ΦΟΡΟΜΝΗΜΟΝΙΟ - ΦΩΤΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΝΤ

Ρεπορτάζ : Νίκος Χασαπόπουλος

(από ΤΟ ΒΗΜΑ)

«Είστε πίσω από το χρονοδιάγραμμα» προειδοποιεί το ΔΝΤ την κυβέρνηση, και μάλιστα αυτή τη φορά εγγράφως. Και ζητεί πρωτίστως να πιάσουν αμέσως δουλειά οι 250 «ράμπο» του ΣΔΟΕ (όπως ανακοινώθηκε το καλοκαίρι) και να ελέγξουν καραμπινάτες περιπτώσεις φοροδιαφυγής, δηλαδή...
όλους τους πολίτες που κατέχουν πισίνες, σκάφη, μεγάλη ακίνητη περιουσία, πολυτελή αυτοκίνητα και στις φορολογικές δηλώσεις τους εμφανίζονται... φτωχοί. Το ΔΝΤ επιπλέον ζητεί «να καταστεί δυνατή» η αυτόματη βεβαίωση φόρου εφόσον ο φορολογούμενος παραλείπει να υποβάλει δηλώσεις, η πλήρης αξιοποίηση εμμέσων μεθόδων ελέγχου του πραγματικού πλούτου έναντι του δηλωμένου εισοδήματος αλλά και όλων των καταγγελιών των πολιτών για φοροδιαφυγή και για παράνομο πλουτισμό συμπολιτών τους. Με δυο λόγια, το ΔΝΤ παροτρύνει την κυβέρνηση να αρχίσει να συγκεντρώνει αμέσως λεφτά και να δημιουργήσει μηχανισμούς για τη συμμόρφωση των πολιτών να υποβάλλουν δηλώσεις. «Εδώ και τώρα», και συγκεκριμένα πριν από το τέλος του έτους, ζητεί την ίδρυση φορολογικών δικαστηρίων, άρση των εμποδίων που θέτει η Δικαιοσύνη στις φορολογικές εκκρεμότητες και καλύτερη λειτουργία στους μηχανισμούς φορολογικού ελέγχου, που σημαίνει ειδικά φροντιστήρια στους ελεγκτές για να έχουν καλύτερη απόδοση και πειθαρχία στην είσπραξη φόρων. Το ΔΝΤ ωστόσο προειδοποιεί ότι αν αποτύχει αυτό το σχέδιο τότε χάνεται ο στόχος του 2011: «Πρέπει να διασφαλιστεί η έγκαιρη άρση όλων των εμποδίων που ανακόπτουν την είσπραξη φόρων, ώστε να διασφαλιστείτο σωστό αποτέλεσμα στα έσοδα του 2011» σημειώνουν. Το έγγραφο φέρει ημερομηνία 26 Οκτωβρίου 2010 και αφορά μόνο τη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης και την υλοποίηση συγκεκριμένου σχεδίου κατά της φοροδιαφυγής. Την ίδια ημέρα τα δύο βασικά στελέχη του νεοϊδρυθέντος γραφείου του ΔΝΤ στην Αθήνα, ο Ολλανδός κ. Μπομπ Τράα και η Γερμανίδα κυρία Στέφανι Εμπλε, προχώρησαν σε αναλυτική παρουσίαση του εγγράφου σε μέλη της κυβέρνησης, ζητώντας παράλληλα την άμεση εφαρμογή των όσων προβλέπει. «Το σχέδιο κατά της φοροδιαφυγής δεν θα οδηγήσει στα προσδοκώμενα πρόσθετα έσοδα του 2011 αν δεν αρθούν τα εμπόδια που ανακόπτουν τις εισπράξεις» σημειώνεται στις πρώτες σελίδες του εγγράφου και αναλύονται ποια είναι αυτά τα εμπόδια στην είσπραξη φόρων, όπως τα βλέπει το ΔΝΤ: * Οι αδύναμες διοικητικές διαδικασίες για τις φορολογικές προσφυγές. * Οι χρονίζουσες δικαστικές διαδικασίες εκδίκασης προσφυγών. * Οι αγκυλώσεις του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα που εμποδίζουν την αποτελεσματική διαχείριση ανθρωπίνων πόρων στις φορολογικές υπηρεσίες. Για να αρθούν αυτά τα «εμπόδια», ζητείται από την ελληνική κυβέρνηση «να προωθήσει επειγόντως τη βελτίωση της διοικητικής διαδικασίας επίλυσης φορολογικών διαφορών» και τον εκσυγχρονισμό της δικαστικής διαδικασίας για εκδίκαση όλων των εκκρεμουσών φορολογικών υποθέσεων. Ε ιδικότερα στον τομέα της φοροδιαφυγής, το ΔΝΤ αναγνωρίζει ότι «κάποια βήματα έγιναν, αλλά απαιτούνται πολύ περισσότερα» και διαπιστώνει ότι τα πέντε σχέδια δράσης κατά της φοροδιαφυγής που εξήγγειλε το υπουργείο Οικονομικών «υστερούν έναντι του χρονοδιαγράμματος και πρέπει να επιταχυνθούν» . Ζητεί μεταξύ άλλων την άρση των νομικών εμποδίων «που ανακόπτουν τις εισπράξεις» το αργότερο ως το τέλος Δεκεμβρίου και προτείνει την εντατικοποίηση των ενεργειών για την αναγκαστική είσπραξη, χωρίς όμως να εξειδικεύει πώς θα γίνει αυτό. Αν δεν συμβούν όμως τα παραπάνω, τίθεται εν αμφιβόλω, σύμφωνα πάντοτε με τους δανειστές μας, «το σωστό αποτέλεσμα στα έσοδα του 2011». Η διαπιστωμένη υστέρηση στα έσοδα είναι, όπως φαίνεται, η ουσία του προβλήματος. Με δεδομένη την άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να επιβαρύνει με νέα φορολογικά βάρη μισθωτούς και συνταξιούχους, αλλά και τις δυσμενέστερες προβλέψεις για την ύφεση το 2011, το ΔΝΤ ανησυχεί ότι η αναμόρφωση του προβληματικού φορολογικού μηχανισμού δεν θα ολοκληρωθεί εγκαίρως για να τονωθούν τα έσοδα τη χρονιά που έρχεται. Στην κατεύθυνση αυτή το ΔΝΤ ζητεί από την κυβέρνηση τα... πάντα, και μάλιστα «εδώ και τώρα»: Στις... εντολές που περιλαμβάνει το έγγραφο ξεχωρίζουν η «θέσπιση εξειδικευμένων φορολογικών δικαστηρίων», για τα οποία ζητεί από την κυβέρνηση να προχωρήσει στην ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας «ως το τέλος Δεκεμβρίου 2010 και υλοποίηση ως το τέλος Μαρτίου 2011». Ειδικότερα όσον αφορά τα Ειδικά Φορολογικά Δικαστήρια το ΔΝΤ προφέρει και εναλλακτική λύση για την κυβέρνηση, να διορίσει, δηλαδή, «επαρκή αριθμό ειδικευμένων δικαστών στην ισχύουσα διάρθρωση των διοικητικών δικαστηρίων, ώστε να επιλαμβάνονται αποκλειστικώς φορολογικών υποθέσεων» . Νέος νόμος για τη διαφθορά και τις προαγωγές των εφοριακών Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μειώσει αισθητά (αμέσως μετά τις εκλογές) τον αριθμό των Εφοριών που λειτουργούν σε όλη τη χώρα (ΑΠΕ) Α νάμεσα στα μέτρα που ζητεί το ΔΝΤ για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής είναι η θέσπιση «εδώ και τώρα» ειδικού νόμου για τους υπαλλήλους των Εφοριών. Αυτό, σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα πρέπει να γίνει ως το τέλος Δεκεμβρίου 2010 «και να διασφαλιστεί η πλήρης υλοποίησή του ως το τέλος Μαρτίου 2011». Δεν είναι μόνον ότι ζητεί ειδικό νόμο, αλλά προτείνει και τι πρέπει να περιλαμβάνει ο νόμος αυτός: * Σύγχρονο σύστημα διαχείρισης αποδοτικότητας που αρχικά θα στοχεύει στα διευθυντικά κλιμάκια ώστε να προαχθεί η πλήρης υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων της φορολογικής διοίκησης. * Αποτελεσματική πολιτική κατά της διαφθοράς για να παταχθούν δυναμικά τα παραπτώματα περί την υπηρεσία. * Πιο ευέλικτη διαδικασία διορισμών ώστε να διορίζονται/προάγονται οι αποδοτικοί υπάλληλοι- με βάση τις αρχές της αξιοκρατίας, της αντικειμενικότητας και της διαφάνειας. Στο «φορομνημόνιο», όπως το λένε με χιούμορ οι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών, δίνεται και ένα σχέδιο για τη «διευκόλυνση του σχεδίου κατά τη φοροδιαφυγής» , το οποίο προβλέπει ανάμεσα στα άλλα και αλλαγή νομικού πλαισίου για τη φορολογική διοίκηση και για τις «απαιτήσεις πληροφορικής» , όπως τις χαρακτηρίζουν. Πρόκειται, όπως εξήγησαν παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, για θέσπιση μόνιμων διαύλων για τις καταγγελίες των πολιτών έναντι των φοροφυγάδων, χωρίς όμως να δίνονται περισσότερες εξηγήσεις. Τέλος, προβλέπεται και ένα είδος «Καλλικράτη» στις Εφορίες. Παρ΄ ότι το σχέδιο αυτό δεν αναφέρεται στο έγγραφο, όπως «Το Βήμα» πληροφορείται, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μειώσει αισθητά (αμέσως μετά τις εκλογές) τον αριθμό των Εφοριών που λειτουργούν σε όλη τη χώρα. Από περίπου 300 που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα θα μείνουν 220, με συνέπεια σε αυτήν την περίπτωση τη μετάταξη υπαλλήλων σε άλλες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών.