ΘΑ ΕΚΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΤΩΝ ΥΠΟΔΙΚΩΝ ΓΙΑ ΞΕΠΛΥΜΑ

Ρεπορτάζ : Νίκος Χασαπόπουλος
(από το Βήμα της Κυριακής)
Το Δημόσιο θα μπορεί εφεξής να ρευστοποιεί τα περιουσιακά στοιχεία των υποδίκων που βαρύνονται με κατηγορίες για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομη δραστηριότητα. Τα χρήματα από τις... 

ρευστοποιήσεις θα περνούν αυτομάτως στα δημόσια ταμεία και σε περίπτωση οριστικής αθώωσης του κατηγορουμένου θα του επιστρέφονται. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή καταδικαστεί τελεσίδικα, τότε τα χρήματα θα παραμένουν στο Δημόσιο. Στο μεταξύ όμως, στο διάστημα που θα μεσολαβεί ως την έκδοση της τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, τα χρήματα θα αξιοποιούνται προς όφελος των πολιτών. Αυτό προβλέπει νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης το οποίο κατατίθεται σε λίγες ημέρες προς ψήφιση στη Βουλή.

Το νομοσχέδιο που έχει τίτλο «Ενέχυρο -  ποινική συνδιαλλαγή σε εγκλήματα εις βάρος του Δημοσίου, σύσταση ειδικού προανακριτικού σώματος, θέματα αστικής ευθύνης του Τύπου και άλλες διατάξεις», αποτελείται από ένα και μόνον άρθρο και αλλάζει ριζικά το θέμα της δήμευσης περιουσιακών στοιχείων για εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί εις βάρος του Δημοσίου.

Το νομοσχέδιο αποσκοπεί στη συμπλήρωση και ενίσχυση του θεσμού της δέσμευσης τραπεζικών λογαριασμών, ο οποίος προβλέπεται από πληθώρα διατάξεων της ελληνικής νομοθεσίας και εφαρμόζεται στην πράξη με διαρκώς αυξανόμενη ταχύτητα. Με τα ισχύοντα ως σήμερα, οι δεσμευμένοι λογαριασμοί παγώνουν, τα δε κατατεθειμένα σε αυτούς χρηματικά ποσά παραμένουν αδρανή έως ότου τελεσιδικήσει η υπόθεση, γεγονός που τελεί, όπως σημειώνεται στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, σε πλήρη αντίθεση προς την τρέχουσα δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και τις ανάγκες ρευστότητας της πραγματικής οικονομίας.

Με το νομοσχέδιο που έχει καταρτιστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών προβλέπεται η σύσταση ενεχύρου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου ή των νομικών προσώπων που ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και έτσι επιλύεται το ζήτημα της αδυναμίας αξιοποίησης των δεσμευθέντων χρηματικών ποσών. Τα ποσά που έχουν δεσμευθεί σε εφαρμογή σχετικών διατάξεων ή βουλευμάτων παραμένουν αδρανή επί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο όμως αυτό θα μπορεί εφεξής η Πολιτεία να χρησιμοποιεί τα χρηματικά ποσά που εντοπίζονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς που έχουν δεσμευθεί. Κατά έναν τρόπο η Πολιτεία θα έχει τον ρόλο του θεματοφύλακα. Τι σημαίνει αυτό;

Η Πολιτεία (δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών) θα αξιοποιεί τα ποσά αυτά, όπου κρίνει για τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας, θα τα διασφαλίζει επαρκώς ώστε αν και όταν υπάρξει αμετάκλητη αθωωτική απόφαση για τον κατηγορούμενο να αρχίσει αμέσως η διαδικασία απόδοσης των ενεχυριασθέντων ποσών. Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ακόμη ότι «προκειμένου να επιτευχθεί η ευρύτερη δυνατή αξιοποίηση του νέου θεσμού προτείνει την υπαγωγή σε αυτόν των υποθέσεων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, των αδικημάτων των σχετικών με τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης, των υποθέσεων διαφθοράς κρατικών αξιωματούχων καθώς και των διαδικασιών διασφάλισης των δικαιωμάτων του Δημοσίου σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίας ή τελωνειακής απάτης».

Πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του «Το Βήμα» αναφέρουν ότι με την ψήφιση του νομοσχεδίου και τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως θα μπορεί το Δημόσιο να ρευστοποιεί ακόμη, εκτός από τους δεσμευμένους τραπεζικούς λογαριασμούς των κατηγορουμένων για τα παραπάνω αδικήματα, και την ακίνητη περιουσία τους, εκποιώντας τη με πλειστηριασμούς. Οι νέες διατάξεις στρέφονται και κατά πολιτικών προσώπων (εν ενεργεία ή πρώην), χωρίς να ζητηθεί η άρση της βουλευτικής τους ασυλίας, αφού αναφέρεται ρητά και στις περιπτώσεις του «πόθεν έσχες» - της απόκρυψης δηλαδή από αυτά περιουσιακών στοιχείων.

Το Δημόσιο θα έχει την ευχέρεια να ρευστοποιεί την περιουσία των κατηγορουμένων για τα παραπάνω αδικήματα προς όφελος της πραγματικής οικονομίας και δεν θα περιμένει πρώτα να καταδικαστεί τελεσίδικα ο κατηγορούμενος, που μπορεί αυτό να συμβεί έπειτα από χρόνια. Μέχρι τώρα και ως την τελεσίδικη απόφαση, τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία του κατηγορουμένου παρέμεναν αδρανή σε τραπεζικούς λογαριασμούς, ενώ το ίδιο ίσχυε και για τα δεσμευμένα ακίνητά του.

Με το ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται και η μείωση των ποινών για όσους αποφασίσουν να επιστρέψουν πίσω ποσά ή περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκτηθεί με παράνομο τρόπο. Προτείνεται δηλαδή «η ενδεχόμενη σύμφωνη γνώμη των εμπλεκομένων προσώπων για τη ρευστοποίηση των ενεχυριασθέντων χρηματικών ποσών να οδηγεί σε ευνοϊκές για τους ίδιους συνέπειες κατά την ποινική μεταχείρισή τους» όπως αναφέρεται ρητά στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου. Οπως δήλωσε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Κ. Καραγκούνης, με το νομοσχέδιο αυτό θα διευκολυνθεί η επιστροφή χρημάτων στο Δημόσιο από όσους έχουν υποπέσει σε αδικήματα απιστίας (και δεν έχουν παραγραφεί), ξεπλύματος μαύρου χρήματος (που δεν παραγράφονται), φοροδιαφυγής, λαθρεμπορίας κ.λπ., με αντάλλαγμα είτε να γλιτώσουν τα ισόβια (εάν προβλέπεται τέτοια ποινή) είτε να μειωθεί η ποινή τους: «Απλώς να επιστρέψουν τα κλεμμένα για να έχουν ευνοϊκότερη μεταχείριση».