Ετοιμη να σκάσει είναι η βόμβα… των ζημιών και των υποχρεώσεων συνολικού ύψους 576 εκατ. ευρώ της ΛΑΡΚΟ, συμπαρασύροντας τη ΔΕΗ αλλά και το Δημόσιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», η κρατική βιομηχανία παραγωγής σιδηρονικελίου δέχτηκε τις προηγούμενες ημέρες και νέο εξώδικο από τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού με την προειδοποίηση διακοπής της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας αν δεν φανεί συνεπής στον διακανονισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών της.
Η ΛΑΡΚΟ χρωστάει 285 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ και παρά την προ ενάμισι έτους ρύθμιση του ποσού η κρατική βιομηχανία είναι υπερήμερη. Και δεν είναι η πρώτη φορά. Και την περασμένη άνοιξη η ΔΕΗ είχε στείλει εξώδικο διεκδικώντας 50 εκατ. ευρώ, για να εισπράξει τελικά μόλις 15 εκατ. ευρώ.
Το χρέος αυτό των 285 εκατ. ευρώ, αν σκάσει, απειλεί με κατάρρευση την εταιρεία ηλεκτρισμού. Σημειωτέον δε ότι η τελευταία είναι μέτοχος με 11,4% στη βιομηχανία της Λάρυμνας.

Πέρα όμως από τα χρέη προς τη ΔΕΗ, η ΛΑΡΚΟ θα πρέπει να επιστρέψει στο Δημόσιο και το ποσό των 136 εκατ. ευρώ. Πρόκειται, με βάση και την αμετάκλητη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έλαβε τον περασμένο Φεβρουάριο, για παράνομες κρατικές ενισχύσεις που είχαν δοθεί την περίοδο 2008-2011 με τη μορφή εγγυήσεων από κρατικές τράπεζες αλλά και αύξησης μετοχικού κεφαλαίου.

Εγείρονται διαρκώς απαιτήσεις

Παράλληλα η βιομηχανία, στην οποία μέτοχοι είναι με 55,2% το ελληνικό Δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος με 33,4% και η ΔΕΗ με 11,4%, έχει οφειλές ύψους 61,6 εκατ. ευρώ προς το υπουργείο Οικονομικών αλλά και στη λεγόμενη παλιά ΛΑΡΚΟ – έχει εκκαθαριστεί εδώ και 27 χρόνια -, ωστόσο εγείρονται διαρκώς απαιτήσεις.
Το 75% περίπου του κόστους λειτουργίας της ΛΑΡΚΟ εξαρτάται από την πορεία της διεθνούς τιμής του νικελίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2015 η μέση τιμή του στο LME (χρηματιστήριο μετάλλων) ήταν 11.886 δολάρια ανά τόνο και το εμπορικό κόστος λειτουργίας της ελληνικής βιομηχανίας είχε εκτοξευτεί στα 16.627 δολάρια.
Η ΛΑΡΚΟ έχει έναν κύκλο εργασιών κοντά στα 200 εκατ. ευρώ. Η σημερινή διοίκηση κατά τη διάρκεια ενημέρωσης της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής το περυσινό καλοκαίρι είχε κάνει γνωστό ότι μείωσε το κόστος παραγωγής από τα 14.500 δολάρια τον τόνο στα 12.500 δολάρια. Εκείνη την περίοδο οι διεθνείς τιμές του μετάλλου ήταν στα 9.000 με 10.000 δολάρια. Εφέτος τον Ιούνιο το νικέλιο είχε φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα τριετίας, στα 15.700 δολάρια τον τόνο. Ωστόσο τον Σεπτέμβριο έπεσαν στα 12.200 δολάρια.

«Συντρέχουν οι λόγοι για λύση της εταιρείας»

Ιδιαίτερη αξία και βαρύτητα έχουν οι παρατηρήσεις που γίνονται στον ισολογισμό του 2015 για τη ΛΑΡΚΟ, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι τα ίδια κεφάλαιά της είναι σημαντικά μικρότερα του μετοχικού της κεφαλαίου (12,5 εκατ. ευρώ) και συντρέχουν οι λόγοι για τη λύση της εταιρείας. Αν δεν είχε γίνει δε η αποτίμηση των μεταλλείων στην εύλογη αξία, τότε τα ίδια κεφάλαια θα συνέχιζαν να είναι αρνητικά για μία ακόμη χρήση. Επίσης το κεφάλαιο κίνησης είναι αρνητικό κατά 221,8 εκατ. ευρώ.
Η ΛΑΡΚΟ με απλά λόγια είναι ήδη σε τροχιά πτώχευσης και παρά το γεγονός ότι από το 2010 έχει ληφθεί απόφαση για την αναζήτηση στρατηγικής συμμαχίας, εν τούτοις δεν έγινε τίποτα.
Το 2012 η ΛΑΡΚΟ πέρασε στο ΤΑΙΠΕΔ και το 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκκίνησε επίσημα έρευνα για το θέμα των κρατικών ενισχύσεων προς τη βιομηχανία.
Το 2014 η τότε κυβέρνηση αποφάσισε και γνωστοποίησε στην Κομισιόν την απόφασή της να πουλήσει τη βιομηχανία και την περιουσία της σπάζοντάς τη σε δύο κομμάτια.
Ο πρώτος διαγωνισμός θα αφορούσε την πώληση του μεταλλουργικού εργοστασίου στη Λάρυμνα και το 40% των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του μεταλλείου λατερίτη του Αγίου Ιωάννη.
Ο δεύτερος διαγωνισμός θα αφορούσε την πώληση του 73% των δικαιωμάτων εξόρυξης λατερίτη της Εύβοιας και το 100% των δικαιωμάτων εξόρυξης λατερίτη της Καστοριάς.
Για αυτούς τους διαγωνισμούς απαγορευόταν η συμμετοχή εταιρειών μετόχων της ΛΑΡΚΟ ή εμπλεκομένων με αυτούς, ενώ δεν υπήρχε υποχρέωση επαναπρόσληψης των εργαζομένων της. Ουσιαστικά θα πωλούνταν το 33% της καθαρής λογιστικής αξίας της ΛΑΡΚΟ που αντιπροσώπευε το 60% της συνολικής εξορυκτικής δυναμικότητας της βιομηχανίας.

Η πώληση που δεν έγινε ποτέ

Με αυτές τις πωλήσεις το ελληνικό Δημόσιο πετύχαινε την ακύρωση της απόφασης για τις κρατικές ενισχύσεις. Η πώληση όμως δεν έγινε. Και το 2015, όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αποφάσισε, αν και η ΛΑΡΚΟ ήταν στο ΤΑΙΠΕΔ, να μην πουληθεί αλλά να παραμείνει κρατική. Μάλιστα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης πήρε πάνω του το θέμα και άφηνε να εννοηθεί ακόμη και η μεταφορά της βιομηχανίας στο Υπερταμείο. Επιπλέον, η διοίκηση της εταιρείας ανέθεσε σε εξειδικευμένο σύμβουλο την εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου.
Το φθινόπωρο δε του 2017, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση πήρε και γνωμοδότηση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους που ανέφερε ότι, επειδή έληξε η σύμβαση μίσθωσης (36 χρόνια) με τη ΛΑΡΚΟ των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στα ορυχεία και της λειτουργίας του εργοστασίου στη Λάρυμνα, η βιομηχανία θα έπρεπε να επιστρέψει τα περιουσιακά αυτά στοιχεία στο κράτος.
Ωστόσο, τον Φεβρουάριο του 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε την προσφυγή της ΛΑΡΚΟ για την ακύρωση της απόφασης, σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε να επιστρέψει στο ελληνικό Δημόσιο τις κρατικές ενισχύσεις ύψους 136 εκατ. ευρώ.
Η κυβέρνηση από τότε «πάγωσε» την όποια διαδικασία για τη ΛΑΡΚΟ. Και ακόμη και σήμερα δεν ασχολείται καν με το θέμα. Η βιομηχανία είναι ουσιαστικά χρεοκοπημένη και δεν κάνει ούτε μία κίνηση έστω για την εκκαθάρισή της εν λειτουργία.
Τα χρέη, οι υποχρεώσεις και οι ζημιές όμως συσσωρεύονται και διογκώνονται απειλώντας τη ΔΕΗ και το ίδιο το Δημόσιο.

Η διοίκηση δεν μπορεί να καταρτίσει ισολογισμούς

Η τραγική κατάσταση της εταιρείας, που απασχολεί πάνω από 1.100 εργαζομένους, αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι η διοίκηση δεν μπορεί να καταρτίσει ισολογισμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ΓΕΜΗ αναρτήθηκαν μόλις τον περασμένο Ιανουάριο οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις για το 2015 και το 2014.
Από τα στοιχεία αυτά αναδεικνύεται και το μέγεθος του βουλιάγματος… της μεγάλης βιομηχανίας, η οποία ειρήσθω εν παρόδω ανταγωνίζεται μεγαθήρια της παγκόσμιας μεταλλουργίας όπως τη VALE και ANGLOAMERICAN στη Βραζιλία, την CUNICO με εργοστάσια στα Σκόπια και στο Κόσοβο, τη SOLWAY στην Ουκρανία και στη Γουατεμάλα, τη CERO MATOSO στην Κολομβία και την SLN στη Νέα Καληδονία.
Ο ισολογισμός, λοιπόν, του 2015 δείχνει ότι η ΛΑΡΚΟ ανακοίνωσε ζημιές 79,4 έναντι 39,7 εκατ. ευρώ το 2014.
Και φυσικά δεν είναι μόνο αυτές οι δύο χρονιές. Από το 2012 ανακοινώνει αδιάλειπτα ζημιογόνα αποτελέσματα. Για τον λόγο αυτόν άλλωστε και οι ορκωτοί ελεγκτές παρατηρούν στον ισολογισμό του 2015: «Η εταιρεία παραμένει σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και το μέλλον της εξαρτάται από την εξέλιξη των χρηματιστηριακών τιμών του νικελίου και τις περαιτέρω αποφάσεις των μετόχων της».