Διαδικασίες και υποχρεώσεις εργοδοτών προς την Επιθεώρηση Εργασίας

 1. ΩΡΕΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΚΟΙΝΟΥ (ΔΙΑΑΠ/Γ2γ/26913 απόφαση του Υπ. Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, ΦΕΚ 1860/Β’/22-12-06).

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9.00 - 13.00

2. ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ - ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Η ΕΡΓΟΥ - ΕΚ ΠΕΡΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ (άρθρα 1 και 2 του Ν. 2639/1998 όπως αντικαταστάθηκαν από τα ταυτάριθμα άρθρα του Ν. 3846/2010, ΦΕΚ 66/Α΄/17-5-10).

α. «Η συμφωνία μεταξύ εργοδότη και απασχολούμενου για παροχή υπηρεσιών ή έργου, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, ιδίως στις περιπτώσεις αμοιβής κατά μονάδα εργασίας (φασόν), τηλεργασίας, κατ' οίκον απασχόλησης, τεκμαίρεται ότι υποκρύπτει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εφόσον η εργασία παρέχεται αυτοπροσώπως, αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στον ίδιο εργοδότη για εννέα (9) συνεχείς μήνες» (άρθρο 1 του Ν. 3846/2010).

Με το παραπάνω άρθρο καταργείται πλέον από 11-5-10 (ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου) και εφεξής η υποχρέωση, κατάθεσης στην Επιθεώρηση Εργασίας των συμφωνητικών παροχής υπηρεσιών ή έργου.

β. Ο εργοδότης υποχρεούται στην ηλεκτρονική υποβολή (έντυπο Ε9) στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ εντός οκτώ (8) ημερών  από την κατάρτιση της σύμβασης, σαρωμένα τα έντυπα της μειωμένης απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας καθώς και τις σχετικές συμφωνίες ή αποφάσεις που αφορούν την εκ περιτροπής εργασία, αφού έχουν τεθεί όλες οι απαραίτητες υπογραφές. (Υ.Α. 5072/6/25-02-2013, 28153/126/28−08−2013, 29502/85/8-9-2014) Με το άρθρο 2 του ίδιου νόμου η προθεσμία γνωστοποίησης στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας της έγγραφης ατομικής σύμβασης μερικής απασχόλησης μειώνεται στις οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση της, όπως ισχύει και για τις συμφωνίες ή αποφάσεις εκ περιτροπής απασχόλησης. 

3. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΙ ΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΔΟΧΩΝ (άρθ. 16, Ν. 2874/00, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 68 παρ. 5 του Ν. 3518/2006 και άρθρο 10 του Ν. 3846/2010 - άρθ. 30 παρ. 4 του Ν. 3996/2011, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από την περίπτωση β) της παρ. 1 της υποπαραγράφου ΙΑ.13 του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012 και την παρ. 1 του άρθ. 80 του Ν. 4144/2013, όπως αντικαταστάθηκε από την περ. 1.Α. της παρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 4225/2014 - Υ.Α. 5072/6/25-02-2013, 28153/126/28−08−2013, 29502/85/8-9-2014, αρ. 55 Ν. 4310/2014).

α. Ηλεκτρονική υποβολή (έντυπο Ε4) ετήσιων πινάκων προσωπικού εφάπαξ από 1/10  έως 21/10 εκάστου έτους. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παρατείνεται με απόφαση του Υπουργού κατόπιν εκτίμησης των περιστάσεων.

β. Όταν γίνονται καινούργιες προσλήψεις απαιτείται ηλεκτρονική συμπλήρωση και υποβολή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, του εντύπου Ε3: Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3 Αναγγελία Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης), το αργότερο έως την ίδια ημέρα της πρόσληψης και πάντως πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους. Οι νέοι εργοδότες, οι οποίοι προβαίνουν σε πρόσληψη για πρώτη φορά, καθώς και όσοι εργοδότες δημιουργούν παραρτήματα με νέες προσλήψεις εργαζομένων, μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά το έντυπο Ε3 εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την απογραφή στην αρμόδια Υπηρεσία του ΙΚΑ−ΕΤΑΜ

γ. Σε περίπτωση αλλαγής ή τροποποίησης του υφιστάμενου ωραρίου. Από την 8/12/2014, ημερομηνία δημοσίευσης του Ν. 4310/2014, σε περίπτωση αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» Ε4 συμπληρωματικούς πίνακες προσωπικού, μόνον ως προς τα στοιχεία που μεταβάλλονται, το αργότερο ως και την ίδια ημέρα της μεταβολής και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους. (παρ. 1 άρθ.55 Ν. 4310/2014 (ΦΕΚ Α΄ 258/2014) 

Το αυτό προβλέπει και το άρθρο 36 του Ν.4488/2017.

Σε περίπτωση συμπληρωματικού ωραρίου, σε συνέχεια δηλαδή προγραμμάτων με ορισμένη χρονική διάρκεια, απαιτείται η συμπλήρωση και ηλεκτρονική υποβολή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ του εντύπου Ε4 συμπληρωματικός ωραρίου, με το πρόγραμμα εργασίας, πριν τη λήξη το προηγούμενου προγράμματος  και πριν την ανάληψη υπηρεσίας με το νέο πρόγραμμα από τους εργαζόμενους.

Στο άρθρο 41 του Ν.4488/2017 το οποίο συμπληρώνει το άρθρο 16 του Ν. 2874/2000 (Α΄286) προβλέπεται ότι ο εργοδότης υποχρεούται να εφοδιάζει τους εργαζόµενους µε αντίγραφο της κατάστασης προσωπικού ή απόσπασµα αυτής όταν απασχολούνται εκτός της έδρας ή του παραρτήµατος της επιχείρησης.

δ. Σε περίπτωση αλλαγής των αποδοχών των εργαζομένων, ο εργοδότης υποχρεούται να υποβάλλει ηλεκτρονικά το έντυπο Ε4 (πίνακας προσωπικού) συμπληρωμένο μόνο ως προς τα στοιχεία της μεταβολής των αποδοχών εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη μεταβολή.

4. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ - ΜΑΘΗΤΕΙΑ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΟΙΝΩΦΕΛΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ (ΥΑ 29502/85/8-9-2014 - ΦΕΚ 2390/Β/2014)

α) Ηλεκτρονική συμπλήρωση και υποβολή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, από το Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού και εταιρείες του δημοσίου, του  εντύπου Ε3.1: Αναγγελία έναρξης / μεταβολών απασχόλησης ωφελούμενου από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα, το αργότερο την ίδια ημέρα της έναρξης απασχόλησης του ωφελούμενου από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας και πάντως πριν από την έναρξη του προγράμματος. 

Σε περίπτωση διακοπής του προγράμματος πριν τη λήξη αυτού, για οποιοδήποτε λόγο, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να αναγγείλει το γεγονός της μεταβολής, ηλεκτρονικά, εντός οκτώ (8) ημερών.  

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής των ανωτέρω δεν προβλέπονται κυρώσεις

β)  Ηλεκτρονική συμπλήρωση και υποβολή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, του εντύπου Ε3.2: Αναγγελία έναρξης / μεταβολών Θεωρητικής Κατάρτισης από πάροχο κατάρτισης ωφελούμενου από συγχρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο προγράμματα κατάρτισης ή προγράμματα απασχόλησης που συνδυάζονται με την κατάρτιση, το αργότερο τρεις (3) εργάσιμες ημέρες πριν την έναρξη της θεωρητικής κατάρτισης. Υποβάλλεται επίσης υποχρεωτικά, σαρωμένη η σύμβαση μεταξύ του ωφελούμενου από συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, του παρόχου κατάρτισης και του εργοδότη−επιχείρησης πρακτικής άσκησης.

Σε περίπτωση αλλαγής εργοδότη  απαιτείται η συμπλήρωση του εντύπο Ε3.2 ως προς τα στοιχεία αλλαγής εργοδότη το αργότερο εντός τριών (3) εργασίμων ημερών πριν την επέλευση της μεταβολής.  

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής των ανωτέρω δεν προβλέπονται κυρώσεις
  
γ) Ηλεκτρονική συμπλήρωση και υποβολή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, του εντύπου Ε3.3: Αναγγελία έναρξης / μεταβολών Πρακτικής Άσκησης σε εργοδότη ωφελούμενου από συγχρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο προγράμματα απασχόλησης που συνδυάζονται με την κατάρτιση, το αργότερο τρεις (3) εργάσιμες ημέρες πριν την έναρξη της πρακτικής άσκησης του ωφελούμενου. 

Σε περίπτωση μεταφοράς του ωφελούμενου σε άλλο παράρτημα της επιχείρησης ο εργοδότης συμπληρώνει το έντυπο Ε3.3 ως προς τα στοιχεία παραρτήματος εργοδότη το αργότερο εντός τριών (3) εργασίμων ημερών πριν τη μεταφορά του ωφελούμενου. 

Σε περίπτωση διακοπής ή λήξης της πρακτικής άσκησης του ωφελούμενου ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να αναγγείλει τη λήξη ή τη διακοπή της εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από το γεγονός αυτό. 

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής των ανωτέρω δεν προβλέπονται κυρώσεις

δ)  Ηλεκτρονική συμπλήρωση και υποβολή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, του εντύπου E3.4: Αναγγελία έναρξης / μεταβολών σύμβασης μαθητείας και σαρωμένη ως συνημμένη τη σύμβαση μαθητείας, το αργότερο πριν την έναρξη της μαθητείας.
Σε περίπτωση διακοπής ή λήξης της μαθητείας ο εργοδότης συμπληρώνει το έντυπο Ε3.4 έχοντας την υποχρέωση να αναγγείλει τη λήξη ή τη διακοπή της, εντός οκτώ (8) εργασίμων ημερών από το γεγονός.

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής των ανωτέρω δεν προβλέπονται κυρώσεις

ε) Πρακτική άσκηση ημεδαπών και αλλοδοαπών σπουδαστών - μαθητών σχολών τουριστικής εκπαίδευσης και φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε επιχειρήσεις του ξενοδοχειακού – τουριστικόυ τομέα.  (Κ.Υ.Α. 16802/667/27-8-2010, άρθρο 10 - ΦΕΚ1345/Β’).

Οι επιχειρήσεις αυτές προκειμένου να ενταχθούν σε προγράμματα πρακτικής άσκησης ημεδαπών ή αλλοδαπών σπουδαστών ΣΤΕ και φοιτητών, θα πρέπει να συνάπτουν συμβάσεις με τις σχολές αυτές και μόνο και να  είναι επίσημα μεταφρασμένες στην Ελληνική γλώσσα από αρμόδιο φορέα. Όταν οι σχολές ανήκουν σε τρίτες, εκτός ΕΕ χώρες, τα προγράμματα πρακτικής άσκησης διέπονται από διμερείς ή διακρατικές συμφωνίες μετάξύ της Ελλάδας και των κρατών αυτών.

Οι επιχειρήσεις του τομέα αυτού  υποχρεούνται να δηλώνουν τους ασκούμενους, στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, ανεξαρτήτως μορφής προγράμματος και πηγής χρηματοδότησης αυτού και να υποβάλλουν πίνακα προσωπικού και ωρών εργασίας.
Το ποσοστό των ασκούμενων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 17%  του τακτικού προσωπικού και σε κάθε περίπτωση τα 40 άτομα. Επίσης Οι σπουδαστές πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με βιβλιάριο υγείας (Ν.1077/80), καλύπτονται ασφαλιστικά για ατύχημα και υγειονομική περίθαλψη (Ν. 2837/2000 αρ. 1 - Ν. 3232/2004 αρ. 11) και οι ασφαλιστικές εισφορές ανέρχονται στο 1% της 12^ης ασφαλιστικής κλάσης και βαρύνουν την επιχείρηση. 

στ) Πρακτική άσκηση σπουδαστών ΙΕΚ και ΣΕΚ (ΚΥΑ Κ1/118932 ΦΕΚ Β' 2440/18-7-2017)

Κάθε εργοδότης (του Ιδιωτικού και του Δημοσίου Τομέα) που απασχολεί μαθητευόμενους από ΙΕΚ και ΣΕΚ υποχρεούται να υποβάλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τον Πίνακα Ε3.4: Αναγγελία έναρξης/μεταβολών Σύμβασης Μαθητείας. 

Οι μαθητευόμενοι αυτοί, δικαιούνται κανονική άδεια με αποδοχές σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Για τους σπουδαστές των ΙΕΚ ή ΣΕΚ, που πραγματοποιούν μαθητεία σε εργοδότη 4 ημέρες την εβδομάδα, η αναλογία κανονικής άδειας είναι 1,33 ημέρες ανά μήνα μαθητείας, ενώ για μαθητεία 5 μέρες την εβδομάδα η αναλογία κανονικής άδειας είναι 1,67 ημέρες ανά μήνα. 

5. ΒΙΒΛΙΑ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ - ΒΙΒΛΙΑΡΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  (άρθ. 1 παρ. 2, 4 Β.Δ. 28-1-/4-2-38, άρθ. 21 παρ. 8 Ν. 3144/03, Π.Δ. 93/86, άρθ. 3 της 51266/2955/1-12-75 απόφασης Υπουργού Απασχόλησης, έγγραφο 30811/25- 6-07 Δ/νσης Προγραμματισμού και Συντονισμού Κοινωνικής Επιθεώρησης, περ. 3 υπ. ΙΑ.13 Ν.4093/2012) 

α. Η τήρηση βιβλίου δρομολογίων είναι υποχρεωτική για οδηγούς φορτηγών αυτοκινήτων (πλην των περιπτώσεων που αυτά οδηγούνται από τον ιδιοκτήτη/συνιδιοκτήτη/μέλη οικογένειας τους/μισθωτό μη οδηγό) και τουριστικών λεωφορείων (ασχέτως εάν οδηγούνται από τον ιδιοκτήτη ή μισθωτό οδηγό) 

Τηρούνται αθεώρητα από την 12/11/2012, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4093/2012 τα βιβλία Δρομολογίων για τα φορτηγά αυτοκίνητα, τα τουριστικά λεωφορεία καθώς και τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ.

β. Με βιβλιάρια εργασίας (ρεπό) οφείλουν να εφοδιάζουν οι ιδιοκτήτες ή Δ/ντες τουριστικών λεωφορείων τον οδηγό και βοηθό αυτών, όπου αναγράφεται και η ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης αυτών και τα οποία θεωρούνται κάθε πρώτη εκάστου μηνός.

Δεν υφίσταται τέτοια υποχρέωση για τους ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων που εργάζονται και ως εργοδότες στα δικά τους λεωφορεία (όχι όμως και για τους ιδιοκτήτες που οδηγούν οι ίδιοι τα λεωφορεία τους για λογαριασμό των τουριστικών γραφείων, οπότε και υποχρεούνται να τηρούν και οι ίδιοι βιβλιάρια εργασίας).

6. ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ (Π.Δ. 62/98, άρθρο 8 παρ. 1,2 Ν. 1837/1989, άρθρο 4 Ν. 3144/03).

Για την εργασία ανηλίκων ηλικίας από 15 έως 18 ετών απαιτείται η έκδοση βιβλιαρίου εργασίας ανηλίκων από το ΣΕΠΕ. Η απασχόληση των ανηλίκων δεν επιτρέπεται σε εργασίες που μπορεί να βλάψουν την υγεία και την ασφάλεια τους. Οι δραστηριότητες αυτές προβλέπονται στο Π.Δ. 62/98 

Απαιτούμενα δικαιολογητικά για την έκδοση βιβλιαρίου εργασίας ανηλίκων:
α. Απλή αίτηση 

β. Δύο (2) φωτογραφίες παντός τύπου,

γ. Φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας ή πιστοποιητικό γέννησης ή οποιουδήποτε άλλο δημόσιο έγγραφο που βεβαιώνει τα στοιχεία ταυτότητας και οικογενειακής κατάστασης του ανηλίκου,

δ. Υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη ότι προτίθεται να απασχολήσει τον ανήλικο στην επιχείρηση του με συγκεκριμένη ειδικότητα, εφόσον εκδώσει βιβλιάριο εργασίας και ότι δεν θα τον απασχολήσει σε βαριές, επικίνδυνες και ανθυγιεινές εργασίες καθώς και κατά νυκτερινές ώρες (22:00 - 06:00)

7. ΑΔΕΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Β.Δ. 748/66 )

Αίτηση του εργοδότη (εις διπλούν) που συνοδεύεται από πίνακα, στον οποίο αναγράφονται το ονοματεπώνυμο, η ειδικότητα, το ωράριο εργασίας, ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων που πρόκειται να απασχοληθούν τη συγκεκριμένη Κυριακή και η αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης που θα χορηγηθεί την εβδομάδα που ακολουθεί, εφόσον η εργασία υπερβαίνει τις 5 ώρες. (Δεν ισχύει για τις επιχειρήσεις για τις οποίες επιτρέπεται η απασχόληση κατά Κυριακές και αργίες)

8. ΥΠΕΡΩΡΙΑΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ - ΒΙΒΛΙΟ ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ ( άρθρο 9 παρ. 1 περ. β' του Π.Δ. 27/6-4/7/1932, άρθρο 3 παρ. 1 του Ν.Δ. 515/1970, άρθρο 13 του Ν. 3846/2010, άρ 80 παρ. 1 Στ΄ του Ν. 4144/2013, αρ. 14 του Ν.4225/2014, αρθ. 55 ν.4310/2014)

Με τη δημοσίευση στο ΦΕΚ, του Ν. 4310/2014 (ΦΕΚ 258 Α΄8-12-2014) επανέρχεται και ισχύει ξανά, η διάταξη του άρ. 80 του Ν.4144/2013, για το ειδικό βιβλίο υπερωριών.

Συνεπώς από 8/12/2014 και μετά, παύει η καταχώρηση των υπερωριών στο Ειδικό Βιβλίο τροποποίησης ωραρίου και υπερωριών, το οποίο καταργήθηκε και θα καταχωρούνται πλέον σε αθεώρητο  βιβλίο υπερωριών όπως προβλεπόταν στο Ν.4144/2013.

Στο εν λόγω βιβλίο, το οποίο ισχύει για όλες τις επιχειρήσεις, καταχωρούνται μόνο οι νόμιμες υπερωρίες (όχι η υπερεργασία), πριν την έναρξη πραγματοποίησής τους και θα πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικά η υπογραφή του εργαζόμενου.

Επισημαίνεται ότι για την πραγματοποίηση υπερωριών δεν απαιτείται έγκριση της επιθεώρησης εργασίας. Αρκεί η καταχώρησή τους στο βιβλίο τροποποίησης ωραρίου και υπερωριών. Υπερωρία η οποία δεν έχει καταχωρηθεί στο βιβλίο, θεωρείται παράνομη (κατ’ εξαίρεση υπερωρία) και αμείβεται με την ανάλογη προσαύξηση, πέραν των πιθανών διοικητικών κυρώσεων για τη μη καταχώρηση.

Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στο ΣΕΠΕ ηλεκτρονικά, στο πληροφοριακό σύστημα  «ΕΡΓΑΝΗ», εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε μήνα, το σύνολο των νομίμων, υπερωριών, που πραγματοποιήθηκαν, ανά εργαζόμενο, κατά τον προηγούμενο μήνα. Η υποβολή - γνωστοποίηση, γίνεται με τη συμπλήρωση του εντύπου Ε8  σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 80 παρ. 1 Στ΄ του Ν. 4144/2013 (ΦΕΚ Α΄/88), όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει με την παρ. 2 περ. 1.ΣΤ. του άρθρου 14 του Ν. 4225/2014 (ΦΕΚ Α΄ 2)

Σημαντική σημείωση

Με το άρθρο 36 του Ν.4488/2017 (ΦΕΚ Α' 137/13-9-2017), το οποίο αντικατέστησε την παρ. 1 του άρθρου 80 του ν. 4144/2013 προβλέπεται ότι ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, το αργότερο έως και την ημέρα αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζομένους, καθώς και την υπερεργασία και τη νόμιμη κατά την ισχύουσα νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση πριν την έναρξη πραγματοποίησής της.

Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι τα παραπάνω θα ισχύσουν μετά την έκδοση  απόφασης του Υπουργού Εργασίας, όπου θα καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιούνται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Συνεπώς μέχρι την έκδοση της σχετικής απόφασης συνεχίζουν να τηρούνται τα προβλεπόμενα πριν την δημοσίευση του Ν4488/2017.

9. ΒΙΒΛΙΟ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΔΕΛΤΙΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (άρθρο 33 του Ν. 1836/89, ΦΕΚ 79/Α΄/14-3-1989, Υ.Α. 1801/1989 (Β΄ 569΄). 

Για τους απασχολούμενους στα οικοδομικά και τεχνικά έργα πρέπει να τηρείται Βιβλίο Ημερησίων Δελτίων απασχολουμένου προσωπικού, το οποίο αντικαθιστά την κατάθεση και ανάρτηση του πίνακα προσωπικού ωρών εργασίας και εβδομαδιαίας ανάπαυσης.

Δεν υποχρεούνται στην τήρηση του εν λόγω βιβλίου οι εργοδότες-ιδιοκτήτες για μικροεπισκευές των κατοικιών τους, όταν δεν απαιτείται άδεια οικοδομικών εργασιών και εφόσον δεν απασχολούν περισσότερους του ενός εργαζόμενους (Υ.Α. 1801/89, παρ. 1α,6). Επίσης, για εργασίες σε ασκεπή χώρο και έως τα μπετά.

Από 12/11/2012 σύμφωνα με το Ν.4093/2012,  καταργείται η θεώρηση του Βιβλίου Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού οικοδομικών εργασιών και τεχνικών έργων από την επιθεώρηση εργασίας. (τηρείται αθεώρητο)

Σημαντική σημείωση

Με το άρθρο 37 του Ν.4488/2017 (ΦΕΚ Α' 137/13-9-2017), το οποίο αντικατέστησε άρθρο 33 του ν. 1836/1989 (Α΄ 79)  προβλέπεται ότι ο εργοδότης που εκτελεί οικοδοµική εργασία ή τεχνικό έργο, υποχρεούται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα του ΣΕΠΕ (ΟΠΣ ΣΕΠΕ) το απασχολούµενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ηµερήσιας απασχόλησης. Σε περίπτωση µη συµµόρφωσης µε τα ανωτέρω επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 1 της υ.α. 27397/122/2013 (B΄ 2062).

Η ισχύς αρχίζει από την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Εργασίας, όπου θα  καθορίζεται η διαδικασία της αναγγελίας, τα στοιχεία που περιλαµβάνει, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της διάταξης αυτης.

Συνεπώς μέχρι την έκδοση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης, θα πρέπει να συνεχιστεί η χειρόγραφη τήρηση του βιβλίου απασχόλησης προσωπικού στα οικοδομικά και τεχνικά έργα.
10. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΡΟΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΟΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ (άρθρο 27 Π.Δ. 1156/1977). 
Απαιτούμενα δικαιολογητικά:

α. Έγγραφο του εργοδότη τιτλοφορούμενο ως «Πιστοποιητικό ή Βεβαίωση Προϋπηρεσίας» (τουλάχιστον εις διπλούν), όπου αναγράφονται το ονοματεπώνυμο και η ειδικότητα του εργαζόμενου και το χρονικό διάστημα απασχόλησής του στην επιχείρηση του πιστοποιούντος εργοδότη,
β. Ένσημα του Ι.Κ.Α. της αναγραφόμενης χρονικής περιόδου εργασίας,

γ. Φωτοαντίγραφο πίνακα προσωπικού και ωρών εργασίας ή ατομικής σύμβασης εργασίας ή αναγγελίας πρόσληψης/οικειοθελούς αποχώρησης ή καταγγελίας συμβάσεως στον Ο.Α.Ε.Δ., από τα οποία προκύπτει το αληθές του περιεχομένου της βεβαιώσεως ως προς την ειδικότητα του εργαζομένου. Άλλως, εν περιπτώσει ελλείψεως των ανωτέρω, ένορκη βεβαίωση μαρτύρων στο Ειρηνοδικείο,

δ. Γνωμάτευση και θεώρηση της βεβαιώσεως (όπου απαιτείται), από τις κατά τόπους επαγγελματικές οργανώσεις για την απόκτηση άδειας επαγγέλματος για συγκεκριμένες και μόνο ειδικότητες εργαζομένων

ε. Σε λοιπές περιπτώσεις (κυρίως διαγωνισμών Α.Σ.Ε.Π., προκηρύξεις κλπ), βεβαίωση προϋπηρεσίας θεωρείται από την οικεία Επιθεώρηση Εργασίας μόνο εφόσον τούτο αναγράφεται ρητά στη συγκεκριμένη προκήρυξη και μόνο κατόπιν προσκομίσεως φωτοαντιγράφου της σχετικής προκήρυξης, που απαιτεί τέτοια θεώρηση.

11. ΒΙΒΛΙΟ  ΑΔΕΙΩΝ (Άρθρο 4 παρ. 3 του Α.Ν. 539/45, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 6 του Ν. 3762/09, Ν.4254/2014 ΙΑ 5 παρ. 2.)

Κάθε εργοδότης οφείλει να τηρεί ειδικό βιβλίο αδειών, (αθεώρητο από το ΣΕΠΕ) το οποίο μπορεί να είναι και σε μορφή μηχανογραφημένων σελίδων.
Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», εντός του μηνός Ιανουαρίου, στοιχεία των εργαζομένων που έλαβαν την ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.

12. ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ (άρθρο 8 του Ν. 549/1977 που κύρωσε το άρθρο 7 της από 26.1.1977 ΕΓΣΣΕ και άρθρο 6 του Ν.3846/2010).

Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση, η κατάτμηση του χρόνου αδείας εντός του αυτού ημερολογιακού έτους σε δύο περιόδους, εξαιτίας ιδιαίτερα σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης και μετά από έγκριση της οικείας Επιθεώρησης Εργασίας.

Σε κάθε περίπτωση η πρώτη περίοδος της αδείας δεν μπορεί να περιλαμβάνει λιγότερες των έξι (6) εργασίμων ημερών επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και των πέντε (5) εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή προκειμένου περί ανηλίκων των δώδεκα (12) εργασίμων ημερών.

Η κατάτμηση του χρόνου αδείας επιτρέπεται και σε περισσότερες των δύο περιόδων, από τις οποίες η μία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και δέκα (10) εργάσιμες ημέρες, επί πενθημέρου, ή προκειμένου περί ανηλίκων δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες, μετά από έγγραφη αίτηση του μισθωτού προς τον εργοδότη. Η αίτηση αυτή για την οποία δεν απαιτείται έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ, διατηρείται στην επιχείρηση επί πέντε (5) έτη και πρέπει να είναι στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας.

Από 12/11/2012 σύμφωνα με το Ν.4093/2012 επέρχονται οι παρακάτω αλλαγές:

Ειδικά, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που απασχολούν τακτικό και εποχικό προσωπικό και παρουσιάζουν ιδιαίτερη σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο εργασιών τους, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό, ο εργοδότης δύναται να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή 12 επί εξαημέρου, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.

Η αίτηση αυτή του εργαζόμενου καθώς και η απόφαση του εργοδότη δεν απαιτούν έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ, διατηρούνται στην επιχείρηση επί πέντε (5) έτη και είναι στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας.

13. ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ (άρθρα 8 και 28 Π.Δ. 106/2007).

Ισχύει πλέον το άρθρο 8 του Π.Δ. 106/2007 (ΦΕΚ 135/Α’/21-6-07) για τη χορήγηση βεβαίωσης εγγραφής στους πολίτες της Ένωσης που πρόκειται να διαμείνουν στην Ελλάδα για χρονικό διάστημα άνω των τριών μηνών από τις αστυνομικές αρχές του τόπου κατοικίας τους, στις οποίες οφείλουν να προσκομίζουν μεταξύ άλλων : (α) ακριβές φωτοαντίγραφο ισχύοντος δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου και (β) βεβαίωση πρόσληψης από τον εργοδότη (με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του) ή άλλο έγγραφο από το οποίο να προκύπτει απασχόληση σε μισθωτή δραστηριότητα.

14. ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ (άρθρο 10 του Ν. 3198/1955 και άρθρο 4 του Ν. 3846/2010)

Οι επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις, αν έχει περιορισθεί η οικονομική τους δραστηριότητα μπορούν αντί της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να θέτουν εγγράφως σε διαθεσιμότητα τους μισθωτούς τους, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί συνολικά τους τρεις (3) μήνες ετησίως, μόνο εφόσον προηγουμένως προβούν σε διαβούλευση με τους νομίμους εκπροσώπους των εργαζομένων σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 240/2000 (ΦΕΚ 252 Α') και του Ν. 1767/1988 (ΦΕΚ 63 Α'). Αν στην επιχείρηση δεν υπάρχουν εκπρόσωποι εργαζομένων η ενημέρωση και η διαβούλευση γίνεται με το σύνολο των εργαζομένων. Η ενημέρωση μπορεί να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση σε εμφανές και προσιτό σημείο της επιχείρησης. Η διαβούλευση πραγματοποιείται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης. Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στια οικείες Υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, του ΙΚΑ και του ΟΑΕΔ με οποιονδήποτε τρόπο τη σχετική δήλωση περί διαθεσιμότητας, μέρους ή του συνόλου του προσωπικού του.

15. ΛΥΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΟΥ

α) Καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου (απόλυση) με ή χωρίς προειδοποίηση (Ν.3198/55 - Ν.4093/2012 παρ. ΙΑ.13 - Υ.Α. 5072/6/25-02-2013, 28153/126/28−08−2013, 29502/85/8-9-2014, Ν.4488/2017/ΦΕΚ Α' 137/13-9-2017).

Ο εργοδότης υποχρεούται να συμπληρώσει και να υποβάλλει  ηλεκτρονικά στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ εντός 4 εργάσιμων ημερών, το έντυπο Ε6.

Αφού, αρχικά, συμπληρώσει την ηλεκτρονική φόρμα του εντύπου Ε6, την εκτυπώνει και ακολούθως, αφού τεθούν οι υπογραφές ιδιοχείρως του εργοδότη και του εργαζομένου, ο εργοδότης ολοκληρώνει την ηλεκτρονική υποβολή επισυνάπτοντας το αρχείο του ηλεκτρονικά σαρωμένου εντύπου με τις προαναφερθείσες υπογραφές.

Σε περίπτωση μη υπογραφής του εντύπου Ε6 από τον εργαζόμενο, ο εργοδότης επισυνάπτει το αρχείο της ηλεκτρονικά σαρωμένης έκθεσης επίδοσης του δικαστικού επιμελητή.  

β) Αναγγελία οικιοθελούς αποχώρησης (Ν.3996/2011 αρθ. 65 - Υ.Α. 5072/6/ΦΕΚ 449/Β/25-2-2013 Υ.Α. 5072/6/25-02-2013,  28153/126/28−08−2013,  29502/85/8-9-2014,  Ν.4488/2017/ΦΕΚ Α' 137/13-9-2017).

Ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε5, εντός 4 εργάσιμων  ημερών. Η επισύναψη του αρχείου του ηλεκτρονικά σαρωμένου εντύπου με την υπογραφή του εργαζομένου είναι υποχρεωτική.

Σε περίπτωση μη υπογραφής του εντύπου Ε5 από τον εργαζόμενο, ο εργοδότης επισυνάπτει το αρχείο της ηλεκτρονικά σαρωμένης έκθεσης επίδοσης του δικαστικού επιμελητή. Η προθεσμία επίδοσης του εγγράφου ορίζεται σε 4 εργάσιμες ημέρες από την οικιοθελή αποχώρηση του εργαζόμενου και η αναγγελία στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ πραγματοποιείται την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την επίδοση.

γ)  Λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου ή έργου (Ν.4093/2012 παρ. ΙΑ.13 - Υ.Α. 5072/6/ΦΕΚ 449/Β/25-2-2013 - Υ.Α. 5072/6/25-02-2013, 28153/126/28−08−2013, 29502/85/8-9-2014, Ν.4488/2017/ΦΕΚ Α' 137/13-9-2017).

Ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε7: Βεβαίωση − Δήλωση εργοδότη για συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή έργου, εντός 4 εργασίμων ημερών.

δ) Καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου (απόλυση) σε έγκυο ή μητέρα κατά το διάστημα της προστασίας από απόλυση (Ν.3198/55 –αρ. 15  Ν.1483/1984 - Ν.4093/2012 παρ. ΙΑ.13 - Υ.Α. 5072/6/25-02-2013, 28153/126/28−08−2013, 29502/85/8-9-2014).

Σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, για σπουδαίο λόγο, ο εργοδότης οφείλει να αιτιολογήσει γραπτά,  επαρκώς την καταγγελία και να προβεί σε σχετική κοινοποίηση προς την Επιθεώρηση Εργασίας. Επίσης απαιτείται η συμπλήρωση και  υποβολή  ηλεκτρονικά στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ εντός 4 εργάσιμων ημερών, του έντυπου Ε6, με όλες τις  σχετικές διαδικασίες.

 16. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΕΣ ΣΣΕ (Ν.1876/1990 - άρθρο 37 του Ν.4024/ 2011, Υ.Α. 5072/6/25-02-2013, 28153/126/28−08−2013, 29502/85/8-9-2014). 

Ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε10 στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.  Υποβάλλεται υποχρεωτικά σαρωμένο ως συνημμένο, το σώμα της Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και τυχόν παραρτήματα ή/και πίνακες αυτής, αφού έχουν τεθεί όλες οι απαραίτητες υπογραφές των αντισυμβαλλομένων μερών. Προθεσμίες για την υποβολή δεν έχουν τεθεί. Η ισχύ της σύμβασης αρχίζει από την  συμφωνηθείσα ημερομηνία. 

17. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Ν.1767/1988, Ν.2874/2000, Ν.3852/2010 άρ.186, Ν. 3996/2011 άρ.2 ια)

Κατάθεση από τις υπόχρεες επιχειρήσεις, του κανονισμού στις  αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, για κύρωση (για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις αρμόδιο είναι το ΣΕΠΕ)

18. ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ (άρθρο 7 παρ. 1 περ. ιδ' του Ν. 2639/98, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 9 περ. ιδ' του Ν. 3846/2010, Ν. 4144/13 άρ. 23).

Ο εργοδότης υποχρεούται να παρίσταται κατά τη διαδικασία επίλυσης των αναφυόμενων ατομικών ή συλλογικών διαφορών εργασίας είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω τον νομίμου εκπροσώπου του ή άλλου εξουσιοδοτημένου τρίτου. Σε περίπτωση κατά την οποία ο εργοδότης δεν παρασταθεί, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Μετά την ηλεκτρονική υποβολή των εντύπων σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να γίνουν διορθώσεις.   Αν κρίνεται  αναγκαίο, μπορεί να γίνει γνωστοποίηση του λάθους και διόρθωση αυτού, με χειρόγραφη κατάθεση εγγράφου στις υπηρεσίες του ΣΕΠΕ.