Καταναλωτισμός και χριστουγεννιάτικο κλίμα

Σκέφτεσαι να μπεις στο μαγαζί να ψωνίσεις λόγω εορτών. Πρέπει να μπεις στο κλίμα με το ζόρι, στεκόμενος μπροστά από βιτρίνες και υποκύπτοντας στους πειρασμούς. Σε προβληματίζει βέβαια η τελευταία στάση στο ταμείο.

Σκέψου να μην χρειαζόταν να ξανακάνεις ψώνια. Και μόνο η σκέψη σε κάνει να δυσανασχετείς. Το μιμίδιο του καταναλωτισμού είναι μια νοητική νόσος που έπληξε τον άνθρωπο από την στιγμή που πίστεψε ότι έχει λύσει όλα τα προβλήματα...

της ζωής του. Βέβαια πάντα του προκαλεί συναισθήματα ικανοποίησης.

Tο εν λόγω μιμίδιο δεν περιορίζεται σε φυλές, φύλα ή ηλικίες. Κι αυτή είναι η δύναμή του. Το να ψωνίσει κανείς είναι μέρος ολόκληρου του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας και αποτελεί μέρος ολόκληρης της συμπεριφοράς. Η κατανάλωση είναι η συγκολλητική ουσία που μειώνει τις αποστάσεις μεταξύ των τάξεων, κυρίως για όσο υπάρχει ακόμα μεσαία τάξη. Η ψευδαίσθηση της εξατομικευμένης επιλογής του Χ προιόντος στην καπιταλιστική κοινωνία, κάνει το άτομο να ξεχνά την επιβαλόμενη ομοιομορφία.

Παράλληλα, τα ψώνια αποτελούν την μετεξέλιξη του κυνηγιού, όπως αυτό συνέβαινε στις πρωτόγονες κοινωνίες. Σε περιόδους σαν αυτή που διανύουμε, δηλαδή των Χριστουγέννων οι αγορές συνδυάζονται και με το να δείξουμε πως σκεφτόμαστε τους άλλους, κάνοντας δώρα.

Η κατανάλωση είναι στην πραγματικότητα ένα τελετουργικό, που εξαρτάται από το πως νοηματοδοτούμε την ίδια την αγορά ενός αγαθού. Η λήψη της απόφασης για αγορά καθορίζεται από πολλούς παράγοντες όπως η ψυχική διάθεση και οι βαθιές ανάγκες.

Ουσιαστικά τα ψώνια και το τι ψωνίζουμε, ορίζουν το τι είμαστε ή τι θέλουμε να είμαστε. Έχουν να κάνουν απολύτως με την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, από το πως περιμένουμε ότι θα μας δουν οι άλλοι ή από τις προσδοκίες που έχουμε. Η κατανάλωση δίνει μια ψεύτικη αίσθηση ελευθερίας και ειδικά σε περιόδους όπως τα Χριστούγεννα, που όλα είναι στημένα έτσι ώστε να σε ενθαρρύνουν να ξοδέψεις.

Ότι και να αγοράσεις, δεν μπορεί να υποκαταστήσει κάθε φορά αυτό που σου λείπει. Το εορταστικό κλίμα (όσο μπορεί να ισχύσει στην Ελλάδα της κρίσης) μπορεί να παρασύρει, αλλά ουσιαστικά αυτό που επιδιώκουν όσοι επιθυμούν να βγουν από τα καταστήματα με πολλές σακούλες, είναι να καταπολεμήσουν το έντονο άγχος τους, ή ακόμα και την μελαγχολία τους.

Ο συλλέκτης που κρύβει ο καθένας μέσα του βγαίνει αυτη την περίοδο, αναζητώντας αυτό που θα επαληθεύσει την φύση του. Η κατανάλωση ως ναρκωτικό, προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα και δεν είναι κακό αν μένει εκεί, αλλά όχι να θεωρείται πανάκεια και να οδηγούμαστε σε υπερβολές.

Ο καταναλωτισμός ως συμπεριφορά καμιά φορά επιτάσσεται από το περιβάλλον, οπότε τα Χριστούγεννα είναι η ιδανική περίοδος για έξοδα. Η κατάθλιψη ειδικά σε περιόδους εορτών καμουφλάρεται με την αδυναμία για αγορές, οπότε φανταστείτε μια κοινωνία σε κρίση, πόσο δυσκολότερα φτιασιδώνει την θλίψη της -σε σχέση με παλιότερα που είχε καταναλωτικά παιχνίδια- με την δικαιολογία ότι δεν μπορεί να στολίσει ή να πάρει ένα δώρο.

Από strangejournal