ΣΕ ΚΛΟΙΟ ΤΩΡΑ Ο ΚΑΝΤΑΦΙ...

Ρεπορτάζ : Γιάννης Παπαδάτος

(από το Έθνος)

Τον ίδιο τον Μουαμάρ Καντάφι έβαλαν χθες βράδυ στόχο οι βόμβες της συμμαχικής επιχείρησης «Αυγή της Οδύσσειας», η οποία πέτυχε μέσα σε λίγες ώρες να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στη Λιβύη και να ανακόψει την προέλαση των... 
καθεστωτικών στρατευμάτων προς τη Βεγγάζη, όπως ανακοίνωσε ο επικεφαλής του αμερικανικού γενικού επιτελείου, ναύαρχος Μάικ Μιούλεν.Λίγο μετά τον βομβαρδισμό της συνοικίας Μπαμ αλ Αζιζίγια, στην Τρίπολη, όπου βρίσκεται το καταφύγιο του Λίβυου δικτάτορα (για καπνούς από το προεδρικό παλάτι έκαναν λόγο διεθνή ΜΜΕ), η διοίκηση των λιβυκών ενόπλων δυνάμεων ανακοίνωσε ακόμη μία κατάπαυση του πυρός. Ομως οι σχεδιασμοί ΗΠΑ, Βρετανίας, Γαλλίας και των συμμάχων τους βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο υλοποίησης. Με -ελάχιστα υποκρυπτόμενο- στόχο όχι μόνο την εφαρμογή του ψηφίσματος 1973 για την προστασία των αμάχων αλλά και για την αλλαγή καθεστώτος στη Λιβύη.

Μιλώντας για «εξαιρετικά αβέβαιη έκβαση του πολέμου» και για «πιθανό αδιέξοδο» στην αναμέτρηση Καντάφι-αντικαθεστωτικών, ο ναύαρχος Μιούλεν κατ' άλλους περιέγραφε τις αντικειμενικές δυσκολίες της συμμαχικής επιχείρησης και κατ' άλλους υπαινισσόταν διακριτικά την ανάγκη προόδου στο έδαφος ... είτε με χερσαία επέμβαση είτε με νίκη των δυνάμεων του Εθνικού Συμβουλίου της Βεγγάζης.
Στους σφοδρούς βομβαρδισμούς κατά αντιαεροπορικών συστημάτων και κέντρων διοίκησης του λιβυκού στρατού πήραν μέρος αμερικανικά πλοία και αεροσκάφη Β2-Στελθ, μαζί με γαλλικά Ραφάλ και βρετανικά Τορνέιντο, αλλά και με τη συμβολή Καναδών, Δανών και Ισπανών (για ρίψη 110 πυραύλων Τόμαχοκ σε 22 τοποθεσίες έκανε λόγο το αμερικανικό Πεντάγωνο). Δυναμικότερα ετοιμάζεται να συμμετάσχει στους βομβαρδισμούς και η Ιταλία, ενώ οι Δυτικοί επείγονται για τη συμμετοχή του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στους βομβαρδισμούς, ώστε να αποδυναμωθούν οι ενστάσεις του Αραβικού Συνδέσμου.
Σε δύο τηλεοπτικές παρεμβάσεις -με ηχογραφημένα μηνύματα χωρίς εικόνα- ο Καντάφι κατήγγειλε τους «σταυροφόρους αποικιοκράτες», απείλησε με «μακροχρόνιο πόλεμο, στον οποίο όλοι οι Λίβυοι θα πολεμήσουν μέχρι θανάτου» και ανακοίνωσε τον εξοπλισμό 1 εκατομμυρίου οπαδών του.
Παράλληλα, ο γιος του, Σαΐφ, ξεκαθάρισε στο ABC πως ο πατέρας του δεν σκοπεύει να παραιτηθεί, ενώ αρνήθηκε πως η Λιβύη θα εξαπολύσει αντίποινα κατά πολιτικών πλοίων και αεροσκαφών στη Μεσόγειο (κάτι εξ αντικειμένου δύσκολο, λόγω του αεροναυτικού αποκλεισμού).
Ενθαρρυμένος ο στρατός των ανταρτών και με τη σιγουριά ότι δεν κινδυνεύει πια η Βεγγάζη, ανακοίνωσε προέλαση για την ανακατάληψη της Ατζνταμπίγια. Ωστόσο οι δυνάμεις του Καντάφι βρήκαν ευκαιρία να ενισχύσουν τις θέσεις τους στη Μισράτα. Οι κάτοικοι των εξεγερμένων επαρχιών φοβούνται πογκρόμ αντεκδίκησης του Καντάφι, κάτι που απείλησε και ο ίδιος στα διαγγέλματά του. Η λιβυκή τηλεόραση έκανε λόγο για 64 νεκρούς αμάχους από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς, δείχνοντας εικόνες από κηδείες. Ωστόσο η γαλλική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι δεν χτυπήθηκε ούτε ένας άμαχος και ότι τα 15 γαλλικά αεροσκάφη δεν συνάντησαν καμία αντιαεροπορική αντίσταση.
Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ
Πολύ σύντομα το ΝΑΤΟ θα αναλάβει τη διοίκηση των επιχειρήσεων, που μέχρι τώρα συντονίζονται από τη Διοίκηση Αφρικής των ΗΠΑ στη Στουτγάρδη, αποκάλυψαν Αμερικανοί στρατιωτικοί. Οι ΗΠΑ, μάλιστα, ανακοίνωσαν ότι θα παραχωρήσουν σε άλλους το γενικό πρόσταγμα (πιθανότατα στους Γάλλους). Το επιχειρησιακό επιτελείο βρίσκεται επάνω στη ναυαρχίδα του 6ου Στόλου Μάουντ Ουίτνεϊ, αποτελούμενο από Γάλλους, Βρετανούς, Ιταλούς και Καναδούς αξιωματικούς.
ΕΝΟΧΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΗΠΑ - ΓΑΛΛΙΑ
Αραβικός Σύνδεσμος: Ναι σε ζώνη, όχι βόμβες
Εντονη ενόχληση προκάλεσε σε ΗΠΑ, Γαλλία η στροφή του Αραβικού Συνδέσμου κατά των συμμαχικών βομβαρδισμών. «Αυτό που συμβαίνει στη Λιβύη διαφέρει από τον στόχο της επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων. Εμείς θέλουμε να προστατευθούν οι πολίτες, όχι να πέσουν στα κεφάλια τους περισσότερες βόμβες», δήλωσε ο γραμματέας του Συνδέσμου, Αμρ Μούσα, ζητώντας τον λογαριασμό για τους «τραυματισμούς και τους θανάτους αμάχων». Προανήγγειλε μάλιστα έκτακτη σύνοδο των 22 χωρών-μελών, ενώ χθες συναντήθηκε με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόβ, ο οποίος μετέβη σε Αίγυπτο, Τυνησία. Αν και δεν άσκησε βέτο στον ΟΗΕ, η ρωσική πλευρά εξέφρασε τη λύπη της για τις πολεμικές επιχειρήσεις, όπως και η Κίνα.
Ουάσιγκτον και Παρίσι απάντησαν στον Μούσα πως οι στρατιωτικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με το ψήφισμα 1973, που υιοθέτησαν και αραβικές χώρες: «Στο κείμενο γίνεται λόγος για ''όλα τα απαραίτητα μέτρα που απαιτούνται για την προστασία αμάχων',' κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να πάμε και παραπέρα από τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων», προειδοποίησε συνεργάτης του Μπαράκ Ομπάμα, που τον συνοδεύει στην πενθήμερη περιοδεία στη Λατινική Αμερική.
Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο το γαλλικό υπουργείο Αμυνας όσο και ο αρχηγός του αμερικανικού στρατού, ναύαρχος Μιούλεν, βιάστηκαν να ανακοινώσουν σύντομα την εμπλοκή τεσσάρων μαχητικών του Κατάρ στους βομβαρδισμούς της Λιβύης.
Στο μεταξύ η Τουρκία σπεύδει να προλάβει τις εξελίξεις, εξετάζοντας ακόμη και τη συμμετοχή της στον εναέριο και ναυτικό αποκλεισμό της Λιβύης, μόλις εμπλακεί επίσημα το ΝΑΤΟ, χωρίς ωστόσο να συμμετάσχει σε βομβαρδισμούς. Το αποκάλυψε χθες η φιλοκυβερνητική «Ζαμάν», καθώς ο Α. Νταβούτογλου προσπάθησε να κρατήσει ισορροπίες ζητώντας από τη μία να διασφαλιστεί η εδαφική ακεραιότητα της Λιβύης και να προστατευθεί ο άμαχος πληθυσμός και από την άλλη διαβεβαιώνοντας ΗΠΑ - Βρετανία πως θα συμβάλει στην εφαρμογή του ψηφίσματος του Σ. Ασφαλείας. Από την Τζέντα της Σ. Αραβίας ο Ερντογάν κάλεσε για μία ακόμη φορά τον Καντάφι να παραιτηθεί.
Στη Γερμανία η Ανγκελα Μέρκελ δέχεται έντονες επικρίσεις για την επιλογή της ουδετερότητας. Ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου του ΝΑΤΟ, στρατηγός Κλάους Νάουμαν, αναρωτήθηκε «πώς θα διεκδικήσει η Γερμανία μόνιμη θέση στο Σ. Ασφαλείας του ΟΗΕ, όταν δεν δείχνει αλληλεγγύη στους συμμάχους που τη βοήθησαν να ανοικοδομηθεί και να επανενωθεί μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».