Ο Σεπτέμβριος της ανυπακοής ΜΑΖΙΚΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΛΑΪΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΣΤΗ ΓΗΡΑΙΑ ΗΠΕΙΡΟ - Η ΠΡΩΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΟΚΤΩ ΧΡΟΝΙΑ

ΤΗΝ ώρα που οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη παίρνουν το ένα μέτρο λιτότητας μετά το άλλο, οι εργαζόμενοι κατεβαίνουν στους δρόμους σε μία από τις μεγαλύτερες εργατικές κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών.

Ο Σεπτέμβριος της ανυπακοής σημαδεύτηκε από την πανευρωπαϊκή κινητοποίηση της προηγούμενης Τετάρτης και την πρώτη γενική απεργία στην Ισπανία εδώ και οκτώ χρόνια.

Ολη η Ευρώπη είναι στο πόδι:

* Στη Γαλλία έγιναν ήδη δύο μεγάλες απεργίες με συμμετοχή πάνω από δύο εκατομμυρίων εργαζομένων κατά των μεταρρυθμίσεων Σαρκοζί στο ασφαλιστικό, που προβλέπουν την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης από τα 60 στα 62 έτη έως το 2018.

* Στη Ρουμανία, όπου και εκεί έχει βάλει πόδι το ΔΝΤ, χιλιάδες Ρουμάνοι διαδηλώνουν σε καθημερινή βάση, στο μεγαλύτερο απεργιακό κύμα που γνωρίζει η χώρα από την εποχή της πτώσης του καθεστώτος Τσαουσέσκου. Δημόσιοι υπάλληλοι, νοσοκόμες, δάσκαλοι ακόμη και αστυνομικοί κατέβηκαν στους δρόμους του Βουκουρεστίου ζητώντας να ανακληθεί η μείωση κατά 25% των μισθών στον δημόσιο τομέα, να σταματήσουν οι απολύσεις και να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός. Η απεργία των αστυνομικών έγινε η αιτία μάλιστα να παραιτηθεί στις αρχές της εβδομάδας ο υπουργός Εσωτερικών Vasile Blaga.

* Στην Τσεχία 40.000 αστυνομικοί, νοσοκόμοι και υπάλληλοι έκαναν πορεία στους δρόμους της Πράγας κατά των σχεδίων της κυβέρνησης για μείωση μισθών στο Δημόσιο. Ανάλογες κινητοποιήσεις έγιναν και στην Πολωνία κατά του παγώματος μισθών στο Δημόσιο το 2011.

* Στη Σλοβενία το 50% των δημόσιων υπαλλήλων απέργησε κατά των σχεδίων για πάγωμα μισθών από το 2011. Περί τους 80.000 εργαζόμενους από 22 τομείς του Δημοσίου ζήτησαν αύξηση 2,5% στους μισθούς από τον Οκτώβριο, όπως είχε γίνει και με την προηγούμενη κυβέρνηση το 2008.

* Στη Μεγ. Βρετανία η πρόθεση της κυβέρνησης για μειώσεις στα κοινωνικά επιδόματα έχει προκαλέσει την αντίδραση των συνδικάτων που ετοιμάζονται για απεργιακές κινητοποιήσεις.

* Στη Γερμανία οι εργάτες στη χαλυβουργία έκαναν πρόσφατα στάση εργασίας, στέλνοντας μήνυμα προς τους εργοδότες ενόψει της έναρξης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, με τα συνδικάτα να ζητούν σημαντικές αυξήσεις.

* Στην Ιταλία τα συνδικάτα ετοιμάζουν για τον Οκτώβριο κινητοποιήσεις.

Απεργίες που συντάραξαν τον κόσμο

Από το 1152 π.Χ., οπότε επί του Ραμσή του Γ' καταγράφηκε στην αρχαία Αίγυπτο η πρώτη απεργία στον κόσμο, η αποχή από την εργασία εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα κυριότερα μέσα που διαθέτουν οι εργαζόμενοι για να πετύχουν τους στόχους τους.

Η πρώτη απεργία στην ιστορία είναι καταγεγραμμένη σε πάπυρο και αφορούσε τους τεχνίτες στη βασιλική νεκρόπολη Deir el-Medina, που ζητούσαν αύξηση μισθού, την οποία και τελικά πέτυχαν.

Με την έλευση της βιομηχανικής επανάστασης και την εξάπλωση της μισθωτής εργασίας καθώς και τη δημιουργία των συνδικάτων τον 19ο αιώνα, η απεργία έγινε βασικό όπλο των απανταχού εργαζομένων. Ιδού μερικές από τις πιο γνωστές απεργίες που συντάραξαν τον κόσμο τα τελευταία 100 χρόνια:

* Το 1893 και το 1902 δύο γενικές απεργίες έγιναν στο Βέλγιο με κύριο αίτημα την καθιέρωση της καθολικής ψήφου για τους άνδρες.

* Στη διάρκεια της επανάστασης του 1905 η Ρωσία παρέλυσε από γενική απεργία που ανάγκασε τον τσάρο να εκδώσει το λεγόμενο «Μανιφέστο του Οκτωβρίου», με το οποίο υποσχόταν την καθιέρωση συντάγματος.

* Το 1909 ξεσπά γενική απεργία στη Σουηδία, ως απάντηση στο πάγωμα μισθών και το κλείσιμο εργοστασίων από τους ιδιοκτήτες που αντιμετώπιζαν πτώση κερδών. Σχεδόν το 50% του εργατικού δυναμικού της χώρας απήργησε για περίπου ένα μήνα.

* Το Μεξικό ήταν η πρώτη χώρα που το 1917 κατοχύρωσε συνταγματικά το δικαίωμα της απεργίας.

Η εποχή του Μεσοπολέμου ήταν εποχή έντονων απεργιακών κινητοποιήσεων, ειδικά τη δεκαετία του '30 που η Μεγάλη Υφεση συγκλόνιζε τις τότε αναπτυγμένες οικονομίες.

* Το 1920 γενική απεργία ανατρέπει την ακροδεξιά κυβέρνηση του Βερολίνου.

* Το 1937 ήταν η μεγαλύτερη περίοδος απεργιακών κινητοποιήσεων στις ΗΠΑ, με καταγεγραμμένες 4.740 απεργίες. Ηταν εποχή μεγάλης ανεργίας και επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης, μετά τις πρώτες απόπειρες ανάκαμψης με το «νιου ντιλ» του 1933.

Μεταπολεμικά η κεϊνσιανή συναίνεση και η πολιτική των «κοινωνικών συμβολαίων» περιόρισαν σημαντικά την εκδήλωση γενικών απεργιών. Υπήρξαν ωστόσο και εξαιρέσεις, με γνωστότερη την γενική απεργία του Μάη του 1968 στη Γαλλία, που παραλίγο να ρίξει την τότε κυβέρνηση ντε Γκολ και να προκαλέσει κοινωνική επανάσταση, καθώς εκτός από τους εργάτες είχαν παράλληλα ξεσηκωθεί και οι φοιτητές.

Το Νοέμβριο του 1968 έγιναν γενικές απεργίες και στην Ιταλία με αιτήματα για μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος και της παιδείας. Στις απεργίες μετείχαν περισσότεροι από 12 εκατ. εργαζόμενοι.

Στη Βρετανία διάσημη παραμένει η επί ένα χρόνο απεργία των βρετανών ανθρακωρύχων το 1984, που δεν είχε όμως τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Ανένδοτη η τότε συντηρητική πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ προχώρησε σε κλείσιμο ορυχείων και κατάργηση 20.000 θέσεων εργασίας. Ο κλάδος εξαφανίστηκε και το μαχητικό άλλοτε βρετανικό εργατικό κίνημα πασχίζει από τότε να ανακάμψει.

Μ. ΛΙΤΣΗΣ