξιμα χρόνια ή έχουν μπροστά τους μία διετία για να συνταξιοδοτηθούν.
Ακολούθως, εφ’ όσον ο στόχος δεν επιτευχθεί και οι αριθμοί «δεν βγαίνουν», εξετάζεται να ενταχθεί σε εφεδρεία το προσωπικό που προσλήφθηκε στο Δημόσιο με διαδικασίες εκτός ΑΣΕΠ από το 2000 έως σήμερα. Ωστόσο, ακόμη και η «λύση» της απομάκρυνσης όσων έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα παρουσιάζει νομικά κενά, αφού η κυβέρνηση δεν μπορεί να τους υποχρεώσει να βγουν στη σύνταξη εφ’ όσον με νομοσχέδιό της επιτρέπεται σε όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα να μπορούν να παραμείνουν ακόμη και πλέον της 35ετίας στην εργασία τους. Το πιο «σκληρό» σενάριο προβλέπει απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων μέσω της κατάργησης του 30% των οργανικών θέσεων. Tο έσχατο αυτό μέτρο, όμως, αντιμετωπίζει πολλά συνταγματικά ζητήματα και θεωρείται βέβαιη η μαζική προσφυγή όσων θιγούν στα διοικητικά δικαστήρια και στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Στην περίπτωση που δικαιωθούν, το κράτος θα υποχρεωθεί να καταβάλει υψηλές αποζημιώσεις.
Σύμφωνα με εργατολόγους, ο θεσμός της εφεδρείας προσκρούει σε τρία βασικά σημεία του Συντάγματος:
Δεν έχει θεσπιστεί σύστημα αντικειμενικών κριτηρίων για την επιλογή των «εφέδρων» (για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση θα φέρει στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση).
H αναζήτηση του πλεονάζοντος προσωπικού, ώστε να ενταχθεί στην εφεδρεία, δεν μπορεί να γίνει από ιδιωτικούς φορείς.
H επιλογή τους πρέπει να συμβαδίζει με τις συνταγματικές αρχές (ισότητα, αξιοκρατία) και τους κοινοτικούς περιορισμούς για τις ομαδικές απολύσεις.
Οπως όλα δείχνουν, η ρύθμιση που μελετά η κυβέρνηση προκειμένου να καλύψει το νομοθετικό κενό σε ό, τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο προκύπτει το πλεονάζον προσωπικό κινείται στην κατεύθυνση να απομακρυνθούν:
Οι υπάλληλοι που ανήκουν στην ηλικιακή κατηγορία των 60 ετών και άνω, οι οποίοι, σύμφωνα με την περυσινή απογραφή, είναι 43.743.
Οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας (μεταξύ 50-60 ετών) που έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, προκειμένου να βρεθούν ένα χρόνο στην εφεδρεία και κατόπιν να συνταξιοδοτηθούν.
Οσοι έχουν «χαμηλά» τυπικά προσόντα, είναι υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή απασχολούνται σε θέσεις διοικητικών καθηκόντων.
ΔΕΚΟ και ΟΤΑ
Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει την απροθυμία των διοικήσεων ΔΕΚΟ και άλλων φορέων του Δημοσίου, όπως και των δημάρχων, να δώσουν λίστες με τους πλεονάζοντες. Αλλά και οι δήμαρχοι φαίνεται να ακολουθούν την τακτική των διοικήσεων των ΔΕΚΟ, παρά το γεγονός ότι το προσωπικό που υπηρετεί με συμβάσεις αορίστου χρόνου ιδιωτικού δικαίου –15.000 στους δήμους και 12.000 στις δημοτικές επιχειρήσεις– δεν καλύπτεται από τις διατάξεις του Συντάγματος περί μονιμότητας.
Νεότερες πληροφορίες αναφέρουν ότι ενώ η πρώτη φάση της εργασιακής εφεδρείας θα πρέπει να αφορά περί τους 3.000 υπαλλήλους (η μεγάλη πλειοψηφία, για φέτος, θα ακολουθήσει μετά), μέχρι και τα τέλη της περασμένης εβδομάδας ο αριθμός που είχε συγκεντρωθεί αντιστοιχούσε σε μερικές εκατοντάδες...