Οι αγορές άκουσαν τους Ιταλούς, όχι την Moody’s...

Δύο ημέρες μετά την υποβάθμιση της Ιταλίας από την Moody’s οι επενδυτές δεν έδειξαν να τρομάζουν, καθώς το χρηματιστήριο του Μιλάνου έδειξε πράσινο, στην διάρκεια της ημέρας, και οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων έπεσαν. Την ίδια ώρα, η Ρώμη έστελνε στις Βρυξέλλες το ξεκάθαρο μήνυμα ότι «ο προϋπολογισμός δεν αλλάζει», αφήνοντας ωστόσο περιθώρια τροποποιήσεων, αν το δημοσιονομικό της σχέδιο φέρει τα θετικά αποτελέσματα νωρίτερα.

Το μήνυμα αυτό έστειλε με την συνέντευξη τύπου που έσωσε στους ξένους ανταποκριτές ο επικεφαλής της αντισυστημικής κυβέρνησης της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε, ξεκαθαρίζοντας ότι η χώρα μένει στο Ευρώ με την δική της εθνική πολιτική για την αντιμετώπιση του ελλείμματος και του χρέους. Αν χρειαστεί βέβαια, όπως ο ίδιος ο Κόντε είπε, τότε η ιταλική κυβέρνηση και όχι οι Βρυξέλλες θα είναι αυτή που θα κάνει τις απαραίτητες τροποποιήσεις.
«Δεν είμαστε μια παρέα ψευτοπαλικαράδων» τόνισε εμφατικά ο Ιταλός πρωθυπουργός για να εξηγήσει στην συνέχεια ότι, αν η Ρώμη  υιοθετούσε μία διαφορετική δημοσιονομική πολιτική, θα έμπαινε σε ύφεση. Η ελληνική τραγωδία αυτό έχει δείξει άλλωστε, ότι η λιτότητα φέρνει ύφεση και η ύφεση δεν μειώνει τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ.
«Ο αριθμός 2,4% είναι για εμάς μια οροφή, την οποία δεσμευόμαστε επίσημα να τηρήσουμε. Είναι πιθανόν να μην τη φθάσουμε, αλλά είναι βέβαιο πως δεν θα την ξεπεράσουμε» ξεκαθάρισε ο Κόντε, επιβεβαιώνοντας ότι η μεγάλη διαφορά με την Κομισιόν παραμένει και ότι η Ρώμη δεν υποχωρεί από το εθνικό σχέδιο της.
Παραλλήλως έστειλε μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση και κυρίως σε ντόπια και διεθνή συμφέροντα, τα οποία μέσω δημοσιευμάτων υποστηρίζουν ότι η Ρώμη είναι σε τροχιά εξόδου από το ευρώ. «Διαβάστε τα χείλη μου» είπε ο Κόντε για να συμπληρώσει: «Για την Ιταλία, δεν υπάρχει καμία περίπτωση Italexit».

Η επιστολή στην Κομισιόν

Ο επικεφαλής της αντισυστημικής κυβέρνησης της Ιταλίας επέμεινε ότι πρόθεση της Ρώμης  είναι «ένας εποικοδομητικός διάλογος» με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς «σε πνεύμα ειλικρινούς συνεργασίας». Στο σημείο αυτό ζήτησε από την Κομισιόν να μην υπάρξουν προκαταλήψεις από μέρους της, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτο» το γεγονός ότι ένα μέλος της Επιτροπής δήλωσε τις προηγούμενες εβδομάδες, πριν καν διαβάσει το προσχέδιο του ιταλικού προϋπολογισμού, ότι πρόκειται να απορριφθεί.
Παραλλήλως, στην τετρασέλιδη επιστολή που έστειλε στις Βρυξέλλες ο υπουργός Οικονομικών Τζοβάνι Τρία τονίζει, ότι ναι μεν ο προϋπολογισμός «δεν συνάδει με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας» κρίνεται ωστόσο «απαραίτητη η δύσκολη απόφαση» της ιταλικής κυβέρνησης να διατηρήσει το έλλειμμα στο 2,4% του ΑΕΠ. Και αυτό γιατί υπάρχει «καθυστέρηση στην ανάκτηση του επιπέδου, όπου βρισκόταν το ΑΕΠ, πριν την κρίση και τις δραματικές οικονομικές συνθήκες, στις οποίες βρίσκονται τα πιο φτωχά στρώματα της ιταλικής κοινωνίας», όπως υπογραμμίζει.
Στην ίδια επιστολή προβλέπεται πάντως ότι «αν οι σχέσεις χρέους/ΑΕΠ και ελλείμματος/ΑΕΠ δεν εξελιχθούν σύμφωνα με τις προβλέψεις, η κυβέρνηση (η ιταλική) δεσμεύεται να επέμβει υιοθετώντας όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου οι στόχοι που έχουν δηλωθεί να τηρηθούν αυστηρά». Σε ό,τι αφορά μάλιστα το διαρθρωτικό έλλειμμα η επιστολή αναφέρει ότι «αν το ΑΕΠ επανέλθει σε προ κρίσης επίπεδα νωρίτερα από το προβλεπόμενο, η κυβέρνηση προτίθεται να κάνει νωρίτερα την πορεία προσαρμογής».
Ο Τζιοβάνι Τρία σημειώνει τέλος ότι η ιταλική κυβέρνηση «είναι πεπεισμένη πως τα παραπάνω επαρκούν για να αποσαφηνιστεί ο «ελιγμός» του προϋπολογισμού και ότι αυτός δεν εκθέτει σε κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα της Ιταλίας, ούτε των άλλων κρατών μελών της ΕΕ».
Η Ρώμη εμμένει δηλαδή και υποστηρίζει το δικό της εθνικό σχέδιο για την μείωση του ελλείμματος και του χρέους, το οποίο δεν περιλαμβάνει  την γνωστή πολιτική της σκληρής λιτότητας που επέβαλαν ο Σόιμπλε και η Μέρκελ, με όχημα τις Βρυξέλλες, στους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης. Στις χώρες δηλαδή του ευρωπαϊκού νότου, που από την έναρξη της οικονομικής κρίσης έχουν χάσει σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ και μαζί με αυτό μεγάλο μέρος της εθνικής ανεξαρτησίας τους.

Η αντίδραση των αγορών

Η Κομισιόν θα αποφασίσει αύριο Τρίτη τα επόμενα βήματά της σε ό,τι αφορά την διαδικασία για την αξιολόγηση του προσχεδίου του ιταλικού προϋπολογισμού για το 2019, όπως δήλωσε εκπρόσωπος της. Ήδη όμως το Βερολίνο έχει προχωρήσει σε συστάσεις, με τον Σοσιαλδημοκράτη υπουργό Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, να προειδοποιεί ότι «η Ιταλία με το υψηλό επίπεδο χρέους της πρέπει να είναι πιο προσεκτική, όταν αναλαμβάνει νέο χρέος».
Οι αγορές πάντως έδειξαν τουλάχιστον στο ξεκίνημα της ημέρας ότι δεν άκουσαν ούτε τον Σολτς ούτε την Κομισιόν και ακόμη περισσότερο δεν τρόμαξαν από την Moodys, η οποία υποβάθμισε την Παρασκευή το αξιόχρεο της Ιταλίας. Γύρω στις 15:00 ώρα Ελλάδας, το χρηματιστήριο του Μιλάνου σημείωνε άνοδο 0,45% και οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων υποχωρούσαν στις 297 μονάδες έναντι 313 που ήταν το βράδυ της Παρασκευής.
Το γεγονός σχολίασε και η γαλλική οικονομική επιθεώρηση Les Echos, σημειώνοντας ότι είναι «εμφανής στις χρηματαγορές η ανακούφιση για την ιταλική κρίση», καθώς το spread των δεκαετών ομολόγων έπεσε κάτω από το συμβολικό όριο των 300 μονάδων, στις 285 μονάδες βάσης. Μετά την συνέντευξη Κόντε και την επιστολή Τρία η κατάσταση άλλαξε πάντως, καθώς το χρηματιστήριο του Μιλάνου έκλεινε με πτώση 0,6%, ενώ το spread επανήλθε στις 304 μονάδες.

Πηγή: