Τραπεζική Ένωση: Η τελευταία ευκαιρία της ευρωζώνης

Ο αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα έχει να αντιμετωπίσει ένα μεγάλο πρόβλημα λίγο πριν τις προεδρικές εκλογές: την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν σκάσει στα χέρια του η βόμβα της πτώχευσης ενός κράτους μέλους της ευρωζώνης, θα κληθεί να διαχειριστεί μια πιθανή μετάδοση των συνεπειών και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η οικονομία προσπαθεί ακόμα να ορθοποδήσει, μετά τη μεγάλη κρίση του 2008. 
Έτσι λοιπόν, οι πιέσεις που ασκεί κυρίως στο «αγύριστο κεφάλι» της ευρωζώνης, την Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ είναι αφόρητες, με αποκορύφωμα τη σύνοδο των G20 στο Λος Κάμπος του Μεξικό. Εκεί, ο Ομπάμα πέτυχε να πείσει την γερμανίδα καγκελάριο να υιοθετήσει ένα τελευταίο, σχεδόν καταδρομικό, μέτρο διάσωσης του ευρώ, μέτρο που καλοδέχτηκαν με ενθουσιασμό οι περισσότεροι ηγέτες της ευρωζώνης. 
Η τραπεζική ένωση λοιπόν παρουσιάζεται ως η τελευταία ελπίδα της ευρωζώνης, η οποία παλεύει ανεπιτυχώς να επιλύσει την κρίση χρέους εδώ και δυόμιση χρόνια. Μάλιστα, η ένωση αυτή αναμένεται να είναι και το κύριο θέμα συζητήσεων και διαπραγματεύσεων στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής, καθώς μέχρι τον Σεπτέμβρη οι ηγέτες του ευρώ έχουν δεσμευθεί να καταρτίσουν ένα σχέδιο υλοποίησης του. 
Ήδη η Κομισιόν έχει καταθέσει τις προτάσεις της για το τι ακριβώς θα σημαίνει μια Τραπεζική Ένωση της ευρωζώνης, η οποία σημειωτέον θεωρείται από πολλούς ως ένα βήμα ομογενοποίησης της Ευρώπης.
 
Σύμφωνα με τις προτάσεις, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα βρίσκεται στην κορυφή του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ευρώπης, έχοντας την ευχέρεια να παρεμβαίνει σε οποιαδήποτε τράπεζα αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας, με βασικό στόχο την εγγύηση των καταθέσεων. Το τραπεζικό σύστημα με άλλα λόγια όλων των χωρών της ευρωζώνης θα διέπεται από τις ίδιες αρχές και θα αντιμετωπίζεται πλέον όχι σε εθνικό αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. 
Αυτό θα δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ένα δυνατότερο τραπεζικό σύστημα στο σύνολο της Ευρώπης, όπου όρθιες θα μείνουν μόνο οι τράπεζες που είναι βιώσιμες. 
Αντιμετωπίζοντας συνολικά το πρόβλημα των τραπεζών, εν ολίγοις, έχεις ήδη «ηρεμήσει» από το μισό πρόβλημα της ευρωζώνης. Εμμέσως όμως αντιμετωπίζεις και το άλλο μισό, το δημοσιονομικό πρόβλημα του ελλείμματος, δεδομένου ότι οι εθνικές κυβερνήσεις δεν θα είναι επιφορτισμένες με τη χορήγηση ενέσεων ρευστότητας σε περίπτωση που ξαναχτυπήσει μια τραπεζική κρίση. 
Αν και ακούγεται απλό, το σχέδιο της Τραπεζικής Ένωσης χρειάζεται πολύ χρόνο για να σχεδιαστεί προσεκτικά και να υλοποιηθεί αποτελεσματικά. Γιατί, όπως έχει πει επανειλλημμένα και ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, υπάρχουν στη μέση 17 μέλη κράτη, 17 διαφορετικά έθνη με 17 διαφορετικές νομοθεσίες και 17 διαφορετικές νοοτροπίες. 
Πρέπει να ξεπεραστούν τόσο οι εθνικοί νόμοι, όσο και οι νοοτροπίες της «Βαβέλ» της ευρωζώνης για να μπορέσει επιτέλους η Ευρώπη να ανασάνει. 
Το αν θα πετύχει, την επόμενη εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής, θα μπορούμε να το ψυχανεμιστούμε. Κυρίως όμως θα το ψυχανεμιστούν και οι αγορές και αναλόγως θα αντιδράσουν…

Άγγελος Ανδρέου