Η ελευθερία των αγορών έχει τα όριά της

Τα σημάδια της εμπλοκής εμφανίστηκαν χθες από δυο μεριές. Από το Παρίσι κι από τις Βρυξέλλες. Όχι για το ελληνικό ζήτημα -αυτό ψήνεται σε χαμηλή φωτιά στην πορεία προς το επόμενο Eurogroup. Αλλά για το μέλλον της TTIP, της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου και επενδύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ολοκλήρωση αυτής της συμφωνίας για μια υπερατλαντική ζώνη ελεύθερων συναλλαγών υποτίθεται ότι θα ήταν η τελευταία μεγάλη κίνηση του Αμερικανού προέδρου Μπάρακ Ομπάμα. Γι’ αυτό και στην αποχαιρετιστήρια μίνι περιοδεία του στην Ευρώπη, πριν από λίγες μέρες, προσπάθησε να πείσει το κλαμπ των ισχυρών της Γηραιάς Ηπείρου να ξεπεράσουν τα τελευταία εμπόδια.

Μόνο που ο Ομπάμα λογάριασε χωρίς τον ξενοδόχο. Εν προκειμένω χωρίς τους φόβους και την εύλογη δυσπιστία των πολιτών για το τι θα αναγκαστούν να θυσιάσουν στον βωμό αυτής της «πολλά υποσχόμενης» εμπορικής συμφωνίας. Άρα και χωρίς τον φόβο των Ευρωπαίων πολιτικών έναντι της συνεχώς αυξανόμενης αντίδρασης των ψηφοφόρων τους.
Έτσι βγήκε χθες ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ να ξεκαθαρίσει ότι η χώρα του θα πει «όχι» στην ΤΤΙΡ -στη δεδομένη φάση των διαπραγματεύσεων- επειδή «δεν θέλουμε ελεύθερο εμπόριο χωρίς κανόνες». Και την ίδια στιγμή… διέρρευσε από τα ψηλά πατώματα της Κομισιόν ότι δεν πρόκειται φέτος να υπάρξει συμφωνία, αφού «οι ΗΠΑ δεν κάνουν αρκετές υποχωρήσεις». Αν δεν υπάρξει συμφωνία φέτος, δεν θα υπάρξει ούτε του χρόνου, καθώς το 2017 είναι χρονιά εκλογών στις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Γερμανία -και το εκλογικό σώμα, για διαφορετικούς λόγους σε κάθε χώρα, δεν αντιμετωπίζει θετικά τα ελάχιστα που ξέρει για την ΤΤΙΡ. Και ξέρει ελάχιστα διότι οι διαπραγματεύσεις είναι τόσο μυστικές, ώστε ακόμη και οι βουλευτές που θα κληθούν να ψηφίσουν το αποτέλεσμά τους δικαιούνται να βλέπουν με το σταγονόμετρο τα ντοκουμέντα προς συζήτηση – και χωρίς να κουβαλούν τα κινητά τους, μήπως κι έχει κανείς το… θράσος να τα φωτογραφίσει. Όπως προφανώς έκανε κάποιος και έστειλε κάποια στην Greenpeace, που με τη σειρά της τα ανέβασε στο διαδίκτυο.
Από αυτά φαίνεται ότι οι ΗΠΑ επιμένουν, πρώτον, να… χαλαρώσουν τα ευρωπαϊκά περιβαλλοντικά στάνταρντ και οι κανόνες προστασίας του καταναλωτή προς όφελος του διατλαντικού εμπορίου και δεύτερον, να εκδικάζονται σε ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια οι διαφορές μεταξύ επιχειρήσεων και κρατών. Καθώς οι διαψεύσεις για την αυθεντικότητα των ντοκουμέντων δεν είναι πειστικές -ας όψεται η μυστικότητα- η ΤΤΙΡ φαίνεται να μπήκε από χθες στο ψυγείο.