ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΙΡΗΝΗ ΧΡΥΣOΛΩΡΑ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΑ ΝΕΑ: Σάββατο 8 Μαΐου 2010
ΔΝΤ για να μειώσει το έλλειμμα, έναντι του δανείου των 110 δισ. ευρώ. Αυτή η κλωστή λέγεται ανάπτυξη. Ή, «όχι πολύ μεγάλη ύφεση». Το 2010 προβλέπεται να μειωθεί το ΑΕΠ κατά 4% και το 2011 να συγκρατηθεί η πτώση περίπου στο μισό ώστε να αρχίσει σταδιακά η ανάκαμψη από το 2012. Θα πετύχει, όμως, αυτός ο στόχος ή θα βυθιστούμε σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης και μεγάλων ελλειμμάτων; Γιατί, είναι προφανές ότι αν η ύφεση είναι μεγαλύτερη και η ανάκαμψη δεν έρθει ποτέ, ούτε τα ελλείμματα ούτε το χρέος θα καταστεί δυνατόν να αποκλιμακωθούν. Η κατάσταση θα είναι μη βιώσιμη και η χρεοκοπία αναπόφευκτη, μαζί με την έξοδο από την ευρωζώνη, στην οποία ποντάρουν πολλοί το τελευταίο διάστημα.
Το στοίχημα της ανάπτυξης είναι το μεγαλύτερο που καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση και η χώρα. Με ένα Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ακρωτηριασμένο λόγω της ανάγκης περικοπών στις δαπάνες, αλλά και την κατανάλωση στο ναδίρ, λόγω κρίσης, οι προοπτικές δεν είναι καθόλου ευνοϊκές. Για την εισαγόμενη ανάπτυξη που θα μπορούσε να έρθει λόγω ανάκαμψης στην Ευρώπη, φρόντισαν τα θλιβερά γεγονότα της περασμένης Τετάρτης, και αυτά που προηγήθηκαν με στόχο τον τουρισμό, να επιδεινώσουν τις προοπτικές.
Παρ΄ όλα αυτά ή ίσως εξ αιτίας όλων αυτών, γίνεται ακόμη πιο κρίσιμη η σημασία της προώθησης μιας σειράς σχεδίων και πρωτοβουλιών για την τόνωση της ανάπτυξης. Πρωτοβουλίες που, όπως λέει η υπουργός Οικονομίας κ. Λ. Κατσέλη, διαμορφώθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την ίδια την κυβέρνηση και συμπεριλαμβάνονται τελικώς στο περίφημο «μνημόνιο» με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ. Βεβαίως, αναρωτιέται κανείς γιατί χρειαζόταν να έρθει το ΔΝΤ για να αποφασίσουμε να «ανοίξουμε» τα κλειστά επαγγέλματα ή να «κλείσουμε» τις ζημιογόνες γραμμές του ΟΣΕ, να επιταχύνουμε τις διαδικασίες ίδρυσης επιχειρήσεων ή να απλοποιήσουμε τις διαδικασίες αδειοδότησής τους.
Επιτάχυνση του ΕΣΠΑ, τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων, άνοιγμα αγορών και κλειστών επαγγελμάτων και ιδιωτικοποιήσεις είναι τα βασικά όπλα με τα οποία η κυβέρνηση θα παλέψει το στοίχημα της ανάπτυξης. Ομως η αγορά διαμαρτύρεται ότι την ίδια ώρα που ανακοινώνονται όλα αυτά, η κυβέρνηση βάζει τρικλοποδιές στην ανάπτυξη και μάλιστα στον τομέα της «πράσινης ανάπτυξης», παγώνοντας επενδύσεις και προωθώντας ένα θεσμικό πλαίσιο που διαπνέεται από κρατικισμό, όπως λένε.
Με ένα Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ακρωτηριασμένο και την κατανάλωση στο ναδίρ, οι προοπτικές δεν είναι καθόλου ευνοϊκές
Θα «τρέχουν» μεγάλα δημόσια έργα κάθε χρόνο
Ενα από τα θύματα της συμφωνίας με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός του για φέτος, από 10,3 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί αρχικώς, μειώθηκε στα 9,7 δισ. ευρώ και στη συνέχεια, μετά τη συμφωνία της περασμένης Κυριακής, στα 9,2 δισ. ευρώ.Από το ποσό αυτό τα 6,9 δισ. ευρώ θα διατεθούν για το ΕΣΠΑ, δηλαδή τα συγχρηματοδοτούμενα με την Ευρωπαϊκή Ενωση έργα και προγράμματα, ο προϋπολογισμός των οποίων δεν είχε περικοπές. Αντίθετα, κατά 1,1 δισ. ευρώ κόπηκε ο προϋπολογισμός του εθνικού σκέλους του ΠΔΕ. Εστω κι έτσι, το ποσό είναι σημαντικό.
Γι΄ αυτό και έχουν αναληφθεί συγκεκριμένες δεσμεύσεις στο πλαίσιο του μνημονίου, τόσο σε ό,τι αφορά το ύψος των αιτήσεων πληρωμών που πρέπει να υποβάλλονται κάθε χρόνο (2.750 εκατ. ευρώ το 2010), ώστε να επιτευχθεί η επιδιωκόμενη απορρόφηση, όσο και ως προς το είδος των έργων που θα προωθούνται κατά προτεραιότητα: κάθε χρόνο 10 μεγάλα έργα πρέπει να υποβάλλονται για έγκριση στις υπηρεσίες της Επιτροπής.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομίας, η υποχρέωση αφορά έργα προϋπολογισμού πάνω από 50 εκατ. ευρώ, τα οποία πρέπει να είναι ώριμα, με την έννοια ότι θα έχουν βγει οι σχετικές προκηρύξεις ή προσκλήσεις. Στη φετινή λίστα έχουν ήδη ενταχθεί 3 από αυτά τα 10 έργα.
Για την απορροφητικότητα, ο αρμόδιος υφυπουργός Σταύρος Αρναουτάκης αναφέρει ότι έως το τέλος Απριλίου είχε φτάσει το 6% και το ποσοστό αναμένεται να ανέβει στο 8% μέχρι το τέλος Ιουνίου και στο 15% έως το τέλος του χρόνου. «Ο στόχος αυτός είναι εφικτός», λέει και προσθέτει ότι έχουν συσταθεί ομάδες έργου ανά περιφέρεια και τομέα για να παρακολουθούν την πρόοδο που σημειώνεται.
Το σχέδιο για την επανεκκίνηση της οικονομίας
ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ900 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ φέτος από τον παλαιό αναπτυξιακό νόμο ΨΗΦΙΣΗ νέου αναπτυξιακού νόμου ώς το τέλος Σεπτεμβρίου, που θα ισχύσει από το 2011 ΨΗΦΙΣΗ νόμου για την απλούστευση των διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσεων ώς το τέλος Ιουνίου ΨΗΦΙΣΗνόμου για την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων, βιομηχανικών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων ώς το τέλος του χρόνου ΑΤΥΠΗ ΔΙΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ(υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Θ. Πάγκαλο) για το ξεπέρασμα γραφειοκρατικών εμποδίων στις επενδύσεις ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ εκτάσεων διαθέσιμων για επενδύσεις,
π.χ. στον τουρισμό ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
ΔΑΠΑΝΕΣ 9,2 δισ. ευρώ φέτος, εκ των οποίων 6,9 δισ. ευρώ τα συγχρηματοδοτούμενα έργα (ΕΣΠΑ)
ΣΤΟΧΟΣ η απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ να φτάσει το 15% (από 3% το 2009)
10 ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ, προϋπολογισμού πάνω από 50 εκατ. ευρώ, θα προωθούνται κάθε χρόνο. Εχουν ήδη αποφασισθεί τα 3 από τα 10 για φέτος ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ της εθνικής συγχρηματοδότησης του ΕΣΠΑ με διοχέτευση των πόρων σε ειδικό λογαριασμό που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κανέναν άλλον σκοπό. Για το 2010 έχει προβλεφθεί δάνειο 2 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την εθνική συγχρηματοδότηση ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
ΟΣΕ: Σχέδιο αναδιάρθρωσης με κλείσιμο ζημιογόνων γραμμών ώς το τέλος Ιουνίου. Υλοποίηση του σχεδίου ώς το τέλος Μαρτίου του 2011. Τοποθέτηση στρατηγικού εταίρου με ποσοστό έως 49% στην εταιρεία διαχείρισης ΛΑΡΚΟ: Η επόμενη αποκρατικοποίηση ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ακινήτων Δημοσίου και λιμανιών ΑΝΟΙΓΜΑ ΑΓΟΡΩΝ- ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ
ΝΟΜΟΣ για την άρση των περιορισμών στις οδικές μεταφορές φορτίων ώς το τέλος Σεπτεμβρίου ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ για την απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς ενέργειας έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Ακολουθεί νόμος για την απελευθέρωση των τομέων της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου ώς το τέλος Μαρτίου 2011ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ για την άρση των περιορισμών και εμποδίων στον τουρισμό, το λιανικό εμπόριο και την εκπαίδευση ώς το τέλος του χρόνου ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΩΝ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ (δικηγόροι, φαρμακοποιοί, συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί και ορκωτοί λογιστές) ώς το τέλος του χρόνου. Ψήφιση σχετικών νόμων ώς το τέλος Μαρτίου 2011 ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑ της κοινοτικής οδηγίας για την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων ώς το τέλος του χρόνου ΝΟΜΟΣ για την αναβάθμιση της Επιτροπής Ανταγωνισμού ώς το τέλος του χρόνου
Ξεμπλοκάροντας μεγάλα σχέδια ιδιωτικών επενδύσεων
Στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο σχεδιάζει η υπουργός Οικονομίας κ. Λούκα Κατσέλη να υποβάλει προς συζήτηση τις βασικές ιδέες του νέου αναπτυξιακού νόμου, που στη συνέχεια θα διαμορφωθεί σε νομοσχέδιο και θα υποβληθεί για ψήφιση το πολύ μέχρι τον Σεπτέμβριο, όπως λέει η ίδια. Ουσιαστικά, ο νόμος θα αρχίσει να λειτουργεί από το 2011. Στο μεταξύ προβλέπεται να διατεθούν περίπου 900 εκατ. ευρώ φέτος για την ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων μέσω του παλιού αναπτυξιακού. Από το ποσό αυτό έχουν ήδη διατεθεί περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Ακόμη, σύμφωνα με την κ. Κατσέλη, σημαντική για τις ιδιωτικές επενδύσεις είναι και η πρωτοβουλία της σύστασης άτυπης Διυπουργικής Επιτροπής, υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Θ. Πάγκαλο, η οποία ασχολείται «με το ξεμπλοκάρισμα των επενδύσεων εκείνων που έχουν μπλοκάρει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας». Πρόκειται για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επενδύσεις, π.χ., της ενέργειας λόγω ΡΑΕ ή άλλες επενδύσεις, λόγω της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Πρώτα τα τρένα, μετά ακίνητα, λιμάνια
Με αθόρυβο τρόπο έγινε το πρώτο βήμα στις ιδιωτικοποιήσεις. Η κυβέρνηση πούλησε το καζίνο Κέρκυρας έναντι 7 εκατ. ευρώ, ενώ θα ακολουθήσει το καζίνο της Πάρνηθας, πολύ μεγαλύτερης αξίας (υπολογίζεται περίπου στα 200 εκατ. ευρώ).
Τα καζίνο είναι φυσικά το απλούστερο κομμάτι στο όλο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ο ογκόλιθος που λέγεται ΟΣΕ. Ο ΟΣΕ αναδιοργανώνεται και ιδιωτικοποιείται, με στόχο αφ΄ ενός να σταματήσει η αιμορραγία του 1 δισ. ευρώ τον χρόνο που πληρώνει ο κρατικός προϋπολογισμός και, αφ΄ ετέρου, να δοθούν ευκαιρίες ανάπτυξης σε ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα δραστηριοποιηθούν στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Η υπόθεση έχει προχωρήσει. Ουσιαστικά, σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών, έχει επιλεγεί ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος που αναμένεται να διοριστεί από μέρα σε μέρα, όπως και οι τέσσερις νομικοί σύμβουλοι. Εξ άλλου, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του «μνημονίου συνεννόησης» με Ε.Ε. και ΔΝΤ, έως το τέλος Ιουνίου πρέπει να έχει υιοθετηθεί σχέδιο αναδιάρθρωσης του σιδηροδρομικού τομέα, με χρονοδιάγραμμα, το οποίο:
* Θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρησιακές δραστηριότητες θα γίνουν κερδοφόρες και θα κλείσουν οι ζημιογόνες γραμμές.
* Θα διασφαλίζει τον ανταγωνισμό στις σιδηροδρομικές υπηρεσίες, δηλαδή τη δυνατότητα να διενεργούν και άλλες εταιρείες, εκτός από τον ΟΣΕ, σιδηροδρομικές μεταφορές.
* Θα προβλέπει αναδιάρθρωση στις εταιρείες συμμετοχών, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης γης και άλλων περιουσιακών στοιχείων.
Επομένως, οι σύμβουλοι θα έχουν λιγότερο από 2 μήνες καιρό για να διαμορφώσουν το σχέδιό τους, αν και ήδη έχουν ληφθεί βασικές αποφάσεις, όπως η παραχώρηση σε ιδιώτες για εκμετάλλευση των σταθμών Λαρίσης στην Αθήνα και Θεσσαλονίκης. Επίσης, θα γίνουν μετατάξεις προσωπικού και θα αλλάξουν τα συστήματα προμηθειών και συντήρησης.
Η τοποθέτηση στρατηγικού επενδυτή στην εταιρεία εκμετάλλευσης με ποσοστό 49% θα ακολουθήσει και ήδη έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τη Γαλλία. Το όλο σχέδιο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του μνημονίου, έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2011. Στην ίδια λογική της δημιουργίας αναπτυξιακών ευκαιριών μέσω των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου θα κινηθούν και οι άλλες ιδιωτικοποιήσεις. Οπως εξηγούν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, δεδομένης της πολύ κακής συγκυρίας του Χρηματιστηρίου, δεν έχει νόημα να επιδιώκεται η κλασική ιδιωτικοποίηση εταιρειών για εισπρακτικούς λόγους. Τα οφέλη, άλλωστε, μπορούν να είναι πολλαπλάσια αν περιοριστούν και μόνο οι ζημίες των δημόσιων επιχειρήσεων και αποτελέσουν αυτές οχήματα ανάπτυξης, μέσω της προσέλκυσης ιδιωτών επενδυτών..
Η ΛΑΡΚΟ θα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, ο αμέσως επόμενος στόχος του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, αν και έχει εγκαταλειφθεί η ιδέα πλήρους ιδιωτικοποίησης. Οπως επισημαίνεται, η άνοδος της τιμής του νικελίου δημιουργεί νέα δεδομένα, τα οποία θέλει να εκμεταλλευθεί το Δημόσιο.
Κατά τα λοιπά, ΔΕΠΑ και ΕΥΑΘ παραμένουν στο πρόγραμμα, με στόχο την ιδιωτικοποίησή τους έως 49%, ενώ για τα λιμάνια και τα ακίνητα υπάρχουν σχέδια για την αξιοποίησή τους με διάφορους τρόπους, κυρίως μέσω της παραχώρησής τους σε ιδιώτες για εκμετάλλευση.
Απελευθέρωση μεταφορών, ενέργειας και άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων
Για να γίνουν επενδύσεις δεν αρκεί να δοθούν τα κίνητρα του αναπτυξιακού νόμου ή τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Πρέπει να δοθούν ευκαιρίες για τοποθέτηση ιδιωτικών κεφαλαίων σε κλάδους με ενδιαφέρον, δηλαδή με προοπτικές κερδών. Οπως επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, κ. Γιάννης Στουρνάρας, πρέπει να απελευθερωθούν αγορές και να δοθούν νέες άδειες, π.χ. στον τομέα της ενέργειας και των οδικών μεταφορών, αλλά και να παραχωρηθεί δημόσια γη για ανάπτυξη σχετικών δραστηριοτήτων.
Μόνο από την απελευθέρωση των οδικών μεταφορών, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, μπορεί να ενισχυθεί η ανάπτυξη κατά 1% κάθε χρόνο. Οπως λέει χαρακτηριστικά, ένα σακί πατάτες επιβαρύνεται κατά 25% στην τελική του τιμή, εξ αιτίας της επιβάρυνσης του μεταφορικού του κόστους. Από το καμποτάζ, εξάλλου, χάνεται 1-1,5 δισ. ευρώ τον χρόνο, αναφέρουν οι ίδιες εκτιμήσεις.
Οι επισημάνσεις αυτές βρίσκουν την απάντησή τους στο «μνημόνιο συνεννόησης».
Εκτός από τον νόμο για την απλοποίηση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων, που πρέπει να έχει ψηφιστεί έως το τέλος Ιουνίου (ήδη έχει κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο), η κυβέρνηση καλείται να ψηφίσει, έως το τέλος Σεπτεμβρίου, νόμο για το άνοιγμα των οδικών μεταφορών φορτίου και να υιοθετήσει Προεδρικό Διάταγμα για την απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς ενέργειας.
Ανατροπές που καθυστέρησαν επί μία δεκαετία τουλάχιστον θα πρέπει, εξ άλλου, να ολοκληρωθούν έως το τέλος του χρόνου. Το μνημόνιο απαιτεί να ανοίξουν τα κλειστά επαγγέλματα και ειδικότερα:
● Για τους δικηγόρους: να καταργηθούν οι ελάχιστες διοικητικά καθοριζόμενες αμοιβές, η ουσιαστική απαγόρευση της διαφήμισής τους, οι γεωγραφικοί περιορισμοί που τίθενται σήμερα σχετικά με το πού μπορούν να δρουν στην Ελλάδα.
● Για τους φαρμακοποιούς: να καταργηθούν οι περιορισμοί του αριθμού των φαρμακείων και το ελάχιστο περιθώριο κέρδους.
● Για τους συμβολαιογράφους: να καταργηθεί η ελάχιστη αμοιβή, οι περιορισμοί στον αριθμό των συμβολαιογράφων, οι γεωγραφικοί περιορισμοί και η απαγόρευση της διαφήμισης.
● Για τους αρχιτέκτονες, μηχανικούς και ορκωτούς λογιστές: να καταργηθεί η ελάχιστη αμοιβή.
Αλλαγές, όμως, προβλέπει το μνημόνιο και στη νομοθεσία που αφορά σημαντικούς τομείς υπηρεσιών όπως ο τουρισμός, το λιανικό εμπόριο και η εκπαίδευση. Οπως επισημαίνεται, η νέα νομοθεσία θα πρέπει να μειώνει τις απαιτήσεις που έχουν σχέση με ποσοτικούς και γεωγραφικούς περιορισμούς, κατώτερες ή ανώτερες αμοιβές και περιορισμούς σε πολυτομεακές δραστηριότητες. Εκτιμάται ότι για το λιανικό εμπόριο αυτό μεταφράζεται σε χαλάρωση των απαιτήσεων αδειοδότησης και των κανονισμών που αφορoύν τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και outlet.
Ακόμη, ένας νέος νόμος για την Επιτροπή Ανταγωνισμού, ο οποίος θα αναβαθμίζει τον ρόλο της και θα ενισχύει την ανεξαρτησία της, περιλαμβάνεται στη «συμφωνία» της κυβέρνησης με Ε.Ε. και ΔΝΤ και κατατίθεται από το υπουργείο Οικονομίας μέσα στον Μάιο.
Το θεσμικό πλαίσιο για την επιχειρηματικότητα θα συμπληρωθεί το 2010 με νέα νομοθεσία για την απλοποίηση και την επιτάχυνση της διαδικασίας χορήγησης αδειών σε επιχειρήσεις, βιομηχανικές δραστηριότητες και επαγγέλματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παράκληση να μην υπάρχουν μηνύματα υβριστικού περιεχομένου.