Έτοιμο το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων

http://www.newstime.gr Αλέξανδρος Αποστόλου

 H «μηχανή» των αποκρατικοποιήσεων θα ανάψει η κυβέρνηση τις επόμενες μέρες, με πρώτους σταθμούς να φαίνεται ότι είναι ο ΟΣΕ και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά για το μέλλον των κρατικών τραπεζών, ενώ στην τελική ευθεία εισέρχονται οι ιδιωτικοποιήσεις της ΕΥΑΘ και της ΛΑΡΚΟ, που είχαν ξεκινήσει επί ΝΔ. Το οικονομικό επιτελείο καλείται πλέον να προωθήσει όλες τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και να εξειδικεύσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για δύο λόγους. 
 

Πρώτον, γιατί η αγορά περιμένει πολλούς μήνες για να μάθει τις προθέσεις της κυβέρνησης στον τομέα αυτό. Δεύτερον, γιατί το υπουργείο Οικονομικών έχει θέσει ως στόχο την έλευση εσόδων 2,5 δις. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις του 2010. Όσο περισσότερο αργεί να ανακοινώσει ποιες θα είναι αυτές, τόσο δυσκολότερη γίνεται και η επίτευξη του στόχου αυτού, ενώ τα εν λόγω έσοδα θα χρησιμοποιηθούν απευθείας για τη μείωση του υπέρογκου δημόσιου χρέους, κάτι το οποίο καθιστά ακόμα κρισιμότερη την εισροή των 2,5 δις. ευρώ.

Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, οι τελικές αποφάσεις για το ποιες δημόσιες επιχειρήσεις θα βρεθούν στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων, θα ληφθούν σε ένα από τα ερχόμενα υπουργικά συμβούλια και κυρίως από τον ίδιο τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου. Ωστόσο, ως ειλημμένη φαίνεται να είναι η απόφαση για την τύχη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Της εταιρείας που είναι επιφορτισμένη με την λειτουργία των τρένων και την διαχείριση των δρομολογίων.

Η κυβέρνηση θέλει να προχωρήσει στην μερική ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με τον στρατηγικό επενδυτή που τελικά θα επιλεγεί να αγοράζει το πολύ έως το 49% της εταιρείας, αλλά να αναλαμβάνει και το μάνατζμεντ αυτής. Επίσης, στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα «πάει» και το κομμάτι της συντήρησης των αμαξοστοιχιών πριν ιδιωτικοποιηθεί η επιχείρηση που αυτή τη στιγμή ανήκει στον ΟΣΕ. 

Ο λόγος για τον οποίο το οικονομικό επιτελείο θέλει να συμπεριλάβει και την συντήρηση στο «πακέτο» αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, είναι ότι έχει εντοπίσει μεγάλες σπατάλες στον τομέα αυτό. Συγκεκριμένα, στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι ο ΟΣΕ ξοδεύει 130 εκατ. ευρώ το χρόνο για την συντήρηση του υλικού, όταν οι κατασκευαστές έχουν ορίσει ως ανώτατο ποσό για την συντήρηση των τραίνων τα 50 εκατ. ευρώ ετησίως.

Παράλληλα, πριν ολοκληρωθεί η ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει στον εξορθολογισμό της εταιρείας, με στόχο να σταματήσει να παράγει ελλείμματα, έτσι ώστε να είναι «ελκυστική» στους επενδυτές. Πάντως, από το υπουργείο ξεκαθαρίζουν ότι δεν θα γίνει καμία απόλυση, ούτε κάποιο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου. Αντιθέτως, το πλεονάζων προσωπικό – υπολογίζεται ότι η εταιρεία μπορεί να δουλέψει ακόμα και με τους μισούς υπαλλήλους από ότι έχει σήμερα – θα μετατεθεί σε θέσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα. 

Στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, θα περιλαμβάνεται και ο ΟΣΕ και κυρίως η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην σύναψη συμβάσεων παραχώρησης (όπως έχει γίνει με την σύμβαση του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος), για να δώσει την εκμετάλλευση των σταθμών Λαρίσης και Θεσσαλονίκης σε ιδιώτες. Τον έλεγχο θα έχει το Δημόσιο, αλλά ο επενδυτής θα αναλάβει να αναπτύξει τους σταθμούς στα πρότυπα των αντίστοιχων σταθμών που υπάρχουν στις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις (με γραφεία, ξενοδοχεία κλπ).

Επίσης, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να εισηγηθεί και την παραχώρηση του μάνατζμεντ των περιφερειακών αεροδρομίων σε ιδιώτες, με την «ρήτρα» ότι αυτοί θα κάνουν επενδύσεις στις εγκαταστάσεις των αεροδρομίων, ενώ κάτι ανάλογο μπορεί να γίνει με τα λιμάνια της χώρας και το οδικό δίκτυο.

Πέραν της αξιοποίησης των υποδομών της χώρας, στο υπουργείο Οικονομικών δεν αποκλείουν ακόμα και την πώληση κάποιων κρατικών τραπεζών, σημειώνοντας ωστόσο ότι την τελική κατεύθυνση για το τι μέλει γενέσθαι με τις τράπεζες θα την δώσει ο πρωθυπουργός και μόνον αυτός.

Στο Δημόσιο ανήκουν αυτή τη στιγμή, η Αγροτική Τράπεζα, η Τράπεζα Αττικής, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, αλλά μόνον οι δύο τελευταίες αναμένεται να απασχολήσουν το υπουργικό συμβούλιο, καθώς έχουν υψηλή ρευστότητα και μπορούν να προσελκύσουν επενδυτές.

ΕΥΑΘ και ΔΕΠΑ είναι δύο επιχειρήσεις στις οποίες το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί ότι το μάνατζμέντ τους να το αναλάβει κάποιος ιδιώτης, αλλά δεν συζητούν σε καμία περίπτωση την πώληση των δικτύων των εταιρειών αυτών. Αυτή τη στιγμή πάντως, είναι πιο πιθανό να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, παρά της ΔΕΠΑ, χωρίς να έχει όμως αποκλειστεί πλήρως και για την δεύτερη.

Μία δημόσια επιχείρηση στην οποία το οικονομικό επιτελείο δεν «βλέπει» τον λόγο να έχει το κράτος την οποιαδήποτε συμμετοχή, είναι η ΛΑΡΚΟ. Για αυτήν, δεν αποκλείεται η κυβέρνηση να αποφασίσει και την πλήρη αποκρατικοποίησή της.

Για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, η κυβέρνηση έχει δύο εναλλακτικές. Η μία είναι η δημιουργία μίας εταιρείας «ομπρέλας», που θα έχει υπό τη στέγη της όλα τα ακίνητα του Δημοσίου (Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου, Ολυμπιακά Ακίνητα, Τουριστικά ακίνητα και περιουσία ΔΕΚΟ και ασφαλιστικών ταμείων) και αργότερα θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο Αθηνών (ΧΑ). Η δεύτερη, αφορά στην κατά περίπτωση εκμετάλλευση των ακινήτων με την είσοδο των ιδιωτών.

Πάντως, αξίζει να σημειώσουμε, ότι ΟΤΕ και ΔΕΗ θα βρεθούν εκτός της οποιαδήποτε συζήτησης, παρά τις όποιες πιέσεις δέχεται η κυβέρνηση για την περαιτέρω αποκρατικοποίησή τους. Είναι επιχειρήσεις  στρατηγικής σημασίας για την χώρα και η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις δύσκολα θα παρέμβει, ενώ πέραν αυτού, στο υπουργείο θεωρούν ότι οι ισορροπίες είναι οριακές και αν μεταβληθούν θα πληχθούν το συμφέροντα του Δημοσίου.