Ας γκρεμίσουμε το κράτος-παράγκα

 Το τελευταίο διάστημα σε διάφορα blog, φόρα, εφημερίδες έχουν πυκνώσει οι τοποθετήσεις σχολιαστών, που αυτοπροσδιορίζονται ως γνήσιοι πασόκοι και οι οποίοι δηλώνουν εξαγριωμένοι και κοψοχέρηδες καθώς νιώθουν ότι το κόμμα τους έχει καταληφθεί από μιά παρέα δεξιών-νεοταξιτών, που ωθεί την κυβέρνηση στην υιοθέτηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Οι απόψεις διαφέρουν για το αν είναι πραγματικοί πασόκοι ή καλυμμένοι δεξιοί ή αριστεροί.. Έχω την αίσθηση πως θα μπορούσαν να είναι και τα τρία.

Υπάρχει πράγματι ένα μεγάλο ποσοστό παραδοσιακών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που βρίσκεται αυτή την περίοδο σε τρομακτική σύγχυση και δεν μπορεί να κατανοήσει τι συμβαίνει. Είναι κυρίως άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας (ή και κάπως μικρότερης με τα ίδια μυαλά, βλέπε: ΠΑΣΠ) που έζησαν 3 δεκαετίες συνεχούς και ραγδαίας ανόδου του βιοτικού τους επιπέδου, που πίστεψαν ότι η συνεχής...

...βελτίωση των όρων διαβίωσης και ο συνακόλουθος υπερκαταναλωτισμός, είναι κάτι νομοτελειακό και δεν θα σταματήσει ποτέ. Είναι αυτοί που ακόμη και σήμερα έχουν μιά αφίσα του Ανδρέα στο εικονοστάσι της κρεβατοκάμαρας τους και ανάβουν ένα καντήλι στη μνήμη του, δίπλα στο καντήλι της γιαγιάς και του εσταυρωμένου. Στον τελευταίο συνήθως προστρέχουν για τα ρουσφέτια που δεν μπορεί να τους κάνει ο πρώτος (θέματα υγείας κτλ.).

Αλλά μακάρι να ήταν μόνο αυτοί. Ο Ανδρέας δεν υπήρξε μόνο ο πρωτοπόρος ενός κινήματος που έφερε στον τόπο την Αλλαγή και το λαό του στην εξουσία. Υπήρξε και ο ιδρυτής μιας ολόκληρης σχολής σκέψης, για τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το κράτος, την οικονομική του διαχείριση, την εξωτερική μας πολιτική, τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και διαβάζουμε τον υπόλοιπο κόσμο, τη στάση ζωής μας γενικότερα. Δεν ήταν δηλαδή ο ιδρυτής απλά ενός κόμματος, αλλά ενός πολιτικού ρεύματος, που ξέφευγε απ’ την απλή συγκρότηση μιας πολιτικής πρότασης για τη διαχείριση των υποθέσεων του κράτους και επεκτεινόταν στην προσπάθεια  διαμόρφωσης της κουλτούρας του πληθυσμού, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής συμπεριφοράς.

Το εγχείρημα του Ανδρέα ήταν επιτυχές. Όχι μόνο γιατί κέρδισε 3 αναμετρήσεις, αλλά γιατί η ανδρεοπαπανδρεϊκή κουλτούρα πέρασε όχι μόνο στους ζηλωτές του κινήματός του, αλλά σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Συντήρησε και υποδαύλισε όλες τις παθογένειες του νεοελληνικού κράτους από την ίδρυσή του (κομματισμός, συντεχνιακή αντίληψη των πραγμάτων, δημόσια διοίκηση) και μίλησε στο θυμικό των ελλήνων πολιτών, ακολουθώντας την πατροπαράδοτη συνταγή της δημαγωγίας, της βασικότερης ίσως αδυναμίας μας ως λαού, από την ίδρυση του αρχαιοελληνικού κράτους. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν, τα στεγανά όλων των πολιτικών κομμάτων να έχουν σπάσει και η κατά Ανδρέα αντίληψη των πραγμάτων, να έχει διαποτίσει πλέον το σύνολο των πολιτικών χώρων και των κομματικών σχηματισμών.

Ο πασοκικός (παλιός Δημοκρατικός ή Κεντρώος) χώρος ομνύει στο όνομά του, γιατί, χάρις σε αυτόν κατέλαβε το κράτος και εκδίωξε τους καταπιεστικούς δεξιούς, που του είχαν κάτσει στο σβέρκο από τον εμφύλιο και μετά. Ο αριστερός χώρος δεν μπορεί παρά να τον σέβεται καθώς με τη αρωγή του σχηματίστηκε ένα σοβιετικών δομών δυτικοευρωπαΪκό κράτος, αλλά και η ρητορική του υπήρξε ανέκαθεν το ισχυρό του όπλο κλεμμένο απ’ το οπλοστάσιο της μετεμφυλιακής Αριστεράς. Και η Δεξιά άβουλη και μονίμως ηττημένη ιδεολογικά και πολιτικά από το ‘81 και μετά, μετεξελίχθηκε σε ένα συμπλεγματικό κόμμα, έναν αχταρμά παλαιοπασοκικού λαϊκισμού και πατριωτικού μεγαλοϊδεατισμού, με έντονα στοχεία θρησκοληψίας, πλήρως αποκομμένη από τα συντηρητικά και φιλελεύθερα κόμματα της Ευρώπης.  Με θλιβερό αποκορύφωμα να αναδείξει ως πρωθυπουργό, έναν θαυμαστή του Ανδρέα, που οδήγησε με την άφρονα οικονομική του πολιτική και την αβουλία του  τη χώρα στα πρόθυρα της κατάρρευσης.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρχουν σήμερα πέντε κόμματα αλλά μία πολιτική - κι όχι 2 όπως λέει το ΚΚΕ. Φιλολαϊκό είναι ό,τι ξοδεύει λεφτά και κάνει τα χατίρια ενός εκάστου πολίτη και ανάλγητο και νεοφιλελεύθερο ό,τι ζητάει να μπεί μια τάξη και ένας ορθολογισμός στην αξιοποίηση των πεπερασμένων πόρων που έχει κάθε κοινωνία για να ζήσει.

Προφανώς και υπάρχουν δεξιοί που θέλγονται από τις αρλούμπες και τον τσαμπουκά του Φωτόπουλου, όπως υπάρχουν και αριστεροί που τον βλέπουν σαν ξερολούκουμο στην περίπτωση που την κάνει απ’ το ΠΑΣΟΚ. Όπως υπάρχουν και πασόκοι που ακούν ευχάριστα τις παπαριές του Τσίπρα και του Σαμαρά, αφού πλέον δεν μπορούν να τις ακούν από το Ρέππα και τον Σκανδαλίδη. Αλλα κι ο Τσίπρας, αμφισβητεί κανείς ότι θα μπορούσε κάλλιστα να έχει ξεπηδήσει από την ΠΑΣΠ; Ή μήπως θα ακουγόταν παράταιρο ένα κόμμα του οποίου στελέχη θα ήταν ταυτόχρονα η Λιάνα Κανέλλη, ο Λαφαζάνης, η Τόνια Αντωνίου, ο Γιάννης Μανώλης και ο Αϊβαλιώτης;

Οι διαφορές πλέον σημερα δεν είναι ιδεολογικές. Δεν υπάρχουν πλέον οι παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές, εντός των οποίων περιχαρακώνονται οι κομματικοί σχηματισμοί. Οι διαφορές και οι συμφωνίες, τους διαπερνούν και τους υπερβαίνουν. Το οικοδόμημα που καλείται ελληνικό κράτος, σήμερα, τρίζει συθέμελα. Το πνεύμα του Ανδρέα έχει στοιχειώσει κάθε γωνία του κτιρίου. Βρίσκεται μέσα στις ντουλάπες, πάνω στο πατάρι, κάτω απ’ τα χαλάκια και τρομοκρατεί κάθε αλλαγή που έρχεται ενάντια στη δικιά του Αλλαγή. Ο εχθρός του κράτους σήμερα είναι το τέρας που έχτισε ο Ανδρέας. Και είναι γραφτό της μοίρας τη δουλειά της κατεδάφισης να την κάνει ο γιός του. Υπο κανονικές συνθήκες το παιχνίδι θα ήταν χαμένο. Οι δυνάμεις της αδράνειας ήταν πάντοτε ισχυρότερες όλων των άλλων. Σχεδόν ακατανίκητες. Αλλά για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία μας, οι δυνάμεις που επιθυμούν το γκρέμισμα αυτού του κράτους-παράγκα που χτίσαμε απ’ τη μεταπολίτευση και μετά, θα έχουν ως αρωγό και σύμμαχο την Ευρώπη σε αυτή τη δύσκολη και βίαιη – είναι η αλήθεια – προσπάθεια εκσυγχρονισμού του ελληνικού κράτους. Και γι’αυτό φρόντισε ο έτερος γόνος με την πενταετή ανυπαρξία και φαυλότητά  του. Σε αυτό τουλάχιστον του οφείλουμε ένα ευχαριστώ.