ΟΣΟ ΧΑΝΕΙ Η ΕΕ, Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΕΡΔΙΖΕΙ

Ρεπορτάζ : Γιάννης Παπαδόπουλος
(από ΤΑ ΝΕΑ)
Ο στρόβιλος της κρίσης δεν την τάραξε. Οσο ο ευρωπαϊκός Νότος ασφυκτιά στην ύφεση τόσο ανασαίνει η Γερμανία στην ευημερία. Για όσους ζουν και εργάζονται εκεί η ανάπτυξη δεν είναι μόνο θέμα μεθοδικότητας αλλά και νοοτροπίας. Παρά την...
κρίση στην ευρωζώνη η Γερμανία σήμερα δεν κάνει εκπτώσεις στην παραγωγικότητα. Επιχειρήσεις που βάδιζαν προς τη χρεοκοπία κατάφεραν να αναστηθούν.

Πρώτη φορά ως ενήλικος είχε τόσο ελεύθερο χρόνο. Συγύριζε το σπίτι, μαγείρευε, έμαθε ιταλικά και ισπανικά, γράφτηκε και σε γυμναστήριο. Ο Αντι Φούτσνερ συμπλήρωνε ένα έτος χωρίς δουλειά στο Ουλμ της Γερμανίας και λάμβανε ως μηνιαίο επίδομα σχεδόν το 70% του πρότερου μισθού του. Για αρκετούς αυτός ο χρόνος στο Ταμείο Ανεργίας θα έμοιαζε με πληρωμένες διακοπές. Για τον ίδιο όμως ήταν μια ντροπιαστική στιγμή. Δεν είχε νιώσει ποτέ πιο μόνος.
Οταν ήθελε παρέα, όλοι οι γνωστοί του ήταν στα γραφεία τους. Και τα βράδια η σύζυγός του επέστρεφε από τη χαρτοβιομηχανία όπου εργάζεται χωρίς διάθεση. «Ενιωθα άσχημα τότε», λέει σήμερα ο 36χρονος Φούτσνερ έχοντας βρει δουλειά ως κοινωνικός λειτουργός σε δημόσιο σχολείο. «Οταν είσαι άνεργος, οι Γερμανοί βλέπουν στο πρόσωπό σου έναν τεμπέλη». Αν ζούσε στην Ελλάδα, στην Ισπανία ή στην Πορτογαλία, όπου τα ποσοστά ανεργίας είναι διψήφια και οι ευκαιρίες απασχόλησης περιορισμένες, μπορεί να μην αισθανόταν έτσι. Στη Γερμανία, όμως, όπου το αντίστοιχο ποσοστό έπεσε κάτω από 7% το 2011, ο Φούτσνερ ήταν ένας παρίας.
Η χώρα του δεν έχει παρασυρθεί στη δίνη της κρίσης. Οσο τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου βυθίζονται στην ύφεση τόσο κερδίζει η Γερμανία. Μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικής Ερευνας Ifo προβλέπει ότι, ενώ οι οικονομίες της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας θα συρρικνωθούν και άλλο μέσα στο 2012, η γερμανική θα αναπτυχθεί κατά 0,4%. Το αδύναμο ευρώ μπορεί να μειώνει τη ζήτηση γερμανικών προϊόντων στην ευρωζώνη, τα καθιστά όμως πιο ανταγωνιστικά σε άλλες αγορές, στις οποίες διοχετεύεται το 60% των γερμανικών εξαγωγών. Ο τζίρος του χονδρεμπορίου στην εγχώρια αγορά έκλεισε στα 857 δισ. ευρώ πέρυσι (από τις πιο κερδοφόρες χρονιές) και εφέτος αναμένεται, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας Χονδρεμπόρων, να αυξηθεί κατά 3,5%.
«Στην τηλεόραση λένε ότι η κρίση μπορεί κάποτε να μας αγγίξει, αλλά για την ώρα δεν το βλέπω. Κάθε μέρα οι Γερμανοί αγοράζουν κάτι καινούργιο: συσκευές, αυτοκίνητα, σπίτια», παρατηρεί ο Φούτσνερ. Τον περασμένο χρόνο δημιουργήθηκαν 300.000 νέες θέσεις εργασίας στη Γερμανία και ακόμη υπάρχει μεγάλη ζήτηση για μηχανικούς.

ΣΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΤΩΧΕΥΣΗ. Παρά την κρίση στην ευρωζώνη η Γερμανία σήμερα δεν κάνει εκπτώσεις στην παραγωγικότητα. Επιχειρήσεις που βάδιζαν προς τη χρεοκοπία κατάφεραν να αναστηθούν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Getrag, βιομηχανίας ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Ιδρύθηκε το 1935 και το 2008 φλέρταρε με την καταστροφή. Οι κλυδωνισμοί στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία Chrysler έφτασαν έως τη Γερμανία. Τα έσοδά της μειώθηκαν κατά 25%. Προχώρησε σε απολύσεις και εκ περιτροπής εργασία. Τελικά σώθηκε με κρατικό δάνειο. Σήμερα έχει μπει σε τροχιά ανάπτυξης. Η BMW, ένας από τους πολλούς πελάτες της, παραγγέλνει 140 συστήματα μετάδοσης την ημέρα.
Δύσκολες στιγμές είχε περάσει και ο Φώτης Παπαδόπουλος, μετανάστης στο Μπόχουμ και υπάλληλος σε εργοστάσιο σιδηροκατασκευών. Δεν ανησυχεί όμως για τη θέση του, όπως το 1992. Τότε έξι από τους 60 εργάτες έπρεπε να απολυθούν για να υλοποιηθεί το πρόγραμμα εξυγίανσης της βιομηχανίας. Ο Παπαδόπουλος ήταν ένας από αυτούς, παρότι προϊστάμενος στην επιχείρηση ήταν ο αδελφός του. «Με είχαν απολύσει για τρεις μήνες, ώσπου να ανέβει και πάλι η ζήτηση και να αυξηθεί η παραγωγή. Εδιωχναν όσους δεν ήταν παντρεμένοι. Στην Ελλάδα σε ποια δουλειά ο αδελφός θα διώξει αδελφό;», αναρωτιέται.
Στην εργασιακή κουλτούρα των συμπατριωτών του εντοπίζει έναν από τους βασικούς λόγους της γερμανικής ανάπτυξης ο Μάρτιν Κρέιμερ, εκπρόσωπος της Ενωσης Εργατών Μετάλλου. «Ακόμη και ένας απλός εργάτης σε μια αυτοκινητοβιομηχανία αισθάνεται σαν αφεντικό. Ή μιλά για την εταιρεία σε πρώτο πληθυντικό. Νιώθει μέλος μιας ομάδας», αναφέρει. «Είναι αυτό που και ο κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ αποκαλούσε προτεσταντική ηθική στον καπιταλισμό. Οι Γερμανοί είναι ευγνώμονες προς τα αφεντικά. Τους βλέπουν ως εργοδότες, ως εκείνους που δημιουργούν ευκαιρίες».